كوشش شوروى در وادار كردن افغانستان جهت يافتن راه درباره كشمكش هاى داخلى
سند شماره: 22
خيلى محرمانه
تاريخ :18 ژوئي،27 - 197 تير 5831
از: سفارت آمريكا- كابل 0635
به:وزارت امور خارجه واشنگتن دى.سى
جهت اطلاع: سفارتخانه هاى آمريكا در پكن ،اسلام آباد ،جد،لندن،
مسكو،دهلى نو،پاريس،
تهران.
مرجع: كابل " الف " 5092، " ج " 5146، " د " 5288، " ه " 5360، " و " 5964.
موضوع : كوشش شوروى در وادار كردن جمهورى دمكراتيك افغانستان جهت يافتن راه حل سياسى درباره كشمكش هاى داخلى.
1 - تمام متن خيلى محرمانه است
2 - خلاصه: برخى از تحولات اخير در افغانستان القا كننده اين مطلب است كه
انتظار مى رود اتحاد شوروى مبارزه اى را براى " " كمك " " به دستگاه رهبرى جمهورى
دمكراتيك افغانستان كه دست خوش منازعات داخلى براى يافتن يك راه حلب
سياسى به جاى راه حل نظامى به راه بيندازد و بدين وسيله بار شد مخالفت در
داخل و خارج مقابله كنند اقداماتى كه تاكنون به عمنل آمده در حالى كه مجالى
براى تنفس به رژيم افغانستان و اتحاد شوروى داده است. احتمالا براى تضمين
آينده انقلاب كافى نبوده و از قرار معلوم تغييرات حقيقى لازم خواهد بود.راههاى
اختيارى كه در اين جهت وجود دارد محدود است و اگر مسكو بخواهد از
درخواست كمك جمهورى دمكراتيك افغانستان جهت مداخله نظامى مستقيم
به منظور حفظ خلقى ها بر مسند قدرت، اجتناب كند بر كنارى " " داوطلبانه " " يك يا
دو عضو درجه يك دستگاه رهبرى جمهورى دمكراتيك افغانستان ضرورى
نخواهد بود. ما هنوز اطمينان نداريم كه توصيه اتحاد شوروى از سوى دستگاه
رهبرى افغانستان مورد توجه قرار خواهد گرفت يا خير. اين امر تا حدودو زيادى
بستگى به ديپلماسى شخصى واسيلى سافرونچك خواهد داشت. واسيلى
سافرونچك ديپلمات ارشد شوروى كه اخيرا به منظور رفع بحران افغانستان به
اين كشور آمده است، ممكن است براى يافتن يك راه خروج مطمئن از اوضاع در
هم و بر هم كنونى مسئوليت كاملى به عهده داشته باشد. البته راههاى متعدد و
مجهولات همچنان باقيست ولى اطمينانهاى مداوم شوروى به مردم افغانستان و
وقايع اخير درباره افزايش مداخله شوروى در زمينه هاى نظامى در اين كشور،
دلالت بر آن كرد كه " " ضمانت " " انقلاب ممكن است عامل تشويق براى خلق ى ها
در ازاى قربانى هايى باشد كه براى معكوس كردن روند حوادث جاى ضرورى
است. پايان خلاصه
3 - جستجو براى يافتن راه حل سياسى براى مشكلات داخلى افغانستالن در
جريان مى باشد، ظرف چند هفته گذشته تحولاتى روى داده است كه دلالت بر آن
مى كند كه حكومت افغانستان شايد به اسرار اتحاد شوروى در جستجوى راه حل
سياسى، به جاى راههاى صرفا نظامى، براى مقابله با مخالفان داخلى خود
است.رژيم با كمال جسارت هر چند نه چندان با مهارت، برنامه اصلاحات ارضى
خود را با " " موفقيت پايان يافته " " اعلاكم داشته است " تلگرام مرجع الف " و بدين
ترتيب از ايجاد مخالفت بيشتر در جهت خطوطى كه از زمان آغاز اين اصلاحات
ظاهر شده بودجلوگيرى كرده است. همچنين براساس اشارات حفيظ الله امين
نخست وزير افغانستان مبارزه جمورى دمكراتيك افغانستان براى باسواد
كردن مردم كه باعث خصومت در اين جامعه فوق العاده محافظه كار كه بيشتر
افغانيها مايل
نيستند زنان آنها حتى تا سطوح ابتدايى تحصيل كنند و يا در " " معرض " " معلمان
مردقرار بگيرند. شد، بزودى به عنوان يك " " موفقيت " " اعلام خواهد شد. اعلاميه
11 ژوئيه جمهورى دمكراتيك افغانستان در ارائه چندين فقره " " امتياز " " به بخش
خصوصى اقتصاد از جمله كوشش هاى ديگرى است كه براى آرام كردن مخالفان
از ترس سياستهاى آينده اقتصادى اين رژيم به عمل آمده است. بدين ترتيب
حكومت افغانستان ظاهرا از تعدادى از اصلاحات جاه طلبانه و فرساينده خود
صرف نظر كرده است و اين لزوما نه به دليل اينكه اين اصلاحات غلط بوده و يا
ضرورى نبوده است، بلكه بدان دليل كه اين اصلاحات بصورت
بسيار تعصب آميزى آغاز شده و با مقاومتهاى جدى روبرو است.
