ديدار تركى از مسكو - افغانستان آغاز هجران جلد 1
افزايش يافته است ولى مبلغ اين تجهيزات جديد و نحوه بازپرداخت بدهى هاى
ناشى از آن هنوز نامعلوم است.اخيراہ سفير شوروى در افغانستان به كارمند
سفارت آمريكا در اين كشور گفته است كه اتحاد شوروى در حدود يك ونيم
ميليارد دلار براى پشتيبانى از برنامه پنج ساله جديد رژيم خلقى " " اختصاص " " داده
است.قسمت از اين مبلغ از قرار معلوم شامل رشته اعتبارهايى بوده است كه
توسط رژيم سابق داوودخان بمصرف نرسيده است.شوروى ها نيز مثل ساير
وام دهندگان با سرخوردگى ناشى از توانايى محدود افغانى ها در جذب اين
كوشش هاى كمكى مواجه هستند.پولهايى كه به افغانستان داده مى شود به
مصرف مى رسد ولى نه هميشه.
11- قمار سياسى اتحاد جماهير شوروى در افغانستان: گذشته از اينكه مسكو در
واقع در بر انگيختن انقلاب ثور شركت داشته است يا خير و در حالى كه هم
خلقى ها و هم شوروى ها همچنان اصرار دارند كه يك چنين هماهنگى وجود
نداشته است،اتحاد جماهير شوروى بسرعت براى اين رژيم نوپاى دست چپى
پس از آن حادث، مسئوليت هاى بزرگى از لحاظ پشتيبانى بعهده گرفت.به مرور
زمان كه دستگاه رهبرى حزب خلق مواجه با شورش فزاينده مردم افغانستان
شد،اعتماد خود را تماماہ و علناہ در گروه پشتيبانى و حمايت اتحاد جماهير
شوروى گذارد.
مثلاہ حفيظالله امين نخست وزيراخيراہ به يك خبرنگار آژانس
خبرى گفت كه اگر افغانستان از لحاظ نظامى در معرض حمله قرار گيرد،اتحاد
شوروى " " يقيناہ " " " " همه گونه مساعدت مورد نياز " " را فراهم خواهد كرد " تلگرام
شماره 6563 كابل " بسيارى از ناظران ديپلماتيك محل معتقدند كه مسكو به
خود اجازه داده است كه كاملاہ و علناہ در اين مبارزه متعهد شود.بنابراين اتحاد
شوروى تحمل آن را ندارد كه اردوى سوسياليستى جهان شاهد كوتاهى آن در
محفاظت از يك حزب ماركسيستى لنينيستى برادر يعنى حزب دمكراتيك خلق
افغانستان و يك " " انقلاب ترقى خواهانه " " باشد.البته ماهيت تعهد شوروى احتمالاہ
از نظر مسكو داراى انعطاف هايى مى باشد.
12- همچنين ممكن است كه شوروى ها حتى خود را بطور برگشت ناپذيرى
نسبت به خود حزب دمكراتيك خلق افغانستان متعهد بشمارند.ديپلماتهاى
محلى شوروى با زحمت زياد اين نكته را روشن مى سازند كه تعهد حكومت
متبوع آنها محدود به " " نجات انقلاب " " و حفظ دستاوردهاى اجتماعى و اقتصادى
آن است " از قبيل مبارزه عليه بى سوادى، برطرف كردن سلطه فئودالى بر زنان و
ازدواج، لغو رباخوارى براى اعتبارهاى كشاورزى و اصلاحات
ارضى " .همانطورى كه مقامات شوروى در مناسبتهاى مختلف اعلام
داشته اند; " " عقربه ساعت را نمى توان به عقب بازگرداند " " .اين فرمول بندى نظرات
شوروى از سوى بعضى از ناظران بدين معنى تلقى شده است كه اتحاد جماهير
شوروى مى تواند با يك رژيم جانشين غير حزب خلقى كه متعهد به حفظ اين
دستاوردهاى " " ترقى خواهانه " " ،باشد زندگى كند.شوروى ها احتمالاہ دريافته اند كه
تقريباہ هرنوع دولتى در كابل باتوجه به واقعيت هاى جغرافيايى ناگزير از حفظ يك
رابطه صلح جويانه و باثبات با همسايه بزرگ شمالى خواهد بود.ولى همچنين
تعهد اضافى از سوى يك رژيم جديد افغان براى " " حفظ دستاوردهاى انقلاب
ثور " " و دادن اين امكان به شوروى ها جهت حفظ آبروى خويش در صورتى كه
مسكو نهايتاہ تصميم بگيرد كه بهاى سياسى و نظامى سر پانگهداشتن يك رژيم
خلقى به نحو غيرقابل پذيرشى زياد است،يك امر ضرورى خواهد بود.
