ميقات - مناسک نوین نسخه متنی

ميقات

ميقات (محلّ بستن احرام)، پنج محلّ است:

1 ـ مسجد شجره، ميقات راه مدينه.

2 ـ وادى عقيق (مسلخ، غمره، ذات عرق)، ميقات راه عراق و نجد.

3 ـ قرن المنازل، ميقات راه طائف.

4 ـ يلملم، ميقات راه يمن.

5 ـ جحفه، ميقات راه شام.

1 ـ مسجد شجره

* احرام از داخل مسجد: (آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، فاضل، نورى، سيستانى، خامنه اى، بهجت و زنجانى).

* ازبيرون مسجد كفايت مى كند: (آيات عظام: خوئى، گلپايگانى(رحمهما الله)، صافى، وحيد و تبريزى).

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، فاضل و نورى: احتياط واجب آن است كه در داخل مسجد شجره محرم شوند نه خارج آن. (م202)

* آية الله بهجت: جايز نيست در بيرون مسجد بطورى كه محاذى و برابر آن از طرف راست يا چپ باشد، احرام بسته شود، و اختياراً بايد در صورت امكان از درون مسجد احرام بسته شود. (ص64 م161)

* آية الله مكارم: هر كس مى تواند در كنار مسجد (شجره) محرم شود. (عمره مفرده ص22 م18).

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله)، آية الله صافى: احرام از پشت ديوار مسجد نيز صحيح است. (م202)

* آية الله وحيد: احوط و افضل آن است كه در داخل مسجد محرم شود. (ص69)

* آية الله خويى(رحمه الله)، آية الله تبريزى: در بيرون مسجد بطورى كه محاذى و برابر آن از طرف راست يا چپ باشد، احرام بسته شود و احوط اين است كه در صورت امكان از درون مسجد احرام بسته شود. (ص108، بعد از م161 ص104، بعد از م161)

* آية الله سيستانى: احوط اين است كه احرام در مسجد (شجره) بسته شود و اينكه احرام بستن در بيرون آن براى غير زن حائض و هر كس كه حكم او را داشته باشد كفايت نمى كند، اگرچه محاذى مسجد باشد. (ص116 م1)

* آية الله زنجانى

1 ـ احتياط واجب آن است كه نماز و نيت احرام در مسجدى كه در منطقه ذوالحليفه واقع است و به آن مسجد شجره مى گويند، انجام گيرد.

2 ـ محرم مى بايست تلبيه را در منطقه ذوالحليفه (مسجد شجره) بگويد و لازم نيست در خصوص مسجد باشد هر چند مطابق احتياط استحبابى است.

3 ـ حائض مى تواند در خارج مسجد نيّت نموده و تلبيه بگويد و مى تواند در حال مرور از مسجد شجره نيّت كرده تلبيه بگويد، بلكه اين كار مطابق احتياط استحبابى است. (ص42 م122،123و124)

* آية الله خامنه اى: محرم شدن از خارج مسجد شجره براى كسى كه از اين طريق به مكّه مى رود مجزى نيست و امّا زنان معذور اگر بتوانند بايد در حال عبور از داخل مسجد محرم شوند و اگر بخاطر ازدحام و امثال آن اينگونه محرم شدن براى آنان ممكن نباشد و نتوانند تا برطرف شدن عذر احرام را تأخير بيندازند، واجب است كه از جحفه يا محاذى آن محرم شوند. كما اينكه مى توانند با نذر شرعى از منزل خود در مدينه احرام ببندند. (استفتاءات ص3 س7)

* آية الله صانعى: (اين احتياط) واجب نيست و از خارج مسجد... كه جزء حدود ذوالحليفه است، احرام جايز و صحيح است. (م202)

* آيات عظام گلپايگانى(رحمه الله)، صافى، فاضل: اگر حائض نتواند تا وقت پاك شدن صبر كند، بايد نزديك مسجد محرم شود و نياز به تجديد احرام از جحفه ندارد، و همين طور است حكم زنى كه در حال نفاس باشد. (م205)

مسجد جحفه و تنعيم

* آيات عظام: امام خمينى، خوئى، گلپايگانى، اراكى(رحمهم الله)، خامنه اى، صانعى، تبريزى، سيستانى، بهجت، صافى، نورى، مكارم و فاضل: «ميقات در جحفه خصوص مسجد نيست و از هر جاى جحفه مى توانند محرم شوند. و همچنين مسجد تنعيم خصوصيّت ندارد و احرام از ادنى الحلّ صحيح است، هرچند در مسجد نباشد. بنابر اين در صورت توسعه مسجد با صدق جحفه در اوّل، و ادنى الحلّ در دوّم، احرام اشكال ندارد.» (م236)

* همچنين آية الله وحيد: (ص70 و 71 م160)، آية الله زنجانى: (ص41، م119).