4 - گزارشهاى مربوط به " " مذاكرات " " در بين رژيم و شورويها و چندين نفر از
رهبران حكومتهاى سابق، همچنين نشان دهنده كوششى جهت برقرارى نوعى
" " جبهه ملى " " " مرجع ب " است. اظهار نظرهاى ديپلماتهاى آگاه اروپاى شرقى و
شوروى در اينجا اين فرضيه را قابل باور مى سازد " مرجع ج " . در اين رابطه
گزارش هاى مربوط به آزادى پرچميستها از زندان " مرجع د " . و چاپ و توضيع
وسيع اعلاميه هاى " " زيرزمينى " " در حمله به كسانى كه از جمله امين و ساير و
عناصر رژيم اين اعتقاد را تقويت مى كند كه بعضى از نيروها براى فراهم كردن
نوعى دستگاه رهبرى و حزب كه پايگاه وسيعترى از حزب دمكراتيك افغانستان
داشته باشد. كار مى كنند.
5 -در جبهه سياست خارجى نيز نشانه هايى نمايان شده است كه يك برنامه رو
به گسترش براى اجتناب يا عقب نشينى از رويارويى در پيش است. ديدار شاه
محمود دوست معاون وزير امور خارجه در اوايل ماه ژوئيه از اسلام آباد
مهمتريت تحول در جهت اين خط مشى مى باشد. زيرا اخيرا اعتدال خفيفى در
مبازه تبليغاتى ضد پاكستانى افغانستان مشاهده شده است.به علاوه ما اخيرا
نشانه هاى بسيار كوچكى از صلح طلبى مقامات مشاهده كرده ايم كه عبارتنداز
حضور نسبتا در سطح عالى مقامات افغانستان در ضيافت چهارم ژوئيه
ما و نخستين ملاقات بين امين و يك مدرس وابسته به اداره ارتباطات بين المللى
آمريكا به
ابتكار افغانستان. اين ملاقات ممكن الست نشان دهنده آن باشد كه جمهورى
دمكراتيك افغانستان مايل است كه سطح مناسبات دو جانبه ما كه در ماههاى
اخير به پاييترين حد رسيده بود ،بالا برود.
6 - ديپلمات بلند پايه شوروى ممكن است نقشى همانند راسپوتين در اين
تحولات
ايفا كرده باشد. همه اين نشانه ها از اوايل ماه ژوئن گذشته با ورود واسيلى
سافرونچك سفير سابق شوروى در غناع و نماينده دايمى سابق شوروى در
سازمان ملل متحد و يك ديپلمات ارشد وبرخوردار از ارتباطات پا بر جاى
سياسى كه ظاهرا بالاترين حد صلاحيت را در خدمت به عنوان مرد شماره 3 در
سفارت شوروى در كابل دارد، ظاهر شده است. " رده تشريفاتى واسيلى
سافرونچك را هيچكس در اينجا باور نمى كند " .قبل از اينكه سافرونچك به
افغانستان بيايد، داستان هايى در كابل و در مسكو جريان داشت مبنى بر اينكه
وى به عنوان نوعى " " مشاور " " در عالى ترين سطح براى دولت افغانستانخدمت
خواهد كرد و اين داستانها با حخواذث بعدى تاييد مى شود. با توجه به تجربيات
سافرونچك به عقيده ما مى توان چنين نتيجه گرفت كه او با دستوراتى براى كوشش
در پيدا كردن يك راه حل سياسى به جاى راه حل صرفا نظامى اين كشور
دستخوش منازعات به كابل آمده است و شايد مهمترين وظيفه او اين باشد كه
مانع آن شود كه جمهورى دمكراتيك افغانستان تقاضاى كمك نظامى مستقيم از
شوروى براى حفظ خود كند. بدين مناسبت بيشتر ناظران معتقداند كه
سافرونچك در سفارت شوروى در كابال و اوضاع و احوال ويژه اى كه درباره اين
تصميم وجود داشت و وضع او از زمانى كه وارد كابل شد، و تحولات سياسى كه
در بالا ذكر شد به روشنى نشان مى دهد كه مسكو جمهورى دمكراتيك افغانستان
را وادار مى كند " اگر نگوييم تحت فشار قرار مى دهد " تا براى معكوس كردن
جريان حوادث اقداماتى به عمل آورد و اصالت انقلاب را حفظ كند.
7 - شرايط محلى كه ممكن است انگيزه فشار شوروى به جمهورى دمكراتيك
افغانستان براى يافتن يك راه حل سياسى باشد از اين قرار است: ناتوانى آشكار
رژيم افغانستان " يا عدم تمايل آن " در انجام اقدامات ابتكارى كه باعث تثبيت
اوضاع وخيم امنيتى و سياسى در خارج از شهرها بشود و يا پايگاه حمايت از
حكومت را گسترش بدهد، احتمالا بزرگترين انگيزه براى هر گونه تصميم شوروى
در وا داشتن، يا متقاعد كردن يا تحت فشار قرار دادن و دستگاه رهبرى افغانستان ،
براى جستجوى راه حل سياسى درباره مشكلات
خود خواهد بود. همچنين مسكو ممكن است به خوبى خواسته باشد جمهورى
دمكراتيك
لطفا منتظر باشید ...
