شرح صیغ العقود و الإیقاعات نسخه متنی

[1] شركت عنان: به كسر عين كه شركت در اموال است و وجه تسميه آن است كه هر دو مساويند در تصرّف مثل دو طرف عنان اسب.

[2] و شركت ابدان: كه دو نفر يا بيشتر بنا بگذارند كه هر چه كسب مى‏كنند از نجّارى و قاصدى و دلّاكى و جولائى و مانند اينها از حرف و صنايعى كه بى‏مايه است، شريك باشند.

[3] و شركت مفاوضه: و آن اين است كه شريك بشوند در هر چيز از نفع و ضرر از مال و كسب و ديات و غير اينها هم چنان كه در تذكره فرموده است و تفاسير ديگر هم دارد.

[4] و شركت وجوه: و آن اين است كه دو نفر بى‏مايه صاحب آبرو و اعتبار، قرار دهند با يكديگر كه از مردم چيزى بخرند بر ذمّه خود و با هم شريك باشند و بفروشند و قرض مردم را بدهند و هر چه ربح حاصل شود، با هم تقسيم نمايند يا اين كه يكى آبرو و اعتبار دارد بى‏مال و

يك جا ريختند كه در يك جا بخورند اين حاجت به صيغه ندارد، بلكه اگر خواهند معامله كنند با اين حال مشترك آن وقت احتياج دارد كه صيغه خوانده شود و در ضمن آن از يكديگر إذن در تصرّف ديگرى در آن حال مشترك حاصل مى‏شود و در آن ضمن قرار قيمت مرابحه را بدهند. پس اگر زيد و عمرو بخواهند عقد شركتى جارى نمايند در ميان خودشان بايد اوّل مال را حاضر نمايند و بعد از آن بهم ديگر مخلوط نمايند به طورى كه مصنّف قرار داده كه تمييز بايد بعد از خلط نشود و بعد از آن عقد را جارى نمايند. يا مالى را دو نفر بالاشاعه بگيرند بعد از آن عقد شركت جارى نموده آن را رأس المال قرار دهند، يا اين كه أحد شريكين جنس دارد نصف مشاع آن را به شريك ديگر منتقل نمايند تا در آن جنس اشتراك بالاشاعه حاصل شود بعد از آن عقد را جارى نمايند و هكذا فتأمّل. شرح‏