پيروزى هاى نظامى جمهورى دمكراتيك افغانستان در استان پكتيا
سند شماره: 55 " پاورقى: اين سند از زمره اسناد سازمان جاسوسى آمريكا سيا
مى باشد " .
طبقه بندى گزارش:
سرى
رويت براى بيگانگان ممنوع - هشدار اطلاعاتى شامل منابع و روشهاى
اطلاعاتى " تاريخ اواسط اكتبر 1979 "
كشور: افغانستان
موضوع: پيروزى هاى نظامى جمهورى دمكراتيك افغانستان در استان پكتيا
منبع: يك افسر ميان رتبه ارتش افغانستان كه گزارشهايش عموماہمورد تاعييد
قرارگرفته است. وى اين اخبار را از يك افسر عاليرتبه افغانى بدست آورده است.
1 - افسران عاليرتبه خلقى ادعا مى كنند كه نيروهاى جمهورى دمكراتيك
افغانستان در استان پكتيا " " پيروزى قابل توجهى " " در ماه اكتبر بدست
آورده اند. طبق گفته اين افسران جاده هاى پكتيا به روى مرز با پاكستان
بازمى باشد. رفت وآمد حالت عادى داشته و كابل با ذخيره ئ چوب به استقبال زمستان
مى رود. طبق اظهارات اين افسران شورشيان در پكتيا متحمل تلفات سنگينى
شدند.
2 - طبق گفته يك منبع فرعى دوم، مستشاران شوروى از نزديك درگير عملياتها
در پكتيا بوده و از زره پوشها و تانك استفاده مى كنند. افسران خلقى و روسى
بهرحال از شورشيان مى ترسند و از مقر فرماندهى نيروها بيرون
نمى روند.شورويها و خلقى ها ترجيح مى دهند كه در محل امن در خودروهاى
زرهى و تانكها باقى بمانند.اين مساله باعث بروز مشكلاتى در روحيه نيروها
شده است.شورشيان همچنان در تيراندازى بسيار دقيق تر شده و بنظر مى رسد كه
در تلاش براى ربودن افسران خلقى و روسى باشند، بهمين دليل است كه آنها از
اينكه خود را در دسترس قرار بدهند واهمه دارند.
3 - محل كسب اطلاعات: افغانستان: كابل " 2 نوامبر 11 - 1979 آبان
1358 " گزارش حوزه فعاليت بشماره 5314-KHN
4 - انتشار از حوزه فعاليت: سفارت و وابستگان نظامى در كابل، ارسال به لندن
،اسلام آباد، دهلى نو، كراچى، تهران، جد.
طبقه بندى گزارش: سرى - هشدار شامل منابع و شيوه هاى اطلاعاتى - غير قابل
رويت براى خارجيان تاريخ خروج از طبقه بندى 3 نوامبر 1999-تا اين تاريخ در
بايگانى ضبط شود،تمام اجزاى گزارش طبقه بندى و قيود كل سند را دارا
مى باشد.پخش و اقتباس اطلاعات تحت نظر تهيه كننده است.
فصل دوم
دخالت روسها در افغانستان
اسناد اين فصل به مقطع زمانى قبل از تجاوز نظامى روسها به افغانستان " 6 دى ماه
1358 " اختصاص دارد.مساعله احتمال مداخله مستقيم نظامى شوروى به عنوان
يك موضوع مهم و بحث انگيز براى همه طرفهامخصوصاہ آمريكايى ها مطرح
بوده است. به منظور بهره بردارى بهتر از محتوى اين اسناد، مطالبى درباره اهداف
روسها در افغانستان و سابقه دخالتهاى شوروى در اين كشور در 4دوره مجزا در
مقدمه اين فصل گنجانده شده است:
اهداف شوروى در افغانستان
افغانستان از دوران حكومت تزارهااهميت زيادى پيرامون اهداف ذيل براى
روسها داشته است:
1 - بهره بردارى از موقعيت جغرافياى سياسى افغانستان به عنوان يك سكوى
پرش واجراى برنامه هاى تهاجمى و مداخله گرانه در آسياى جنوبى و همچنين
نزديك شدن و دسترسى به آبهاى گرم جنوب.
