حلق در منى - مناسک نوین نسخه متنی

حلق در منى

* امام خمينى(رحمه الله) و ساير آيات عظام: محل تراشيدن سر و تقصير نمودن، منى است و جايز نيست اختياراً در غير آنجا. (م1130)

حلق در خارج از منى

اگر حلق در خارج منى انجام گرفت

* اعاده حلق و اعمال مكّه: (آيات عظام: امام خمينى،اراكى(رحمهما الله)، نورى، خامنه اى و زنجانى)

* اجزاء در صورت جهل و غفلت: (آيات عظام: گلپايگانى(رحمه الله)، مكارم، صافى، فاضل و تبريزى)

* امام خمينى و آية الله اراكى(رحمهما الله): اگر حلق و تقصير در منى نبوده بايد اعاده شود و همچنين اعمال مكّه چون طواف و... را اعاده كند. (م1149 و 1150)

* همچنين آية الله نورى (333 س8)

* آيات عظام: گلپايگانى(رحمه الله)،صافى و تبريزى: در صورتى كه از جهت جهل به مسأله و غفلت در غير منى حلق كرده باشد، در اين صورت اجزاء بعيد نيست. هر چند احتياط آن است كه در صورت امكان به منى برگردد و حلق كند. (م1149)

* آية الله خويى(رحمه الله): اعاده اعمال مكّه لازم نيست. (م1150)

* آية الله خامنه اى: (در صورت جهل يا نسيان يا عمد) بايد به منى برگردد و حلق يا تقصير كند و بقيه اعمال را دوباره انجام دهد. (استفتاءات س64)

* آية الله مكارم: اين حكم در صورت عمد مسلّم است و در صورت جهل يا نسيان عمل آنها صحيح است و اگر مى تواند به منى برگردد و سر خود را بتراشد و يا كوتاه كند، برگردد. بنا بر احتياط اعمال مكّه را اعاده كند. (م1148، 1150)

* آية الله سيستانى: كسى كه در غير منى اگر چه عمداً سر خود را بتراشد به همان اكتفا كند ولى واجب است در صورت امكان موى خود را به منى بفرستد. (ص299 م408)

*آية الله زنجانى: اگر حلق يا تقصير در منى درست نبوده بنابر احتياط بايد اعاده شود و چنانچه وظيفه آنان حلق بوده و سر را تراشيده اند بنابر احتياط تيغ را بر سر بكشند. و بنابر احتياط اعمال مكه كه انجام داده اند صحيح نيست و بايد آن اعمال اعاده شود مگر آنكه بعد از كوچ كردن از منى باشد (كه در اين صورت) اعاده اعمال مكه لازم نيست. (211 م843)

* آية الله فاضل: مگر اين كه از روى جهل قصورى يا غفلت و نسيان در غير منى حلق كرده باشد كه در اين صورت محل شده و... هرچند كه در صورت امكان و عدم عسر و حرج بهتر است به منى برگردد و حلق كند و اعمال مترتّبه را اعاده كند. (م1148)

ترتيب رمى، ذبح و حلق

عدم رعايت ترتيب رمى، ذبح و حلق

* در صورت جهل اعاده لازم نيست، در صورت عمد با امكان احتياط اعاده است:

(آيات عظام: امام خمينى، اراكى، خويى(رحمهم الله)، فاضل، نورى، وحيد و تبريزى)

* در صورت تخلف مطلقاً اعمال صحيح است: (آيات عظام: گلپايگانى(رحمه الله)، مكارم، صانعى، صافى و بهجت)

* در صورت تخلف مطلقاً اعمال باطل است: (آية الله زنجانى)

* آيات عظام: امام خمينى،اراكى(رحمهما الله)، نورى و فاضل: به احتياط واجب بايد در مِنى، اوّل رمى جمره كند و بعد از آن ذبح كند و بعد تقصير يا حلق. اگر بر خلاف اين ترتيب عمل كند پس اگر از روى غفلت و سهو بوده اعاده لازم نيست، و اگر از روى جهل به مسأله بوده بعيد نيست كه اعاده نخواهد و احتياط به اعاده است، و اگر از روى علم و عمد بوده در صورت امكان احتياط را ترك نكند. (م1139 و1140)

* آية الله خوئى(رحمه الله) و آية الله تبريزى: واجب است كه ذبح پس از رمى جمره عقبه باشد، و بنا بر احتياط حلق و تقصير بايد پس از آن دو باشد. (همان)