محرم شدن با نذر

* س ـ در مناسك مرقوم است كه زنهاى حائض بايد عبوراً از مسجد شجره مُحرم شوند و اگر نمى توانند در خارج محرم شوند و در محاذى جحفه تجديد احرام كنند، چون اين كار مشكل است و محاذى جحفه معلوم نيست آيا حضرت امام اجازه مى فرمايند كه اين گونه اشخاص در مدينه با نذر محرم شوند؟

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، خامنه اى: چون احرام قبل از ميقات با نذر صحيح است، زنهاى حائض كه عذر شرعى از دخول مسجد دارند، مى توانند در مدينه با نذر براى عمره محرم شوند، و در اين صورت لازم نيست به مسجد شجره بروند ولى نذر زن بايد با اذن شوهر باشد. آية الله خامنه اى در صورت حضور شوهرش (م232).

* آيات عظام خويى(رحمه الله)، سيستانى، مكارم: اگر نذر زن مزاحم حق شوهر نباشد اجازه لازم نيست. (همان)

* آية الله خوئى(رحمه الله): احرام در خارج از مسجد شجره صحيح است و نذر لزوم ندارد. (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله) و آية الله صافى: با آنكه مى تواند از پشت ديوار مسجد هم محرم شود نذر لازم نيست. (م233)

* آية الله فاضل: نظر معظم له در ذيل عنوان (مسجد شجره) گذشت.

* آية الله صانعى: در امثال اين موارد اذن شوهر معتبر نيست چون از امور ناخوشايند شوهر يا در مال خود زن نمى باشد. (م232)

نذر نمودن زن

* آية الله خامنه اى: نذر زن براى احرام بستن قبل از ميقات در غياب شوهرش موقوف بر اذن او نيست ولى در صورت حضور شوهرش احتياط آن است كه بدون اذن او نذر نكند پس اگر در اين صورت نذر كند منعقد نمى شود. (م246)

* آية الله فاضل: نذر زن اگر مزاحم حقوق شوهر باشد بى اجازه او باطل است و اگر مزاحم نباشد احتياط واجب آن است كه با اجازه او باشد خصوصاً در نذر مال، اگر چه مال متعلّق به خود زن باشد. (رساله ص520 م2720)

* آية الله سيستانى: نذر زن بدون اجازه شوهر در آنچه با حق او منافات دارد صحيح نيست و همچنين نذر زن در اموالش بدون اجازه شوهر محل اشكال است. مگر در حج و زكات و صدقه و احسان به پدر و مادر و صله ارحام. (رساله ص559 م2653)
معظّم له احرام بستن زن حائض را در بيرون مسجد جايز مى دانند، مى فرمايند: و احرام بستن در بيرون آن (مسجد شجره) براى غير زن حائض و هر كس كه حكم او را داشته باشد كفايت نمى كند (مناسك ص116)

* آية الله تبريزى: اگر شوهر از نذر كردن زن جلوگيرى نمايد، زن نمى تواند در صورتى كه وفا به نذرش منافى با حق شوهر باشد، نذر كند. (رساله ص469 م2653)
و در احرام بستن خارج از مسجد مى فرمايند: جايز است در بيرون مسجد به طورى كه محاذى و برابر آن از طرف راست يا چپ باشد، احرام بسته شود و احوط اين است كه در صورت امكان، از درون مسجد احرام بسته شود. (مناسك ص74)

* آية الله بهجت: در صورتى كه نذر او منافات با حقّ شوهر نداشته باشد اذن شوهر لازم نيست. (م232)

* آية الله صافى: نذر زن در موردى كه نافى با حق شوهر باشد بدون اذن او منعقد نمى شود بلكه بنابر احتياط در امور مالى غير از حج و زكات و احسان به پدر و مادر و صله رحم نيز، با اذن شوهر نذر نمايد. (رساله ص539 م2653

* آية الله صانعى: نظر معظّم له در ذيل عنوان (محرم شدن با نذر) گذشت.