13- چشم انداز آينده بسيار نزديك است:هرچند در هفته هاى اخير روشن شد
كه شوروى ها ترجيح مى دهند يك نوع سازش سياسى كه مخالفت گسترش يافته
داخلى عليه رژيم خلقى را كاهش دهد،بوجود بيايد،ديگر بنظر نمى رسد كه
چشم انداز قريب الوقوعى براى چنين موفقيتى در اين زمينه پيدا شود.
" " گسترش
پايگاه سياسى " " رژيم افغانستان تا زمانى كه خلقى ها به تصفيه همه عناصر ممكن
رقيب و حتى عوامل ناراضى خلقى ادامه مى دهند ديگر ممكن نيست.بهر
صورت ترميم پست هاى كابينه در ميان همان عناصر قديمى شناخته شده ئ طرفدار
شوروى و ماركسيست لينيست در كابل ديگر نمى تواند بر روى هزاران نفر از
مجاهدان " " " جنگجويان مقدس " " " كه در كوهستانها مستقر شده و ماههاست براى
اعاده هويت ملى اسلامى در افغانستان مى جنگند تاعثير داشته باشد.
14- شوروى ها اكنون چنينى بنظر مى رسد كه به ادامه پشتيبانى از دستگاه رهبرى
تركى و امين تن در داده اند، ليكن به شيوه خاص خودشان.
به خلقى ها ظاهراہ از
سوى شوروى ها دستور داده شده است كه از شدت لحن آن جنبه هايى از انقلاب
خود كه مخالف برانگيز است بكاهند.
لفاظى هاى ماركسيستى لنينيستى در اينجا
به مرحله گنگى رسيده است.
برنامه جنجال برانگيز اصلاحات ارضى " " تكميل
شده " " اعلام شده است.
رهبران حزب خلق بر تطبيق هويت خودشان با اسلام
تاعكيد مى كنند.
شورويها و خلقى ها نوميدانه مى كوشند دفع وقت كنند.
در كشورى
كه طول متوسط عمر از 40 سال تجاوز نمى كند،كمونيستها مى دانند كه عناصر
مسن تر مخالف ،بالمآل از صحنه ناپديد خواهند شد.آنها
اميدهاى خود را بر روى جوانان استوار كرده اند.
از طريق شستشوى مغزى تحت
راهنماييهاى شوروى در رسانه هاى گروهى و در مدارس، متوجه شده ايم كه
خلقى ها ممكن است عده اى از جوانان افغانى را در صفوف خود گرد
آورند.
علاوه بر اين فارغ التحصيل هاى دبيرستان هاى افغانستان براى تحصيلات
پيشرفته تر و آموزش بيشتر به اتحاد شوروى و ساير كشورهاى كمونيست فرستاده
مى شوند.
" مثلاہ اخيراہ 1500نفر به اتحاد شوروى فرستاده شدند.
" بسيارى از اينها
پس از شستشوى مغزى به عنوان كادر با ارزش بازخواهند گشت و عده كمى نيز
ممكن است به عنوان ضدشوروى هاى تندو تيز بازگردند.
15- فورى ترين مساعله در اين استراتژى دفع وقت،اين است كه رژيم خلقى تا چه
مدتى مى تواند در مقابل اين روند از دست دادن نيروى انسانى ايستادگى كند؟هر
ماه از طريق تلفات و فرار از ميدانهاى جنگ و پناهنده شدن ،تعدادى زياد از
سربازان افغانى از دست مى روند.
اشخاصى كه پناهنده شده اند شامل واحدهايى
تا سطح تيپ هستند كه همراه با سلاح هاى روسى خود و مهارتهاى حرفه اى كه
در بكاربردن آنها بدست آورده اند بصفوف شورشيان پيوسته اند.
همان طورى كه
قبلاہ گفته شد اتحاد جماهير شوروى سيل ساز و برگ نظامى سخاوتمندانه اى به
سوى افغانستان سرازير كرده است ولى كمبود نيروى انسانى، اكنون به چنان
مرحله بحرانى رسيده است كه سربازان آموزش ديده كافى براى مجهز كردن آنها با
اين سلاحها وجود ندارد.
و در سرتاسر افغانستان تانكهايى كه بدون سرنشين
هستند فراوان بهچشم مى خورند.
