عدل الهی نسخه متنی

اين جمله عين مضمون يكي از آيات كريمه قرآن است : قل ما كنت بدعا من الرسل و ما ادري ما يفعل بي و لا بكم ( 1 ) . " بگو من ، از ميان پيامبران ، نو ظهور و تازه نيستم ، و خبر ندارم كه با من يا با شما چگونه رفتار مي شود " ( 2 ) . نظير اين جريان در مرگ سعد بن معاذ هم نقل شده است .

در آن قضيه ، وقتي كه مادر سعد در بالين وي مشابه همين جمله را مي گويد رسول اكرم ( صلي الله عليه و آله و سلم ) مي فرمايد : ساكت باش ، بر خدا حتم نكن : " لا تحتمي علي الله " يعني از پيش خود در كاري كه مربوط به خداست قضاوت حتمي نكن ( 3 ) .

2 ديني جز اسلام پذيرفته نيست :

نكته ديگري كه قبل از ورود در اصل بحث مي بايد روشن گردد اين است كه بحث درباره نيكوكاريهاي نامسلمانان را به دو گونه مي توان طرح كرد و در حقيقت دو بحث است : يكي اينكه آيا ديني غير دين اسلام مقبول است و يا دين مقبول منحصر به

1. احقاف / . 9 .

2. ممكن است اين اشكال در اذهان پديد آيد كه مفاد اين آيه با آنچه مسلم و قطعي ميان مسلمين تلقي شده است كه رسول اكرم ( صلي الله عليه و آله و سلم ) از مقام و محمود خويش در قيامت و از شفاعت خويش براي برخي از گنهكاران اطلاع داده است منافات دارد ، بلكه با وعده اي كه در برخي آيات كريمه رسيده است از قبيل " و لسوف يعطيك ربك فترضي " و يا " ليغفر لك الله ما تقدم من ذنبك و ما تأخر " منافات دارد . جواب اين است
كه مفاد آيه كريمه همانطور كه از مضمون حديث بالا نيز دانسته مي شود اين است كه نتيجه اعمال انسان و بالاخره سرنوشت انسان كه عاقبت به كجا مي انجامد براي هيچكس قطعي و روشن نيست ، فقط خداوند است كه از عاقبت قطعي آگاه است و اگر ديگران آگاهي مي يابند تنها به وسيله وحي الهي است
.

پس آيه اي كه نفي مي كند اطلاع بر سرنوشت نهايي را ، مربوط است به اينكه پيغمبر يا كس ديگر با اتكاء و اطمينان به خود و عمل خود پيش بيني كند ، و اما آياتي كه نشان مي دهد پيغمبر اكرم از عاقبت امر خود و يا ديگران آگاه است به حكم وحي الهي است .

3. بحار الانوار ، چاپ آخوندي ج 6 ص 261 ، و چاپ كمپاني ج 3 ص 165.