ج) استعمال كلمه اهل البيت - اهل بیت در آیه تطهیر نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اهل بیت در آیه تطهیر - نسخه متنی

سید جعفر مرتضی عاملی؛ مترجم: محمد سپهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

ج) استعمال كلمه اهل البيت

ابن حجر هيثمى پيرامون اين كلمه مى گويد: «اهل بيت دو استعمال دارد:يك استعمال به معناى اعم كه گاهى اوقات شامل تمام افراد خاندان مى شود وگاهى اوقات شامل زنان و گاهى اوقات هم شامل افرادى است كه در محبت وولايت وى صادق هستند. استعمال ديگر به معناى اخص و آنان كسانى هستند كه در خبر مسلم نام برده شده اند.» (5) مقصود از كسانى كه در خبر مسلم آمده همان اصحاب كساء است. در اين باره مى گوييم: اين مطلب جاى تامل دارد; زيرا:

1. صحت استعمال اهل بيت براى زنان، جز با نوعى مجازگويى ومسامحه معلوم نشده است. پيش از اين بيان كرديم كه گروهى از دانشمندان لغت اين استعمال را انكار و يا در آن تشكيك كرده اند.

2. وجود چند استعمال براى يك لفظ، در اين جا براى ما اهميت ندارد وبلكه صحت يا عدم صحت استعمال اهل بيت براى زنان پيامبرصلى الله عليه وآله هم براى مامهم نيست. آنچه اهميت دارد اين است كه مشخص شود منظور از اين لفظ درخصوص آيه تطهير چيست؟ گفتيم: رسول اكرم صلى الله عليه وآله كه از هر كس به اهداف ومعانى قرآن آگاه تر است، آن را مشخص و معين فرموده است. پيامبرصلى الله عليه وآله توضيح داده است كه منظور خصوص اهل كساء هستند و تصريح نموده كه ديگران و خصوصا همسرانش از دايره شمول آن خارج مى باشند. پيامبرصلى الله عليه وآله تاييد كرده كه آنان از اهل اويند ونه از اهل بيتش.

3. آنچه كه درباره سؤال ام سلمه و ديگران گذشت كه از حضرت صلى الله عليه وآله پرسيد آيا او هم از اهل بيت است، بر عدم صحت استعمال اين لفظ برهمسران پيامبرصلى الله عليه وآله دلالت دارد وگرنه پرسش آنان كه اهل زبان بودند چه معنايى داشت؟

واثله روايت كرده كه از رسول خداصلى الله عليه وآله شنيدم مى گفت: فاطمه! تو اولين كسى هستى كه از اهل بيتم به من مى پيوندد و زينب اولين فرد از همسرانم است كه به من ملحق مى شود. (6) .

اين تفصيل بين دو لفظ، دال بر فرق موجود بين دو تعبير است.

4. سخن بعضى پيرامون مساله اى دور مى زند كه آن را مسلم گرفته اند وآن اين كه منظور از بيت در عبارت اهل البيت، خانه مسكونى ساخته شده ازسنگ و خاك است و «الف » و «لام » هم «الف » و «لام » جنس و يا خانه نسبى;در حالى كه اظهر و ارجح اين است كه مراد از بيت، بيت نبوت و رسالت باشد، با اين احتمال كه «الف » و «لام »، «الف » و «لام » عهد خارجى باشد و درنتيجه منظور خصوص خانه اى باشد كه اهل كساء در آن اجتماع كردند. روشن است

كه بنا بر احتمال ارجح و اقوى براى آن كه يك انسان بتواند جزء بيت نبوت گردد منوط ست به حصول كمال اهليت و استعداد براى نيل به اين مقام عالى. بنابراين ابولهب نمى تواند از بيت نبوت باشد و همين طور دوفرزندش عتبه و معتب كه پس از نزول آيه تطهير به اسلام گراييدند. خداوندمتعال آنانى را كه به كمالات لازم جهت نيل به اين مقام رسيده اند مى شناسدو آنان را به پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله معرفى و آن حضرت هم آنان را از طريق حديث كساء و ديگر متونى كه از او به ما رسيده براى مان معين مى كند.

/ 89