تفسیر نمونه جلد 9

" اين است آئين و دين پا بر جا و مستقيم كه هيچگونه انحرافى در آن راه ندارد" (ذلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ).

يعنى توحيد در تمام ابعادش، در عبادت، در حكومت در جامعه، در فرهنگ و در همه چيز، آئين مستقيم و پا بر جاى الهى است.

" ولى چه مى‏توان كرد بيشتر مردم آگاهى ندارند" و به خاطر اين عدم آگاهى در بيراهه‏هاى شرك سر گردان مى‏شوند و به حكومت غير" اللَّه" تن در مى‏دهند و چه زجرها و زندانها و بدبختيها كه از اين رهگذر دامنشان را مى‏گيرد (وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ).

يوسف پس از دلالت و ارشاد دو رفيق زندانى خود و دعوت آنها به حقيقت توحيد در ابعاد مختلفش به تعبير خواب آنها پرداخت، چرا كه از آغاز به همين منظور نزد او آمده بودند، و او هم قول داده بود اين خوابها را تعبير كند، ولى فرصت را غنيمت شمرد و فصل گويا و زنده‏اى از توحيد و مبارزه با شرك براى آنها بازگو كرد.

سپس رو به سوى دو رفيق زندانى كرد و چنين گفت:" دوستان زندانى من! اما يكى از شما آزاد مى‏شود، و ساقى شراب براى ارباب خود خواهد شد" (يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَمَّا أَحَدُكُما فَيَسْقِي رَبَّهُ خَمْراً).

" اما نفر ديگر به دار آويخته مى‏شود و آن قدر ميماند كه پرندگان آسمان از سر او مى‏خورند"! (وَ أَمَّا الْآخَرُ فَيُصْلَبُ فَتَأْكُلُ الطَّيْرُ مِنْ رَأْسِهِ).

گرچه با توجه به تناسب خوابهايى كه آنها ديده بودند، اجمالا معلوم بود كداميك از اين دو آزاد و كداميك به دار آويخته مى‏شود، اما يوسف نخواست اين خبر ناگوار را صريحتر از اين بيان كند لذا تحت عنوان" يكى از شما دو نفر" مطلب را تعقيب كرد.