سند شماره 3
سرى
تاريخ :24 مى 3 - 1979 خرداد 8531
از: سفارت آمريكا -مسكو 38031
به: وزارت امور خارجه -واشنگتن دى.سى.
جهت اطلاع :سفارتخانه هاى آمريكادرپكن ،بن ،كلمبو،داكا،دمشق ،اسلام آباد،جد،كابل ،پاريس ،لندن ،دهلى نو،رم ،تهران ،توكيو،هيئت
نمايندگى آمريكا در ناتو
مرجع: " الف " كابل 3626، " ب " مسكو 4838
موضوع:چشم اندازهاى دخالت شوروى در افغانستان
1- " خيلى محرمانه " خلاصه :ما فكر نمى كنيم كه اتحاد شوروى تحت شرايط
فعلى اختياراتش را بى انتها ببيند.بنظر ما مقايسه دخالت سال 1968شوروى در
چكسلواكى اشتباه است.ما فكر مى كنيم كه شورويها به افزايش پشتيبانى نظامى و
تداركاتى خود از رژيم طرفدار شوروى در كابل ادامه مى دهند. ممكن است
تعدادى پرسنل شوروى
در عملياتهاى نظامى جمهورى دمكراتيك افغانستان شركت كنند.در هر صورت
تحت شرايط قابل پيش بينى، مسكو از بدوش كشيدن قسمت اعظم بار مبارزه
ضدشورش در افغانستان اجتناب خواهد ورزيد.پايان خلاصه
2- " خيلى محرمانه " ما با نظريات اصلى تحليل كابل " مرجع الف " و بخصوص با
اين نتيجه گيرى كه شورويهااحتمالاہ تلاش خواهند كرد تا از سقوط بداخل چيزى
كه مى تواند يك تله از نوع ويتنام بشود،اجتناب ورزند موافق هستيم.در حقيقت
ما در پايين آوردن ارزش تشبيه چكسلواكى حتى جلوتر مى رويم.همان طوريكه
در مرجع ب اشاره شد،بنظر ما تحت شرايط قابل پيش بينى شورويها نسبت به
اعزام واحدهاى رزمى در سطح وسيع جهت نجات رژيم خلقى از سرنگونى " كه
دور مورد چكسلواكى تعداد 14 لشكر روسى باضافه 4 لشكر از ديگر كشورهاى
پيمان ورشو شركت داشتند " توجهى مبذول نخواهند نمود.
3- " سرى " نتيجه گيرى ما براساس جندين قضيه اثبات شده مى باشد:
الف: از نظر استراتژيكى، افغانستان در يك طبقه بندى كاملاہ مجزااز چكسلواكى
قرار دارد. چكسلواكى بصورت پلى بروى و يا در نزديكى راههاى تاريخى هجوم
به روسيه -اتحاد شوروى قرار دارد. چكسلواكى عضوى از " " جامعه مشترك المنافع
سوسياليستى اروپاى شرقى " " و " " سيستم سوسياليستى جهانى " " و نيز پيمان ورشو
مى باشد،و تغييرات در سيستم داخلى آن مى تواند بطور نسبى مستقيماہ برروى
سيستم داخلى اتحاد شوروى اثر بگذارد.
باز: نقطه نظر مسكو،وخصوصاہدر ماههاى آينده هجوم شوروى به افغانستان
احتمالاہ مى تواند به زيان منافع استراتژيك جهانى منجر شود.در زمانى كه مسكو
بطور فزاينده اى با تهديد چينى ها در شرق درگير است ،اين هجوم ضربه اى
خطرناك به دتانت با غرب وارد مى كند.چنين حركتى مطمئناہ مذاكرات سالت را
به سرنوشت بدى دچار مى سازد.اينكار براى اتهامات چينى ها و ديگران در مورد
اهداف توسعه طلبانه و برترى جويانه شورويها در دنيا بسيار سودمند خواهد
بود، مثل مورد چكسلواكى در دراز مدت. اين كار روابط با دنياى پراهميت اسلام را
تيره مى كند.