2 - استراتژى ايجاد كمربند امنيتى در مناطق مرزى از طريق نفوذ در اين كشور.
3 - بهره بردارى از منابع سرشار اقتصادى افغانستان مثل ذخائر بزرگ گاز و معادن
غنى فلزات مختلف.
4 - تبديل افغانستان به يك كشور طرفدار يا وابسته به مسكو و ايجاد يك رژيم
چپ گرا با ماهيت كمونيستى كه عملاہ بتواند بصورت يكى از جمهورى هاى
شوروى در منطقه عمل كند.بدين معنا كه روسها در چهارچوب رقابت با آمريكاى
جهانخوار در جهان و منطقه از افغانستان به عنوان يك هدف مهم در جهت
گسترش نفوذ و سلطه ئ خود بهره بردارى كرده اند.
تاريخچه دخالت هاى شوروى در افغانستان
1 - دوران قبل از ظاهرشاه :پس از استقلال افغانستان ،شوروى اولين كشورى بود
كه دولت امان الله خان را برسميت شناخت " 27 مارس 1919 " .متعاقباہ امان الله خان
در 28 فوريه 1921 قرارداد دوستى و همكارى با دولت لنين را امضاع كرد.انعقاد
پيمان بيطرفى و عدم تعرض در 24 ژوئن 1931 بين دو كشور،نقطه ئ شروع مهم
ديگرى در روابط مسكو با كابل بود.
2 - دوران ظاهرشاه :در زمان سلطنت ظاهرشاه و مخصوصاہ دوران نخست وزيرى
داوودخان " 1953-63 " روابط دو كشور رو به گسترش نهاد.نزديكى دو كشور
بدليل شرايط سياسى جهانى پس از جنگ جهانى دوم و تشكيل دو بلوك اصلى
قدرت و نيز بروز جنگ سرد بين آنها شتاب چشمگيرى بخود گرفت. داوود،كه به
وى لقب شاهزاده روس داده بودند، در دوران نخست وزيرى، نقش مهمى در
نزديكى روابط دو كشور داشت. سال 1955 با سفر بولگانين و خروشچف به كابل
،آغاز سرمايه گذارى كلان اقتصادى و نظامى روسها در افغانستان بود،بطورى كه تا
هنگام كودتاى ماركسيستى تركى در سال 1978 حجم اين سرمايه گذارى در زمينه
اقتصادى به يك ميليارد دلار رسيد كه قسمت اعظم آن بشكل طرحهايى با
وامهاى با نرخ بهره كم تاعمين مالى مى شد. باز پرداخت اين وامها از طريق صدور
گاز بابهاى نازل " 14دلار درمقايسه باقيمت 36دلار در بازار جهانى سال
1978 " ونيز صدور ساير اجناس ديگر صورت مى گرفت.لازم به تذكر است كه
روسها تنها مشترى گاز افغانستان باذخيره 40ميليارد متر مكعب هستند.داوود كه
فردى ملى گرا بود در مقطعى " 1956 " در جستجوى كمك از منابع ديگر به
آمريكايى ها روآورد ليكن بدليل شرايط آمريكا مبنى بر عدم گرايش نزديك كابل به
مسكو،داوود از پذيرش كمك آمريكا سر باز زد وبيش از پيش به روسها متمايل
گشت.
3-دوران رياست جمهورى داوود :كودتاى داوود عليه ظاهرشاه " برادر زن داوود
" در سال 1973وبرقرارى رژيم جمهورى بجاى حكومت سلطنتى ،گام دوم در
حركت به سمت برقرارى روابط نزديكتر با روسيه شوروى ونفوظ مسكو در
افغانستان بود.در آن زمان شواهد ذيل به عنوان نقش مسكو در كودتاى سال
1973دركحافل سياسى مطرح بود:
" 1 " - شوروى اولين كشورى بود كه رژيم كودتايى داوود را در فاصله 24 ساعت
برسميت شناخت.
" 2 " - همچنين شوروى اولين كشورى بود كه داوود سفر خارجى خود را بدان
انجام داد.