* آية الله مكارم: ترتيب مزبور واجب است و اگر رعايت نكند گناه كرده اما عملش صحيح است. (همان)

* آية الله خامنه اى: رعايت كردن ترتيب مقرّر در منى واجب است و ترك آن عمداً جايز نيست، ولى اگر خلاف ترتيب كند، على الظاهر تكرار اعمال غير مرتّبه لازم نيست اگر چه موافق احتياط است. (استفتاءات س65)

* آية الله وحيد: احتياط واجب آن است كه حلق يا تقصير را بعد از رمى و ذبح انجام دهد ولى اگر قبل از آن دو يا پيش از ذبح، نسياناً يا جهلاً انجام داد، كفايت مى كند و اعاده لازم نيست. (ص171)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله)، آية الله صافى: بنابر احتياط واجب رمى و قربانى و حلق يا تقصير را به ترتيب بجا آورد، ولى اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسأله خلاف ترتيب عمل كرد ضرر ندارد و اگر عمداً خلاف ترتيب كند مشهور آن است كه اعاده واجب نيست، ولى اگر احتياط، ممكن باشد ترك نكند. (ص144 م199، ص182 م199)

* آية الله سيستانى: مى تواند قبل از ذبح حلق يا تقصير كند در صورتى كه قربانى را در منى تهيه كرده باشد. (م1139)

* آية الله صانعى: ترتيب مستحب است. (همان)

* آية الله بهجت: احتياط اين است كه (حلق و تقصير) در روز انجام شود و بعد از رمى جمره و قربانى باشد ولى اگر از روى فراموشى يا ندانستن حكم، آن را بر رمى جمره يا قربانى يا هر دوى آنها مقدّم داشت اعاده اش لازم نيست و همچنين است عدم وجوب اعاده در صورت تعمّد بنابر مشهور. (ص143)

* آية الله زنجانى: حلق و تقصير را بايد بعد از ذبح انجام داد و تقديم آن بر ذبح جايز نيست. بلى اگر كسى قربانى را تهيه كرده و دست و پاى آنرا بسته... مى تواند حلق يا تقصير كند هر چند احتياط مستحبّ آن است كه تا ذبح نكرده، حلق نكند. و اگر كسى حلق يا تقصير را مقدّم داشت باطل است هر چند از روى غفلت يا جهل يا اضطرار باشد مگر آنكه بعد از طواف حج، متوجّه شود كه بدون ذبح حلق و تقصير كرده است كه در اين صورت اعاده اعمال انجام شده لازم نيست. (ص 8 ـ 207 م825)
اگر قربانى از روز عيد تأخير افتاد

* نمى تواند حلق كند: (آيات عظام: امام خمينى(رحمه الله)، زنجانى، بهجت و فاضل)

* مى تواند روز عيد حلق كند: (آيات عظام: اراكى، خويى، گلپايگانى(رحمهم الله)، خامنه اى، صافى و تبريزى)

* خلاف ترتيب موجب بطلان نيست: (آية الله مكارم)

* امام خمينى(رحمه الله)، آية الله فاضل: اگر قربانى به دليلى از روز عيد تأخير افتاد، بنابر احتياط نمى تواند حلق كند و از احرام خارج شود و بعد قربانى كند بلكه ترتيب بين قربانى و حلق و اعمال مترتبه بر آن را بايد مراعات كند، على الاحوط. (م1142)

* آيات عظام: اراكى(رحمه الله)، خامنه اى و نورى: بلكه بايد در روز عيد حلق كند و تأخير نيندازد. (م1142)

* آية الله خوئى(رحمه الله): حلق يا تقصير مى كند و محلّ مى شود. (م1078)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله) و آية الله صافى: اگر قربانى در روز عيد ممكن نباشد مى تواند بعد از رمى، حلق را در روز عيد انجام دهد ولى اعمال مكّه بايد بعد از قربانى و حلق انجام شود. (م1142)

* آية الله مكارم: اگر رعايت اين احتياط واجب را نكند عمل او باطل نيست. (همان)

* آية الله زنجانى: بايد حلق يا تقصير را تأخير بيندازد و تا قربانى نكرده نمى تواند حلق يا تقصير كند. (ص208 م826)

* آية الله سيستانى: اگر قربانى را در منى تهيّه كرد جايز است تقصير يا حلق (در روز عيد). (همان)

* آية الله تبريزى: ...اگر ممكن نباشد مى تواند بعد از رمى حلق يا تقصير را در روز عيد انجام دهد و محل شود و قربانى را تأخير بيندازد. (همان)

* آية الله صانعى: ترتيب بين قربانى و حلق مستحب است. (همان)
فتواى آية الله بهجت در مسأله قبل گذشت.