ج: در سال 1968 شورويها به طور صحيح حساب كرده بودند كه چكها نخواهند
جنگيد. اين در مورد افغانستان اتفاق نخواهد افتاد. از اين بالاتر هدف شورويها در
چكسلواكى بسادگى با اشغال و آرام كردن مراكز شهرى حاصل شد. كار مسكو در
افغانستان كه قسمت
اعظم جمعيت " ومقاومت " در مناطق روستايى قرار دارد مشكل تر خواهد
بود.حتى امكان دارد كه شورش در افغانستان بخاطر درگيرى مستقيم سربازان
شوروى نيروى بيشترى بگيرد و بقاى رژيم تركى-امين بطور فزاينده اى به
درگيرى مستمر رزمى اين سربازان وابسته بماند.
به: فقط براساس آمادگى نظامى براى چنين اقدامى، شورويها وضعيت افغانستان را
به طريقى پيچيده تر از آن درخواهند يافت كه جولاى و اوت 1968 با آن روبرو
شدند. تدارك براى هجوم به چكسلواكى تحت پوشش مانورهاى وسيع رزمى و
تداركاتى در محدوده پيمان ورشو صورت گرفت. در نتيجه كار اصلى; شناسايى
،تداركات و روشهاى كنترل و فرماندهى انجام گرفته بود و از همه مهم تر بسيج
مورد لزوم واستقرارنيروهااز طريق مانورهاى نسبتاہ عادى انجام شد. متقاعد شدن
نسبت به فريب دادن از طريق صحنه موئثر و قابل مقايسه در مورد افغانستان
مشكل است.تمركز نيروهاى لازم براى عملياتى به سبك چكسلواكى احتمالاہ
بسيج و بكارگيرى وسيع و مجدد نيروها در مناطق مرتبط بهم را ايجاب
مى نمايد،هرچند اين مشكلات با بخدمت گرفتن لشگرهاى هوابرد تا حدى
مرتفع خواهد شد.با در نظرگرفتن تمام دو بخش نظامى شوروى كه با افغانستان
مرز عادى دارند و با قائل شدن استثناع، شورويها داراى يازده لشگر مى باشند كه
فقط سه لشگر را مى توان بدون بسيج آماده براى رزم بحساب آورد. هيچكدام از
سه لشگر براى ماموريتى در افغانستان بصورت دلخواه قرار نگرفته اند، و آنها هنوز
نياز دارند كه مرز چين را كه مهم ترين موضوع مورد توجه حداقل در يكى از
بخشهاى نظامى است مورد ملاحظه قرار دهند.
4- " خيلى محرمانه " البته براى ما امكان نخواهد داشت و نيز احمقانه است كه
كاملاہ امكان هجوم شوروى به افغانستان در پاسخ به درخواست از جانب يك
رژيم خلقى تحت محاصره را رد كنيم. در عين حالى كه ما معتقديم بى رغبتى ها بر
حسب محاسبات مسكو در مورد بهينه سازى منافعش در اين زمان بنظر مى آيد كه
شديداہ برانگيزه هايش مى چربد. عواملى كه توسط كابل عنوان شده " در پاراگراف
11 مرجع الف " هنوز متقاعدكننده مى باشد. اگر وضعيت سياسى - نظامى در
افغانستان رو به بدترشدن برود، رهبرى شوروى ممكن است اغوا شده و امكان
مداخله به مقياس كوچكتر براى حفاظت از سرمايه گذارى هاى كلان خود را مورد
توجه قرار دهد.به اين دليل بنفع ماست كه گهگاهى يادآورى هايى به شوروى ها
در مورد ديدگاه جدى ما در مقابل چنين اقداماتى بنمائيم.
يادآوريهاى غرب و دولتهاى جهان سوم بى رغبتى هايى را تسبت به مداخله
مستقيم در آنها
بوجود مى آورد.
