ره توشه حج نسخه متنی

سلام كردن به پيامبر(صلى الله عليه وآله)

پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: اگر نمى توانيد به زيارت قبر من بياييد، رو به حرمم ايستاده سلام بفرستيد كه آن نيز به من مى رسد. در روايت ديگرى از امام كاظم(عليه السلام) مى خوانيم: هنگامى كه به رواق پيامبر(صلى الله عليه وآله) داخل يا از آن خارج مى شوى، بر او سلام كن و همچنين از دور به او سلام كن.⁽¹²²⁾ در روايت براى كنار قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله) «سلام» با كيفيت خاصى وارد شده است. در دو مورد سلام كردن به پيامبر(صلى الله عليه وآله) جايگاه ويژه اى پيدا مى كند: 1 ـ در نماز، مستحب است قبل از گفتن سلام واجب در نماز، «السّلام عَلَيكَ أيّها النّبى وَ رَحْمَةُ الله وَ بَرَكاتُه» گفته شود. 2 ـ در سجده سهو، براى سجده سهو اذكارى وارد شده كه گفتن يكى از آنها واجب است. از جمله آن اذكار اين است: «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ السَّلامُ عَلَيك أيّها النّبي وَ رَحْمَةُ الله و بَرَكاتُه».زيارت نوادگان پيامبر(صلى الله عليه وآله) پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: «مَنْ زار أحداً مِنْ ذُرّيتي زرته يوم القيامة». «كسى كه فردى از ذريّه مرا زيارت كند، زيارت كنم او را در روز قيامت.»

صلوات فرستادن

خداى متعال در قرآن كريم مى فرمايد: « إنَّ اللهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبي، يا أيُّها الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيماً». «خدا و فرشتگان بر پيامبر(صلى الله عليه وآله) درود مى فرستند. اى كسانى كه ايمان آورده ايد، شما نيز بر او درود فرستيد و او را كاملا فرمان بريد.» در بيان فضيلت صلوات بر پيامبر(صلى الله عليه وآله) و آل او، روايات فراوانى وارد شده است كه به دو روايت اشاره مى كنيم: 1 ـ امام رضا(عليه السلام) فرمود: «مَن لَم يقْدِرْ عَنْ ما يُكَفِّرُ بِهِ ذُنوبَه فَلْيُكْثِر مِنَ الصَّلاةِ عَلى محمَّد وَ آلِهِ». «كسى كه نمى تواند گناهان خويش را با توبه و انابه و تحمّل رنج عبادت محو كند، بايد بسيار بر محمد و آل او صلوات بفرستد.» 2 ـ «ما في المِيزانِ شَىءٌ اَثْقَلُ مِنَ الصَّلاةِ عَلى مُحَمَّد و آلِ محمد». «چيزى به اندازه صلوات بر محمد و آل او در ترازوى اعمال سنگينى نمى كند.» درمواردى صلوات حكم ويژه اى پيدا مى كند:

الف در تشهّد نماز واجب است.

ب: هنگام ذكر نام پيامبر(صلى الله عليه وآله). در اين صورت هر چند واجب نيست ولى در مورد ترك آن دو حديث نبوى وجود دارد: 1 ـ «البَخيلُ حَقّاً مَن ذُكِرْتُ عِنْدَهُ فَلَمْ يُصَّلِّ عَلَىَّ». «حقيقتاً بخيل كسى است كه مرا پيش او ياد كنند و بر من صلوات نفرستد.» 2 ـ «كسى كه به هنگام ياد شدن از من، صلوات را فراموش كند، خداوند او را در پيدا كردن راه بهشت دچار اشتباه مى كند.» ج: در روز مبعث يكى از آداب ويژه، بسيار صلوات فرستادن است.

د در دو خطبه نماز جمعه.

در هر دو خطبه بايد بر محمد و آل او(عليهم السلام) درود فرستاد.

هـ در سجده سهو.