* آية الله وحيد: اگر شوهر از نذر كردن زن جلوگيرى نمايد، زن نمى تواند ـ در صورتى كه وفاى به نذرش منافى با حق شوهر باشد ـ نذر كند، بلكه بدون اذن شوهر در اين صورت نذر زن باطل است، و صحّت نذر زن در مال خودش بدون اذن شوهر ـ در غير حج يا زكاة يا احسان به پدر و مادر يا صله ارحام ـ محلّ اشكال است. (توضيح المسائل، م2653)

احرام بستن

غسل احرام

* مستحب است: (امام خمينى(رحمه الله) و ساير آيات عظام).

* واجب است (آية الله زنجانى).

* به قصد رجاء (آية الله مكارم).

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى، خويى، گلپايگانى(رحمهم الله) و فاضل: مستحب است پيش از احرام در ميقات، غسل احرام بنمايد، و اين غسل از زن حائض و نفساء نيز صحيح است. (م302)

* آية الله مكارم: به قصد رجاء آورد. (ص130 م3)

* آية الله زنجانى

1 ـ «بر كسى كه مى خواهد محرم شود، واجب است قربة الى الله براى احرام، غسل نمايد و احرام بدون غسل صحيح نيست.»
2 ـ غسل احرام بر مرد و زن حتى حائض و نفساء، واجب مى باشد.

3 ـ بنابر احتياط واجب، محرم بايد در ميقات غسل كند. (ص45 م131،132و133)

واجبات احرام

* سه چيز است: نيّت، تلبيه، لباس احرام: (امام خمينى (رحمه الله) و ساير آيات عظام).

* پنج چيز است: نيّت، تلبيه، لباس احرام، نماز و غسل احرام: (آية الله زنجانى).

* امام خمينى(رحمه الله): واجبات احرام سه چيزاست:

1 ـ نيّت
2 ـ پوشيدن لباس احرام
3 ـ تلبيه. (م251)

* آية الله زنجانى: واجبات پنج چيز است:

1 ـ غسل احرام
2 ـ لباس احرام (بنابر مشهور)
3 ـ نماز احرام
4 ـ نيّت
5 ـ تلبيه. (ص45)

* آية الله زنجانى: و واجب است احرام بعد از نماز باشد و فرقى نيست كه نماز واجب باشد يا مستحب. يك نماز باشد يا بيشتر، هرچند بهتر است بعد از نماز واجب محرم شود، خواه نماز اداء باشد و خواه نماز قضاء. (ص50 م156)

نيّت احرام

در نيّت احرام قصد ترك محرّمات

* لازم نيست: (آيات عظام: امام خمينى، خويى(رحمهما الله)، خامنه اى، سيستانى، فاضل، نورى، تبريزى و وحيد).

* لازم است: (آيات عظام: اراكى، گلپايگانى(رحمهما الله)، مكارم، صافى و بهجت).

* مستحب است (آية الله زنجانى).

* آيات عظام: امام خمينى، خوئى(رحمهما الله)، صانعى، فاضل و نورى: نيّت يعنى انسان در حالى كه مى خواهد محرم شود به احرام عمره تمتع، نيّت كند عمره تمتع را، و لازم نيست قصد كند ترك محرماتى را كه بر محرم پس از احرام، حرام مى شود، بلكه كسى كه بقصد عمره تمتع يا حج تمتع لبيك هاى واجب را گفته، محرم مى شود، چه قصد بكند احرام را يا نكند و چه قصد بكند ترك محرمات را يا نكند. (م251)

* همچنين آية الله سيستانى: (ص134 م178); آية الله تبريزى: (ص85 م178); آية الله وحيد: (ص79 م175).

* آية الله خامنه اى: لكن بايد قصد انجام چيزى كه احرام را باطل مى كند، نداشته باشد. (م251) * آيات عظام: اراكى، گلپايگانى(رحمهما الله)، بهجت، صافى: و لازم است قصد كند ترك كارهايى را كه بر محرم حرام است. (همان)

* آية الله مكارم: نيّت احرام اين است كه: قصد مى كند تروك احرام را بر خود حرام كند و قصد اجمالى كافى است. (همان)

* آية الله زنجانى: احتياط مستحب آن است كه چنين قصد كند كه: مى خواهم با لبيك گفتن، محرمات احرام را بر خود حرام گردانم و نيز قصد داشته باشد عملا از آنها اجتناب نمايد و هنگام احرام عمره تمتع، لازم است قصد مجموع عمره و حج را داشته باشد يعنى عمره را به عنوان جزئى از يك مجموعه انجام دهد و تصميم داشته باشد كه بعد از اتمام عمره در زمان حج، جزء دوّم آن را نيز انجام دهد. (ص52 م 159و160)