مروری بر آثار و تألیفات استاد فرزانه حضرت آیت الله علامه حسن حسن زاده آملی نسخه متنی

سيد رضى و سيد مرتضى كه هر دو اديب بودند و نيز سطح دانش مردم بالا آمده بود , نشستند و اين مطالب را نوشتند و براى ترويج كتاب خود آن را به على ابن ابيطالب عليه السلام نسبت دادند .

بدين جهت بود كه استاد بر آن شد مصادر و مأخذ خطب و رسائل را كه ساليانى پيش از سيد رضى و سيد مرتضى در دست مردم بود , ذكر كند تا جايى براى آن گونه توهمات نبوده باشد .

البته لازم به ذكر است كه تكمله ء منهاج البراعة در مقايسه با خود منهاج از مزيت ديگرى نيز برخوردار است و آن عبارت از اين است كه استاد با احاطه ء بر جميع مبانى عرفانى و فلسفى و كلامى و هيوى و ديگر علوم توانسته است , از عهده ء تبيين اسرار و نكته ها و حقايق كلمات امام عليه السلام كه امام الكلمات است به خوبى برآيد و اين چيزى است كه شرح مرحوم خويى على رغم تمام امتيازات و اوصافى كه بدانها اشاره شد , فاقد آن است .

علامه شعرانى قدس سره درباره شرح مرحوم خويى گويد :

[ ( و هذا الشرح مع طوله و اشتماله على ما يحتاج اليه فى حل ظاهر الكتاب عادم اسرار و فاقد نكت و تارك حقائق تستفاد من خطبه عليه السلام فى التوحيد و المعارف و امثالها] ) ( 1 ) .

آنگاه اهتمام استاد را بر تكميل منهاج چنين ستايد :

[ ( لما اطلعت على اهتمام حضرة الفاضل الاديب البارع العالم الجامع الحائز لقصبات السبق فى مضمار اكتناه الحقايق الفايز بالقدح المعلى فى استهام العلوم و الدقائق ذوالفكرة النقادة و الفطنة الوقادة اللوذعى الالمعى

1 يعنى اين شرح با وجود آنكه طولانى است و بر آنچه كه در حل ظاهر كتاب بدان احتياج است , مشتمل است , فاقد اسرار و حقايق و نكته هايى است كه از خطبه هاى آن حضرت در توحيد و ديگر معارف استفاده مى شود .