10 ـ درباره وجود كه مانند دريايى است كه نطق، ساحل و علم - حدیث بی کم و بیشی (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری) نسخه متنی

10 ـ درباره وجود كه مانند دريايى است كه نطق، ساحل و علم

گوهر و حروف، صدفهاى آن است

نطق = ب433

قعر = ته، بن، گودى

شيخ در اين بيت وجود آدمى را به دريا تشبيه كردهاست كه پر از گوهر است.چه دريايى است كه ساحل آن نطق است و از قعر آن گوهرهاى فراوان بدست مىآيد.

دانش دل = حقايق اشيا و معارف الهى

هستى و وجود انسان مانند دريا است كه نطق و سخن ساحل و كناره آن مىباشد و حروف و كلمات مانند صدفهايى هستند كه در درياى وجود بدست مىآيند همچنين حقايق اشياء و معارف الهى كه دانش دل محسوب مىگردند، مانند گوهر و مرواريدى است كه از صدف بيرون مىآيد.صدف كنايه از سالك است تشبيه هستى به دريا به سبب بى نهايتى آنهاست و چون انسان مراتب نهايى وجود است و امتياز او بر ساير موجودات، ناطق بودن انسان است و چون نهايت هر چيزى به امتياز اوست. به همين سبب نطق را به ساحل درياى وجود تشبيه كردهاست.

موج = نَفْس انسانى

درّ شهوار = حقايق و معارف الهى