لطفا منتظر باشید ...
آثار و پيامدهاى طول امل
آرزوهاى دراز و گاه بى پايان، آثار مخرب فراوانى در زندگى معنوى و مادى انسان دارد كه به گوشه هايى از آن در احاديث بالا و همچنين در آياتى كه در قرآن مجيد در آغاز اين بحث ذكر شد آمده است و به طور كلى مى توان گفت: طول امل پيامدهاى خطرناك و مخرب و سوء زير را دارد.1- طول امل سرچشمه بسيارى از گناهانيكى از بدترين آثار منفى طول امل و آرزوهاى دراز اين است كه انسان را به انواع گناهان دعوت مى كند، زيرا رسيدن به اين آرزوها معمولا از طريق مشروع غير ممكن است، بنابراين گرفتاران اين رذيله اخلاقى خود را ناگزير مى بينند كه در كسب درآمدها چشم بر هم نهند و حلال و حرام را شناسايى نكنند و از غصب حقوق ديگران، خوردن اموال يتيمان، كم فروشى، رباخوارى، رشوه و مانند اين امور، ابا نداشته باشند.
به همين دليل در حديث معروف غررالحكم آمده است: «من طال امله ساء عمله; كسى كه آرزويش دراز باشد عملش بد مى شود»! (29) و نيز آمده: «اطول الناس املا اسوئهم عملا; آن كس كه آرزوهايش طولانى تر است عملش زشت تر خواهد بود». (30)
و در نقطه مقابل آن آمده است: «من قصر امله حسن عمله; كسى كه آرزويش كوتاه باشد عملش نيك خواهد بود»! (31) هر سه حديث بالا از مولا اميرمؤمنان على(ع) است كه جان به فداى سخنان نورانى و انسان سازش باد.
2- طول امل يكى از اسباب مهم قساوت قلب
همان گونه كه در آيات آغاز اين بحث خوانديم قرآن مجيد در باره يكى از اقوام پيشين مى گويد: آنها كسانى بودند كه مى پنداشتند عمر طولانى دارند(و گرفتار آرزوهاى دراز شده اند) و از اين رو قلب هاى آنها قساوت يافت. دليل اين مساله روشن است; زيرا طول امل انسان را از خدا غافل مى كند و به دنيا حريص مى سازد و آخرت او را به دست فراموشى مى سپارد و اينها همه اسباب سنگدلى و قساوت است. به همين دليل در حديثى آمده است كه خداوند به موسى(ع) فرمود: «يا موسى لاتطول فى الدنيا املك فيقسوا قلبك، و القاسى القلب منى بعيد; اى موسى! آرزوى خود را در دنيا طولانى نكن كه قسى القلب خواهى شد و قسى القلب از من دور است ». (32) همين معنى در حديث ديگرى از امام اميرمؤمنان(ع) آمده است كه فرمود: «من يامل ان يعيش ابدا يقسوا قلبه و يرغب فى الدنيا; كسى كه آرزو دارد جاودانه در اين دنيا بماند قسى القلب مى شود و راغب در دنيا مى گردد». (33)
