قاعده در بيان تطبيق كتاب عالم با كتاب مُنْزَل - حدیث بی کم و بیشی (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری) نسخه متنی

قاب قوسين = «به قدر دو كمان، اشاره به بخشى از آيه 9 سوره نجم دارد. اين سوره درباره معراج حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) است كه به خداوند نزديك شد تا به جايى رسيد كه به اندازه دو كمان بيشتر با او فاصله نداشت.عارفان دو كمان را به دايره انسان كامل تفسير كردهاند.»(1)

شيخ معتقد است كه تا سالك از قيد تعيّنات مادى و جسمانى رها نشده باشد به مقام قرب الهى هرگز نخواهد رسيد. بنابراين سالك بايد از هر دو عالم ـدنيا و عقباـ گذر كند و پاى بر سر اين دو عالم گذارد تا به حقيقت رسد و مرتبه بلند انسانى را بدست آورد.

سالك راه حق هنگامى كه به مقام قرب الهى راه مىيابد همه اسماء و صفات او را در خود مشاهده مىكند و حقيقت اشياء همان طور كه هستند به او نشان داده مىشود و عارف به حقيقت مىگردد.

مصراع دوم اشاره به حديث نبوى «اللّهم ارنا الاشياء كما هى»(2) دارد.

قاعده در بيان تطبيق كتاب عالم با كتاب مُنْزَل

جان = روح، كه محل تجليّات انوار الهى است. ب1

سالكى كه به حق واصل گرديده و نور تجليّات خداوند در جان و دلش تابيده و

1. گلشن راز (باغ دل): ص 151.

2. خدايا به ما نشان بده چيزها را همانطور كه هستند.