بيتوته در منى

وقت بيتوته در منى

* نيمه اوّل: (آيات عظام: امام خمينى، گلپايگانى، اراكى(رحمهم الله)، نورى، صافى، و بهجت)

* مخيّر بين نيمه اوّل يا دوّم: (آيات عظام: خويى(رحمه الله)، فاضل، مكارم، خامنه اى، تبريزى، سيستانى، وحيد و زنجانى)

* شب 12 از غروب آفتاب تا طلوع آفتاب (احتياط واجب): (آية الله زنجانى)

* امام خمينى(رحمه الله): واجب است بر حاجى كه شب يازدهم ذى الحجّة و شب دوازدهم را در منى بيتوته كند، يعنى در آنجا بماند، از غروب آفتاب تا نصف شب. (م1220 و 1226) (نيمه شب را بايد از اوّل غروب تا طلوع آفتاب حساب كنند بنابراحتياط واجب). ولى آيات عظام گلپايگانى(رحمه الله)، صافى، سيستانى و مكارم مى فرمايند: از اوّل مغرب تا طلوع فجر. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله)، آية الله نورى: از غروب شرعى (همان)

* آية الله فاضل: و بعيد نيست كه بتوان به نيمه دوّم شب اكتفاء كرد. (همان)

* آية الله خامنه اى: مبيت به مقدار نصف شب كفايت مى كند و مكلّف نيز مخيّر است بين نصف اوّل و نصف دوّم شب. (مسأله 301)

* آيات عظام خويى(رحمه الله)، مكارم، تبريزى و سيستانى: مى تواندازسرشب تابعداز نيمه شب ياازقبل از نيمه شب تاطلوع فجر در آنجا بماند. (م1220) همچنين آية الله وحيد: (ص179 م424)

* آية الله صافى: بايد تا بعد از نصف شب در منى بماند. (م213)

* آية الله زنجانى: در شب يازدهم حاجى مخيّر است بين نيمه اوّل (از اوّل غروب تا نيمه شب) و بين اصباح يعنى قبل از فجر تا طلوع فجر در منى باشد. و در شب دوازدهم بنابر احتياط واجب از غروب آفتاب تا هنگام طلوع آفتاب در منى باشد. (ص227 م6 ـ 905)

* آية الله بهجت: مى تواند از سرشب تا بعد از نصف شب بماند. (ص149 م432)

كفّاره ترك بيتوته

* امام خمينى(رحمه الله): كسى كه ترك كند بيتوته به منى را در شبى كه واجب است بماند براى هر شبى يك گوسفند بايد قربانى كند، و فرقى نيست بين آنكه از روى علم و عمد باشد يا نسيان و يا ندانستن مسأله. (م1229 و 1230) و همچنين آية الله نورى.

* آية الله اراكى(رحمه الله) و آية الله مكارم: بنابر احتياط(يك گوسفند قربانى كند). (همان)

* آية الله فاضل: ثبوت كفّاره در جاهل و ناسى و معذور مبنى بر احتياط است. (همان)

* آيات عظام: گلپايگانى، خويى(رحمهما الله)، بهجت سيستانى، تبريزى، صافى: احتياط اين است كه در صورت فراموشى و يا ندانستن حكم نيز يك گوسفند بدهد. (م1230)

* آية الله وحيد: اقوى عدم وجوب كفّاره است در مورد نسيان يا جهل به حكم وقتى قاصر باشد گرچه احوط كفّاره است و همچنين احوط براى معذور كفّاره است. (ص180 م426)

* آية الله زنجانى: در كفّاره (ترك بيتوته) فرقى بين عالم و جاهل، متوجه و غافل، قادر و عاجز نيست. بلكه ترك بيتوته و اصباح اگر حرجى باشد هر چند جايز است ولى بنابر احتياط واجب كفّاره دارد. (ص230 م912)

* آية الله خامنه اى: اگر كسى بيتوته واجب را ترك كند، براى هر شب يك گوسفند كفّاره بدهد و بنابر احوط فرقى ميان معذور و جاهل و ناسى و غير آنها نيست. (مسأله 302)

* آية الله صانعى: بنابر احتياط مستحب (كفّاره) در غير عمد و غير جاهل مقصّر بلى در عمد و جاهل از روى تقصير كفّاره واجب است. (م1230)