حدیث بی کم و بیشی (شرح گلشن راز شیخ محمود شبستری) نسخه متنی

حديث = ب 760

زلف = ب 760

مَجانين = جمع مجنون، ديوانگان (ف-م)

شيخ: از من عاشق درباره زلف معشوق چيزى مپرس زيرا تعيّن زلف پرچين و شكن معشوق زنجيرى است در پاى عاشق كه سبب گرديد تا عاشقان و ديوانگان كوى عشق، ره به سوى معشوق نبرند و به وصال او نرسند. بنا بر اين زنجير ديوانگان عاشق كه مراد زلف معشوق است نجنبانيد زيرا سبب همه بلاها و گرفتارىهاى عاشق، زلف معشوق است.

حافظ(1) در اين باره گويد:

قدّ = قد و قامت معشوق عبارت از امتداد حضرت الهيّت است كه برزخ وجوب و امكان است.(ش-ل)

دوش = «صفت كبريايى حق را گويند»(2).

سبب بيان «دوش» آن است كه حق تعالى به واسطه ظلمت و كثرت، مناسبت به شب دارد.

از قامت راست معشوق كه به حقيقت در اعتدال و راستى است سخن به ميان

1. ديوان حافظ، به اهتمام محمد قزوينى و دكتر قاسم غنى، ص 9.

2. فرهنگ اصطلاحات و تعبيرات عرفانى، ص 396.