5- " خيلى محرمانه " غير از مداخله نظامى مستقيم و در سطحى وسيع از جانب
شوروى ماهيت و حدود كمك نظامى شوروى به افغانستان چيست؟ ظرفيت
جذب ارتش افغانستان ممكن است تنها محدوديت در اين زمان مبنى بر اينكه
شورويها تا چه حد مايلن به جلو بروند،باشد.ما معتقديم تعداد مشاوران شوروى
مى تواند بطور تصاعدى افزايش يابد و برخى از آنهادر عمليات نظامى درگير
شوند. و برخى پشتيبانى هاى آتش مى تواند بوسيله شورويها انجام بگيرد، براى
مثال در شكل استفاده از حمايت تاكتيكى هوايى براى عمليات نظامى يا
بكارگيرى پرسنل شوروى جهت اداره كردن تجهيزات نظامى پيچيده. بهر صورت
اينها در چارچوب بدوش گرفتن بار سنگين رزم توسط نيروهاى رزمى افغانى و نه
روسى در وضعيتى كه قابليت هاى جمهورى دمكراتيك افغانستان براى ادامه بقاع
و توسعه كنترل خود " و نه مداخله مستقيم مسكو " عوامل تعيين كننده اصلى
سرنوشت " " انقلاب " " افغانستان باشد، قرار مى گيرد.
6- " خيلى محرمانه " سرانجام با عطف به پاراگراف 11 مرجع الف ،ماآن نگرانى از
بابت جمعيت مسلمان جمهوريهاى آسياى مركزى شوروى را مورد توجه قرار
نمى دهيم كه بخودى خود انگيزه اى براى رهبرى شوروى باشد كه يك روش
مداخله جويانه در افغانستان اتخاذ نمايد.تمام اطلاعاتى كه ما راجع به منطقه
جمع آورى كرده ايم نشان مى دهد كه مسكو وضعيت را بخوبى تحت كنترل خود
دارد.سفرهاى مكرر ماموران سفارت در ماههاى اخير به آسياى مركزى شوروى
معدودى علايم نارضايتى را آشكار ساخته است.جمهورى هاى آسياى مركزى
پيشرفتهاى اقتصادى و اجتماعى مهمى را تحت حكومت شوروى بدست
آورده اند و از يك سطح زندگى بالاترى نسبت به مناطق همجوار در افغانستان و
ايران برخوردارند و اگر با اين وجود در ماههاى آينده نارضايتى بالا
بگيرد، مى توان روى شورويها حساب كرد كه سريعاہ و به طور موئثر آن را در هم
بشكنند.
تون
95 شماره سند
سفارت آمريكا-مسكو از:
وزارت امور خارجه -واشنگتن دى.سى به:
24 مى 3 - 1979 خرداد 8531 تاريخ:
گزارش انتصاب ديپلمات شوروى به عنوان مشاور ديپلماتيك در جمهورى دمكراتيك افغانستان
سند شماره 4
خيلى محرمانه
تاريخ : 24 مى 3 - 1979 خرداد 8531
از: سفارت آمريكا-مسكو
به:وزارت امور خارجه -واشنگتن دى.سى.
جهت اطلاع :سفارتخانه هاى آمريكا در پكن ،داكا،اسلام آباد،دهلى نو،تهران
موضوع :گزارش انتصاب ديپلمات شوروى به عنوان مشاور ديپلماتيك در
جمهورى دمكراتيك افغانستان
1- تمام متن خيلى محرمانه است.
2- در ملاقات چهار نفره روز 22 مى، سفيرانگليس گزارش داد كه واسيلى
استفانويچ سافرونچك معاون سابق نماينده دايمى شوروى در سازمان ملل و
مامور فعلى بخش دوم اروپايى وزارت امور خارجه به عنوان مشاور ديپلماتيك
دولت افغانستان به كابل اعزام خواهد شد. ما گمان مى كنيم كه عملاہ اين انتصاب
او را مشاور شخصى ح.امين
لطفا منتظر باشید ...
