رساله آغاز و انجام وجيزه اى است عزيز , كه جناب مستطاب , محقق و مدقق بى نظير, خواجه نصير الدين طوسى رضوان الله تعالى عليه آن را به سبك خاصى در مبداء و معاد نوشته است . اينكه گفتيم به سبك خاصى , بدان جهت است كه مرحوم خواجه در اين رساله عمدة از طريق معرفت نفس به بررسى مسايل مربوط به مبداء و معاد پرداخته است . لذا حضرت استاد حسن زاده دام بقائه مى فرمايد : سزاوار است كه اين رساله را يكى از رسايل در موضوع معرفت نفس يعنى روانشناسى بدانيم . به هر حال حضرت خواجه عليه الرحمة , رساله را با خطبه اى غراء كه از آن رائحه جان فزاى توحيد از ديدگاه كمل اولياء الله به مشام جان مى رسد , آغاز مى كند و مى فرمايد : (( سپاس آفريدگارى را كه آغاز همه ازوست و انجام همه بدوست , بلكه خود همه اوست )) . استاد حسن زاده ايده الله و سدده در تعليقه اى كه بر مقام دارد چنين مى فرمايد : [ ( نگارنده نخستين بار از اين عبارت عطر آگين عشق آغاز و انجام را در دل گرفته است و در پى تحصيل آن بر آمده است و آن را از متأله سبزوارى