چهارم از ايقاعات وقف است. - شرح صیغ العقود و الإیقاعات نسخه متنی

مقام چنين است گفت اباحه است. گفتم اوّلا به نيّت اجرت مى‏گيريد و ثانيا اباحه مملِّك نيست، پس [اگر] اين پول را به قبائى صرف نماييد، نماز شما در آن باطل است. به جهت اين كه مال غير است منتقل به شما نشده. عجز بهم رسانيد و سكوت كرد.

پس اگر اباحه ناقل بود البتّه تمسّك به آن مى‏كرد (1) و صيغه اباحه اين است كه بگويد: «أبحتك أكل هذا الخبز و السّكنى فى هذا البيت».

يعنى: مباح كردم تو را خوردن اين نان و ساكن شدن در اين خانه را.

پس مباح له بگويد: «قبلت (2) الاباحة كما ذكرت».

يعنى: قبول كردم اباحه را به آن قسمى كه مذكور شد. و لفظ ضرور [ى‏] نيست بلكه در قلب نيز مباح نمايد و او قبول كند، كافى است (3) و اگر ردّ كند باطل مى‏شود.

چهارم از ايقاعات وقف است.

و معنى وى [آن‏] در شرع تحبيس اصل و تسبيل منفعت (4) است. يعنى‏

(1) عدم تمسّك او دليل مطلب نمى‏شود، شايد ندانسته يا فراموش كرده باشد. شرح‏

(2) ذكر قبول در اباحه و او را در ضمن ايقاعات ذكر كردن منافات دارد كما لا يخفى.

شرح‏

(3) اين اشكال دارد بلكه بايد با لفظ يا فعل بوده باشد كه دالّ بر رضاى قلبى بوده باشد.

شرح‏

(4) و اطلاق منفعت هم گفته‏اند و اطلاق و تسبيل در معنى قريب به يكديگر هستند و آن چه در حديث وارد شده، تسبيل هست. قال (صلّى الله عليه وآله وسلّم): «حبس الأصل و سبّل الثمرة» و التحبيس مبالغه حبس است و وقف در لغت بمعنى نگاه داشتن و ايستادن هر دو آمده است. يعدّي و لا يعدّي يقال: وقفت الدّابة و وقفتها» يعنى ايستاد دابّه يا من او