تفسیر نمونه جلد 9

يعنى منظور اصلى گروهى است كه در راس آنها آن فرد شاخص قرار گرفته است.

شاهد اين سخن روايتى است كه از امام باقر (ع) نقل شده كه فرمود: منظور از شاهد امير مؤمنان، سپس جانشينان او يكى بعد از ديگرى هستند «1» گرچه در اين حديث تنها معصومين ذكر شده‏اند ولى اين خود نشان مى‏دهد كه رواياتى كه شاهد را منحصرا به على (ع) تفسير، منظور خصوص آن حضرت نيست بلكه منظور مصداق شاخص است.

2- چرا تنها اشاره به تورات شده؟

همانگونه كه گفتيم يكى از دلائل حقانيت پيامبر (ص) در آيه فوق كتب پيشين ذكر شده، ولى تنها از كتاب موسى ذكرى به ميان آمده، در حالى كه مى‏دانيم بشارات ظهور پيامبر اسلام (ص) در انجيل نيز هست.

اين موضوع ممكن است به خاطر آن باشد كه در محيط نزول قرآن و ظهور اسلام يعنى مكه و مدينه بيشتر افكار يهود- از ميان اهل كتاب- منتشر بوده است و مسيحيان در نقاط نسبتا دورترى زندگى داشتند، مانند" يمن"،" شامات"، و نجران كه در كوهستانهاى شمالى يمن در فاصله ده منزلى صنعاء واقع شده است.

و يا به خاطر اينكه ذكر اوصاف پيامبر (ص) در تورات به طور جامعتر و وسيعترى آمده است.

بهر حال تعبير به" امام" در مورد تورات ممكن است به خاطر اين باشد كه احكام شريعت موسى (ع) به طور كامل در آن بوده و حتى مسيحيان بسيارى از تعليمات خود را از تورات مى‏گيرند.

3- مخاطب در" فَلا تَكُ فِي مِرْيَةٍ" كيست؟

- در اينكه مخاطب در اين جمله‏

(1) تفسير برهان جلد 2 (ص) 213.