براى يافتن مقام انسان در درجه اوّل بايد به كتاب خدا به خصوص آيات خلقت انسان و آيات نمايشگر كرامت انسان مراجعه كرد و سپس به روايات و معارف الهيه در كتب معتبره رجوع نمود از آنجايى كه قرآن در دسترس همگان است و قسمتى از آيات مربوط به انسان از محكمات كتاب است از آوردن صدها آيه در اين زمينه خوددارى كرده و بايد با طهارت و دقت و عشق و علاقه به كتاب خدا انس گرفته و مقام انسان و انسانيت را در اين منبع بزرگ الهى مشاهده نمود ، ولى چون تمام كتب حديث و به خصوص كتابهاى اصيل و مصدرى در اختيار همه نيست و از طرفى تمام عزيزان از زبان عربى آن هم زبان روايت كه والاترين زبان بعد از قرآن است بهره ندارند به چند روايت در اين زمينه اشاره مىكنيم . قالَ الصّادِقُ عليهالسلام : اَلْصُّورَةُ الاِْنْسانِيَّةُ هِىَ اَكْبَرُ حُجَّةِ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ وَهِىَ الْكِتابُ الَّذى كَتَبَهُ اللّهُ بِيَدِهِ[374] .امام صادق عليهالسلام مىفرمايد : حقيقت انسانى بزرگترين حجت خدا بر خلق است و اين حقيقت واقعيتى است كه به دست قدرت و عنايت خود حق بر تابلوى آفرينش نوشته شده است . عَنِ الصّادِقِ عليهالسلام : اِنَّ الصُّورَةَ الاِْنْسانِيَّةَ هِىَ الطَّريقُ الْمُسْتَقيمُ اِلى كُلِّ خَيْرٍ وَالْجِسْرُ الْمَمدودُ بَيْنَ الْجَنَّةِ وَالنّارِ[375] .حضرت صادق عليهالسلام مىفرمايد : حقيقت و واقعيت انسانيت همان راه مستقيم الهى به سوى هر خيرى در دنيا و آخرت است و پلى است كه بين جهنم و بهشت كشيده شده است . آرى ، طبيعت و فطرت و نفس و روح و عقل و وجدان و تمام اعضا و جوارح انسان فرياد مىزنند كه ما براى خير و به سوى خير آفريده شدهايم و موجوديت ، دفع كننده جهنم و جذب كننده بهشت الهى است ، ولى اين دفع و جذب جز در سايه هدايت رهبران الهى و اقتداى به آن بزرگواران ميسّر نيست .امام صادق عليهالسلام در توضيح اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ مىفرمايد : يَعْنى اَرْشِدْنا لِلُزُومِ الطَّريقِ الْمُؤَدّى اِلى مَحَبَّتِكَ وَالْمُبَلِّغِ اِلى جَنَّتِكَ وَالْمانِعِ مِنْ اَنْ نَتَّبِعَ اَهْواءَنا فَنَعْطَبَ أوْ اَنْ نَأْخُذَ بِآرائِنا فَنَهْلِكَ[376] . يعنى خدايا ! براى ملزم شدن به راهى كه عاقبتش عشق توست و نهايتش جنت و بهشت است ما را هدايت فرما ، آن راهى كه مانع پيروى ما از هواى نفس است ، هوايى كه محصولى جز نابودى ندارد و مانع از دچار شدن به خود رأيى است كه غير هلاكت ثمرى بر او نيست .