تفسیر نمونه جلد 9

اشاره شده است.

ويژگى سرگذشت موسى نسبت به پيامبرانى همچون شعيب و صالح و هود و لوط كه در گذشته خوانديم، اين است كه آنها بر ضد اقوام گمراه، قيام كردند، ولى موسى علاوه بر اين در برابر حكومت خودكامه‏اى همچون دستگاه جبار فرعون قيام نمود.

اصولا هميشه آب را بايد از سرچشمه صاف كرد، و تا حكومتهاى فاسد بر سر كارند هيچ جامعه‏اى روى سعادت نخواهد ديد، و رهبران الهى در اين گونه اجتماعات قبل از همه بايد اين كانونهاى فساد را درهم بكوبند.

ولى بايد توجه داشت كه در اين قسمت از سرگذشت موسى، تنها يك گوشه را مى‏خوانيم گوشه‏اى كه در عين كوچكى، پيام بزرگى براى همه انسانها دارد.

نخستين آيه مى‏گويد:" ما موسى را با معجزاتى كه در اختيار او قرار داديم و منطقى قوى و نيرومند فرستاديم" (وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى‏ بِآياتِنا وَ سُلْطانٍ مُبِينٍ).

" سلطان" كه به معنى تسلط است گاهى در سلطه ظاهرى و زمانى در سلطه منطقى به كار مى‏رود سلطه‏اى كه مخالف را در بن بست قرار دهد به گونه‏اى كه هيچ راهى براى فرار نيابد! در آيه فوق به نظر مى‏رسد كه سلطان در همان معنى دوم به كار رفته و آيات اشاره به معجزات روشن موسى است (مفسران احتمالات ديگرى نيز در باره اين دو كلمه داده‏اند).

به هر حال موسى را با آن معجزات كوبنده و آن منطق نيرومند به سوى فرعون و ملاء او فرستاديم (إِلى‏ فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ).

همانگونه كه بارها گفته‏ايم" ملا" به كسانى گفته مى‏شود كه ظاهر آنها چشمها را پر مى‏كند هر چند توخالى هستند، و در منطق قرآن بيشتر به اعيان‏