دليل سوم: حديث ام سلمه - اهل بیت در آیه تطهیر نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اهل بیت در آیه تطهیر - نسخه متنی

سید جعفر مرتضی عاملی؛ مترجم: محمد سپهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

دليل سوم: حديث ام سلمه

اينان در اثبات عقيده خود به روايتى استدلال كرده اند كه از ام سلمه نقل شده است. در اين روايت آمده وقتى كه پيامبرصلى الله عليه وآله اهل بيتش را زير پارچه جمع كرد و در ارتباط با آيه تطهير - كه فعلا مورد بحث ماست - در حق آنان چيزى بيان فرمود، ام سلمه به او گفت: آيا من از اهل بيت تو نيستم؟پيامبرصلى الله عليه وآله گفت: چرا، ان شاء الله. (5) .

در اين باره چند نكته را بيان مى كنيم:

1. همين پرسش ام سلمه اشاره دارد كه كلمه «اهل البيت » براى دلالت برورود وى در مدلول آيه تطهير كفايت نمى كند وگرنه سؤالش بى مورد بود;زيرا در آن صورت شكى در اين نبود كه وى از اهل بيت است. آنچه روايات ديگر بيان داشته، مبنى بر اين كه پيامبرصلى الله عليه وآله ام سلمه را از اهل و از زنان خوددانست، نه از اهل بيتش، جايى براى اين ادعا باقى نمى گذارد كه اقدام پيامبرصلى الله عليه وآله در جمع آن افراد زير پارچه، اين شبهه را براى او پيش آورد و دراثر همين شبهه بود كه آن سؤال را مطرح كرد; زيرا اين كار پيامبرصلى الله عليه وآله برخروج ام سلمه از دايره شمول اهل بيت مؤكدتر است. چه نه به درخواستش پاسخ مثبت داد و نه شبهه حاصله براى او را نفى نمود، البته اگر بتوان نام آن را شبهه گذاشت.

2. پاسخ پيامبرصلى الله عليه وآله به ام سلمه در روايتى كه هم اكنون مورد بحث است;يعنى عبارت «ان شاء الله »، شك در صدق عبارت «اهل بيت » بر زنان پيامبرصلى الله عليه وآله را تقويت مى كند; زيرا اگر آنان داخل در مدلول آيه بودند، تعليق آن بر مشيت خداوند بى معنا بود. اين گفته كه «ان » به معناى «اذ» است، هيچ توجيهى ندارد، مگر تمايل شديد آنان، مبنى بر اين كه زنان پيامبرصلى الله عليه وآله ازاهل بيت باشند.

اگر بپذيريم كه «ان » به معناى «اذ» است، باز دلالت دارد كه آنان در حال حاضر از اهل بيت نيستند، بلكه هنگامى كه مشيت الهى بدان تعلق گيرد.دست كم دلالت دارد كه اگر مشيت الهى تعلق نگيرد، كلمه «اهل البيت » برورود آنان در دايره آن دلالت نمى كند.

3. اين حديث معارض احاديث فراوانى است كه تصريح دارد زنان پيامبرصلى الله عليه وآله از دايره اهل بيت خارج هستند. اين مطلب از چندين طريق صحيح از ام سلمه روايت شده است; اين حديث قادر به معارضه با احاديث نفى كننده نيست; زيرا بين اين حديث و آن احاديث، هيچ گونه تناسبى، چه ازجهت سند و چه از جهت دلالت وجود ندارد.

4. اين حديث با زيادتى روايت شده كه دلالت دارد پيامبرصلى الله عليه وآله ام سلمه رازير پارچه وارد نكرد تا او را در آنچه كه خداوند به اهل بيت اختصاص داده شريك سازد، بلكه منظورش خشنودى ام سلمه و طيب خاطر او بود. آمده است كه ام سلمه پس از فرموده پيامبرصلى الله عليه وآله در پاسخ او كه فرمود: چرا، گفت:پيامبرصلى الله عليه وآله وقتى او را زير پارچه برد كه دعايش براى پسرعمو، دختر و دونواده اش تمام شده بود.در اين باره به منابعى كه در فصل دوم بخش اول بيان كرديم مراجعه فرماييد.

5. اگر وارد كردن ام سلمه در اهل بيت درست باشد، باز اخص از مدعاى آنان است; زيرا تنها بر اين دلالت دارد كه ام سلمه از اهل بيت است نه سايرهمسران پيامبر، چرا كه ممكن است ام سلمه را خصوصيتى باشد كه به واسطه آن مستحق ورود به دايره اهل بيت پيامبرصلى الله عليه وآله شده است، كاملا مثل سلمان فارسى كه به خاطر خصوصيتى كه داشت، پيامبرصلى الله عليه وآله فرمود: سلمان از مااهل بيت است. آنچه دلالت مى كند كه اين كار به خاطر خصوصيتى در ام سلمه بود، روايتى است كه مى گويد: پيامبرصلى الله عليه وآله عايشه و زينب را از ورود به دايره اهل بيت خود منع كرد. داشتن اين خصوصيت از ام سلمه آن زن با اخلاص مجاهد بعيد نمى نمايد.

/ 89