براى اين سجده چند ذكر وارد شده كه انجام يكى از آنها واجب است. بيشترِ اين ذكرها شامل صلوات است; مانند: «بِسم اللهِ وَ بِاللهِ وَ صَلَّى اللهُ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ مُحمَّد» وَ «بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَللّهمّ صَلِّ عَلى مُحَمّد وَ آلِ مُحَمّد». محترم شمردن خون، مال و آبروى گواهى دهنده به رسالت كسى كه بعد از شهادت به يگانگى خداوند سبحان، به رسالت پيامبر(صلى الله عليه وآله) گواهىدهد خون، مال و آبروى او محترم مى گردد و احكام ازدواج و ... در حق او جارىمى شـود. در حديث آمده: «بِهِ حُقِنَتِ الدِّماء وَ عَلَيْهِ جَرَتِ الْمَناكِحُ وَ الْمَوارِيث».⁽¹³⁶⁾ با گفتن شهادتين خونها محترم شمرده مى شود و بر پايه آن احكام ازدواج و ارث جارى مى گردد.

كشتنِ دشنام دهنده پيامبر

همه فقيهان اسلام بر اين عقيده اند كه بايد دشنام دهنده پيامبر(صلى الله عليه وآله) را كشت. تعمير قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله) علاّمه مجلسى(رحمه الله) در كتاب شريف بحارالأنوار رواياتى آورده كه گوياى استحباب تعمير قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله) و قبور امامان(عليهم السلام) است. نام گذارى به اسم پيامبر(صلى الله عليه وآله) آن حضرت خود فرموده است: «بُورِكَ لبَيْت فِيهِ مُحَمّدٌ وَ مَجْلسٌ فِيهِ مُحَمّدٌ وَ رفقةٌ فيه محمدٌ»;⁽¹³⁹⁾ «خانه يا مجلس و گروهى كه در آن محمد نام وجود دارد، مبارك است.» ابو رافع مى گويد: از پيامبر شنيدم كه فرمود: اگر نام فرزندى را محمد نهاديد، با او بدرفتارى ننماييد، اذيتش نكنيد و او را نزنيد. امام صادق(عليه السلام) به كسى كه نام فرزندش را محمد نهاده بود، فرمود: او را فحش نده، نزن و به او بدى نكن. دوست داشتن عترت پيامبر(صلى الله عليه وآله) قرآن مى فرمايد: «قُلْ لا أسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أجراً اِلاَّ الْمَودَّةَ فِى القُربى» «اى پيامبر، بگو از شما پاداشى جز دوستى خويشاوندانم نمى خواهم.»

پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود

«اِلْزَمُوا مودَّتنا أهْلَ الْبَيتِ(عليهم السلام) فَإنَّهُ مَن لَقَى اللهَ وَ هُوَ يَوُدُّنا دَخَلَ الجَنَّةَ بِشَفاعَتِنا وَالَّذي نَفْسي بِيَدِهِ لا يَنْفَعُ عَبْداً عَمَلُهُ إلاّ بِمَعْرفَة حَقِّنا». «همواره به اهل بيت محبت ورزيد; چه آنكه اگر كسى خداوند را ملاقات كند، در حالى كه ما را دوست مى دارد با شفاعت ما به بهشت رود. سوگند به كسى كه جانم در دست اوست هيچ بنده اى از عمل خويش سود نمى برد مگر با شناختن حقّ ما.» نيازردن نوادگان پيامبر(صلى الله عليه وآله) پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: به خدا سوگند نسبت به كسى كه ذريّه ام را بيازارد شفاعت نمى كنم.نظر انداختن به فرزندان و نوادگان پيامبر(صلى الله عليه وآله) «النَّظَر إلى ذُرّيّة النَّبىّ(صلى الله عليه وآله) عِبادَة». «نظر انداختن به ذريّه پيامبر(صلى الله عليه وآله) عبادت است.» والامقام ترين فرزندان و نوادگان، اهل بيت عصمت و طهارت هستند كه وظايف امّت نسبت به آنها آشكار است. بعد از ايشان بايد به سادات بزرگوار احترام گذاشت و روايت فوق اينان را نيز شامل است. در روايتى مى خوانيم: «النَّظَرُ إلى جَميعِ ذُرّيّةِ النَّبيِّ عِبادةٌ ما لَمْ يُفارِقُوا مِنهاجَهُ وَ لَمْ يَتَلَوَّثُوا بِالْمَعاصي». «نظر افكندن به تمام ذريّه پيامبر(صلى الله عليه وآله) عبادت است تا آن زمان كه از راه آن حضرت(صلى الله عليه وآله)جدا نشده و به معاصى آلوده نشوند.»

