حدیث بی کم و بیشی (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری) نسخه متنی

چون بدن آدمى تركيبى از چهار عنصر است كه به صورت يك چيز واحد در آمده است و هر گاه چهار طبع در بدن آدمى مجموع و متّحد گردند، اين اجزاء طبيعت انسان را مىسازند و در اين حالت تشخيص و تمييز از آن اجزا به صورت فردى از بين مىرود.

بسيط = ساده، غير قابل تجزيه، آنچه كه جزء نداشته باشد مانند حقّ تعالى كه بسيط حقيقى است، آنچه كه جسم و جسمانى نباشد مانند عقول و نفوس(ف-م)

اين و آن = به ترتيب مركّب و بسيط الذات يا بدن و روح است.

«مركّب» كه بدن آدمى است، به سبب اتحاد اجزا مانند «بسيط» واحد و غير قابل تجزيه مىگردد و روح انسانى بين آنها-مركّب و بسيط- پيوند برقرار مىكند.به عبارت ديگر بدن و روح به يكديگر مرتبط مىشوند.

مبرّا = پاك شده، تبرئه شده(ف-م)

پيوند روح و بدن آدمى از نوع پيوند تركيب اجزا به يكديگر نمىباشد زيرا اجزا جسم هستند و روح از صفت جسم بودن پاك است يعنى روح با بدن تركيب نمىشود بلكه روح تعلّق به بدن دارد.

يك باره = ب363

هنگامى كه انسان به حكم «ولقد خلقناالانسان من صلصال»(1) و «خلق الانسان من

1. حجر، آيه 26.