قضاوت عمر - عرفان اسلامی جلد 10

قضاوت عمر

مردى نزد عمر بن خطاب بر على عليه‏السلام اقامه دعوا كرد در حالتى كه على عليه‏السلامنيز در مجلس حضور داشت .

در اين هنگام عمر رو به على عليه‏السلام كرد و گفت : يا ابا الحسن ! برخيز دوشادوش مدّعى بنشين .

على عليه‏السلام برخاست و در كنار مدّعى بنشست و طرفين دعوى ، دفاع و حجّت‏هاى خويش را تقرير كردند تا كار محاكمه به پايان رسيد و مدّعى از پى كار خود روان شد و على عليه‏السلام به جاى نخستين بازگشت .

در اين موقع عمر آثار خشمى در سيماى على عليه‏السلام ديد و براى كشف علّت گفت :

آيا اين پيش‏آمد را ناگوار داشتى .

على عليه‏السلام گفت : آرى .

عمر موجب ناگوارى را بجست .

على عليه‏السلام گفت : موجب ناگوارى آن بود كه تو مرا در حضور مدّعى با كُنيه خطاب كردى در صورتى كه حق آن بود كه مرا به نام مى‏خواندى و امتيازى ميان من و او قائل نمى‏شدى ! !

عمر چون اين سخن بشنيد ، على عليه‏السلام را در آغوش كشيد و صورتش را بوسه‏باران كرد و گفت : پدرم به فداى شما كه خدا ما را در پرتو وجودتان هدايت فرمود و از ظلمت به نور آورد[24] .

شفايى اصفهانى كه جامع كمالات صورى و معنوى است و حضرت ميرداماد از وى تمجيد فرموده و در حكمت علمى و عملى دستى توانا داشت در مدح حضرت مولى الموالى حيدر كرار ، غالب كل غالب على بن ابيطالب عليه‏السلاممى‏گويد :

رشوه و حرمت آن

قاضى بايد از ارباب دعوى و دفاع هديه نپذيرد ؛ زيرا چنين هديه در حقيقت جز رشوه نيست و رشوه از نظر اسلام چنان نكوهيده است كه پيغمبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله درباره گيرنده و دهنده و واسطه آن نفرين كرده و فرمود :

لَعَنَ اللّهُ الرّاشِىَ وَالْمُرْتَشِىَ وَمَنْ بَيْنَهُما يَمْشى[25] .