16- در مرحله معينى قابل تصور است كه دستگاه رهبرى تركى و امين ممكن
است خود را ناگذير احساس كند تا از سربازان رزمى شوروى براى حفظ بقاى
خود تقاضاى كمك بنمايد.
تصور مى شود كه رهبران افغانستان به ماده 4 پيمان
دوستى شوروى و افغانستان كه در 5 سپتامبر 1978 به امضاع رسيده استناد
كنند.
معذلك عقيده ما اين است كه اين ماده كه بوسيله حقوق دانهاى تردست
شوروى تنظيم شده است، شوروى را به طور خودبخود متعهد به مداخله نظامى در
صورتى كه مسكو بخواهد از اين اقدام طفره برود،نمى نمايد.
" از سوى ديگر چنين
بنظر مى رسد كه اين ماده شوروى را مجاز مى كند كه حتى در زمان صلح مداخله
كند.
" بيشتر ناظران ديپلماتيك در محل تصور مى كنند كه شوروى ها مى خواهند از
يك چنين درگيرى تا زمانى كه يك خطمشى خفيف ترى قابل عمل باشد،اجتناب
كنند ولى اين امكان را نفى نمى كند كه اتحاد شوروى ممكن است خود را ناگزير
احساس كند كه تصميم بگيرد تا " " براى نجات انقلاب " " و يك " " حزب برادر " " لازم
شده است نيرو به افغانستان بفرستد و در چنين صورتى درگيرى شوروى محدود
خواهد بود; مثلاہ اعزام نيروهاى ويژه هوابرد " " براى حفاظت از تاعسيساتى كه
شهروندان شوروى در آن كار مى كنند.
" " معذلك بالمآل حضور نظامى اتحاد
شوروى ممكن است گسترش يابد.
17- ساير ناظران ديپلماتيك در محل تصور مى كنند كه شوروى ها در آخرين
تحليل،از پشتيبانى رزمى از رژيم خلقى در افغانستان خوددارى كرده و چنين
قضاوت خواهند كرد كه احتمالاہ بنفع آنست كه مسكو بتواند با تقريباہ هر نوع از
رژيم جانشين كنونى مراوده و معامله داشته باشد.مسكو احتمالاہ اظهارات رهبران
شورشى افغان در پيشاور " پاكستان " مانند سيد احمد گيلانى را مورد توجه
قرارداده است.وى فردى است كه حاضر است درباره روابط آينده با مسكو " " از
روش عملى " " پيروى كند.شوروى ها ممكن است احساس كنند كه آنها وزنه كافى
را براى تحميل يك رژيم جانشين كه بتواند " " پيشرفتهاى مترقى " " انقلاب ثور را
محترم بشمارد دارند و بدين ترتيب آبروى شوروى ها حفظ مى شود.
18- بنا به قضاوت اين سفارت زمان آن هنوز فرانرسيده است كه حزب
دمكراتيك خلق افغانستان تقاضاى كمك بكند و هنوز هيچ گونه شواهد محكمى
درباره اينكه اتحاد شوروى خود را براى مداخله مسلحانه در آينده بسيار نزديك
آماده مى كند،وجود ندارد.معذلك بدون شك اتحاد جماهير شوروى احتمالاہ
طرح ريزى هايى براى وقايع آينده مى نمايد.
آمستوتز
37 شماره سند
سفارت آمريكا- مسكو 96912 از:
وزارت امور خارجه -واشنگتن دى.سى.
به:
13 سپتامبر 22-1979 شهريور 8531 تاريخ:
ديدار تركى از مسكو
سند شمار،1
خيلى محرمانه
تاريخ :13 سپتامبر 22-1979 شهريور 8531
از:سفارت آمريكا- مسكو 96912
به:وزارت امور خارجه -واشنگتن دى.سى.
جهت اطلاع :سفارتخانه هاى آمريكادر لندن ،پاريس ،اسلام آباد،كابل ،دهلى
نو،تهران ،هيئت نمايندگى ايالات متحده در مقر ناتو.
مرجع : " الف " سرويس پخش اطلاعات خارجى -واشنگتن 122303 سپتامبر
1979، " ب " مسكو 14964
موضوع :ديدار تركى از مسكو
1- با توجه به ديدار بسيار قابل توجه تركى از مسكو در روزهاى 9 تا 11 سپتامبر
كه در مورد آن نسبتاہ كم گزارش شد،مى توان گفت كه رهبر افغانى تاعييد رسمى
مجددى مبنى بر تعهد شوروى براى كمك به " " مردم افغانستان " " بدست آورده
باشد،ولى دلايلى
لطفا منتظر باشید ...
