قاعده در بيان تفكر در باره انفس - حدیث بی کم و بیشی (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری) نسخه متنی

جماد به واسطه قهر خداوندى بر خاك پست افتاده و بىبهره از جرعه جام تجلّى حق است و ادراكى ندارد. ولى نبات از پرتو مهر و محبت خداوند، بر پاى ايستاده و منتظر ديدار حق است.

فروغ = اشتياق و ميل، در بعضى از نسخ به جاى كلمه فروغ، كلمه نزوع نوشته است و آن به معناى ميل جانور است به جفت خود.

صدق = راستى و اخلاص

ميل و اشتياقى كه جانوران و حيوانات از روى رغبت به جفت خود دارند، را بيهوده و عبث نشمار زيرا كه باعث ابقاى جنس و نوع و شخص است.

داور = حق تعالى.

همه موجودات عالم به حكم «و قضى ربّك اَلاّ تعبدوا اِلاّ ايّاه»(1) به عبوديت و يگانگى خداوند اقرار دارند و همه او را عبادت و ستايش مىكنند و روز و شب پيوسته طالب و جوياى او هستند.

قاعده در بيان تفكر در باره انفس

اصل = اصل و حقيقت انسان،منظورعقل كلّ است.

يك ره = يك بار

مادر = منظور نفس كلّ است.

1. اسراء، آيه25