قرائت سوره محمد

پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود: كسى كه سوره محمد(صلى الله عليه وآله) را قرائت كند، خداى سبحان او را از نهرهاى بهشت سيراب خواهد كرد. امام صادق(عليه السلام) فرمود: كسى كه سوره محمد(صلى الله عليه وآله) را قرائت كند، هيچگاه در دين او شك درنيايد و همواره از شرك و كفر محفوظ ماند تا اينكه مرگش فرا رسد. و آنگاه كه مرد، خداوند هزار فرشته در قبر او مى گمارد كه درود فرستند و ثواب درودشان براى او باشد و وى را تشييع كنند تا در ايستگاه ايمنى و رحمت، نزد خدا نگاهش دارند. سپس او در امان خداوند سبحان و پناه محمد(صلى الله عليه وآله) قرار مى گيرد.

نماز پيامبر(صلى الله عليه وآله)

كسى از امام رضا(عليه السلام) در باره نماز جعفر طيّار پرسيد، حضرت فرمود: چرا غافلى از نماز حضرت رسول(صلى الله عليه وآله)؟! بعد فرمود: دو ركعت نماز بجاى مى آورى و در هر ركعتى يك بار سوره حمد و پانزده بار سوره قدر (انّا انزلناه...) مى خوانى و در ركوع و بعد از سر برداشتن از آن و در هر دو سجده و بعد از سر برداشتن از هر كدام پانزده بار سوره قدر را قرائت مى كنى. از نماز كه فارغ شدى ميان تو و خداوند گناهى نمى ماند مگر اينكه آمرزيده شده و حاجتت برآورده مى شود.

نماز در روضه شريف

مستحبّ است ميان منبر و قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله) نماز گزارده شود.

نماز مبعث

دو نوع نماز براى اين روز وارد شده است: الف: دوازده نمازِ دو ركعتى كه در هر ركعت حمد و يك سوره آسان قرائت مى گردد. ميان هر دو ركعت نماز دعاى خاصى دارد كه ابتداى آن اين است: «الحَمْدُ للهِِ الَّذي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً ....» ب: دوازده ركعت نماز كه در هر ركعت حمد و سوره قرائت مى گردد و بعد از هر دو ركعت به صورت زير عمل مى كند: 1 ـ سوره حمد و سوره توحيد و سوره فلق و سوره ناس (چهار بار) 2 ـ لا إلهَ إلاّ الله وَ اللهُ اَكبر و سبحان الله و الحمدللهِِ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىّ العظيم (چهار بار) 3 ـ اَللهُ اَللهُ رَبِّي لا اشرك بِهِ شَيْئاً (چهار بار) 4 ـ لا اُشْرِكُ بِرَبِّي أحَداً (چهار بار)

نماز روز ميلاد

يكى از آداب روز ميلاد پيامبر(صلى الله عليه وآله) (هفدهم ربيع الأول) خواندن نمازى دوركعتى است كه در هر ركعت، بعد از حمد ده بار سوره قدر و ده بار سوره توحيد خوانده مى شود. وداع با قبر پيامبر(صلى الله عليه وآله)