خواندن نماز مغرب قبل از وقت - مناسک نوین نسخه متنی

خواندن نماز مغرب قبل از وقت

* س ـ شركت در نماز جماعت مغرب اهل سنت، با توجه به اينكه نماز مغرب آنها زودتر از مغرب شرعى نزد شيعيان است، آيا كفايت از نماز مغرب مى نمايد يا نه؟

* امام خمينى(رحمه الله): در فرض مرقوم جماعت صحيح است و اعاده ندارد. (استفتاءات ص135 س68)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): شركت با آنها مندوب است ولى در صورت تمكن اعاده نمايد. والله العالم. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): وقت هم مثل ساير شرايط و اجزاء است كه با تقيه ساقط مى شود. (همان)

* آية الله فاضل و آية الله مكارم: كفايت مى كند. (همان)

* آية الله خامنه اى: معلوم نيست قبل ازوقت، داخل درنماز شوند و نماز با آنان مانع ندارد و كفايت از نماز مغرب مى نمايد. (همان ص40 س110)

* آية الله بهجت: اشكال ندارد. (همان)

* آية الله تبريزى: اگر محرز شود كه آفتاب غروب كرده بعيد نيست مجزى باشد. والله العالم. (همان)

* آية الله زنجانى: چنانچه بدون ضرورت نماز را زودتر از وقت شرعى در نزد شيعيان بخوانند بايد نماز را دوباره بخوانند، بلكه با ضرورت نيز احتياط در اعاده است. (همان)

* آية الله سيستانى: اگر قبل از دخول وقت نماز با آنها بخواند مُجزى نيست. (م1341)

* آية الله صانعى: در فرض مرقوم جماعت صحيح است و اعاده ندارد. (استفتاءات، س68)

* س ـ هرگاه براى تحبيب قلوب و وحدت مسلمين در نماز جماعت برادران اهل تسنن شركت كنيم كه قهراً نماز فاقد جزء يا شرط يا همراه با مانع باشد، آيا اين نماز در وسعت وقت صحيح است و مجزى، و اعاده و قضا ندارد، با فرض اين كه اضطرار و ضرورتى نيست و مى تواند در مكان ديگر يا زمان ديگر بدون هيچ اشكالى نماز به طريق شيعه بخواند و همچنين در تقيّه در موضوعات، مثل وقوف در عرفات در روزى كه قاضى عامه حكم كرده با اين كه شك دارد، يا يقين به خلاف دارد، آيا وقوف بابرادران اهل تسنن مجزى است؟ (استفتاءات حج، ص136 س69)

* امام خمينى(رحمه الله): صحيح است و اعاده و قضاندارد و تبعيت در مواقف لازم است. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): انشاءالله صحيح و مجزى است و اعاده و قضا ندارد و همچنين است حال در كليه عبادات كه به جهت تقيه از مخالفين بجا آورده مى شود، و تقيه در اينجا اوسع از اضطرار است و در سعه وقت هم محقق مى شود. و لازم نيست تفصّى از آن و شرط نيست عدم مندوحه و همچنين تقيه در موضوعات هم مجزى است و مى تواند به حكم حاكم عامه وقوفين را انجام دهد و اعاده و قضا ندارد. (همان)

* آية الله فاضل: واجب و مجزى است. (همان)

* آية الله خامنه اى: نماز با آقايان صحيح و مجزى است، هرچند بتواند در جاى ديگر آزادانه نماز بخواند و تبعيت از حكم قاضى در تعيين موقف و روز عيد و اكتفا به چنين وقوف اشكال ندارد و صحيح و مجزى است. (همان ص41 س111)

* آية الله بهجت: مسأله وقوف به مناسك رجوع شود و حكم نماز در مسائل قبل بيان گرديد. (همان)

* آية الله تبريزى: نمازى را كه انسان بر طبق تقيه مداراتى انجام مى دهد در صورتيكه قرائت را خود اتيان كند مجزى است، و در موارديكه قاضى عامه حكم به ثبوت اول ماه كرده باشد اگر انسان يقين به خلاف نداشته باشد بايد متابعت نمايد و در صورت يقين به خلاف بايد احتياط نمايد به تفصيلى كه در مناسك در مسأله 9 از مسائل متفرقه حج بيان نموديم. والله العالم. (همان)

* آية الله زنجانى: نماز بدون جزء يا شرط يا همراه با مانع در فرض عدم اضطرار وضرورت مجزى نيست، بلكه بنابر احتياط در فرض اضطرار نيز مجزى نيست، و وقوف در عرفات در روزى كه قاضى عامّه حكم كرده در صورتى كه علم بر خلاف نباشد، لازم و مجزى است. (همان)

* آية الله مكارم: احتياج به اعاده نيست و در ساير موارد نيز مجزى است. (همان)

* آية الله سيستانى: حكم اين فرع از ما سبق روشن شد. (همان)

* آية الله صافى: اگر شركت در جماعت موجب تأليف قلوب و دفع اتهام از شيعه باشد اعاده لازم نيست و نسبت به وقوف مشروحاً در جواب سؤال اوّل (س40) تحت عنوان وقوف بيان شد. والله العالم. (همان)

* آية الله صانعى: صحيح است و اعاده و قضا ندارد و تبعيّت در مواقف لازم است. (همان)

* س ـ گاهى در نمازجماعت، اهل سنت پس از ركوع، قنوت مى خوانند، تكليف شيعيانى كه در نمازجماعت آنها شركت كرده اند چيست؟ (استفتاءات حج، ص138 س70)

* آية الله بهجت: تبعيت كنندواحتياط رامراعات نمايندبه قصدآنچه جايزاست مطلقا. (همان)

* آية الله خامنه اى: قنوت بعداز ركوع به قصد دعا مانع ندارد و در هر صورت در فرض مرقوم مضرّبه صحّت نماز نيست. (همان ص41 س112)

* آية الله تبريزى و آية الله صافى: متابعت كنند. والله العالم. (همان) = (ص138 س70)

* آية الله زنجانى و آية الله سيستانى: اشكال ندارد. (همان)

* آية الله مكارم: بايد مانند آنها نماز بخوانند. (همان)

* آية الله صانعى: خواندن قنوت براى شيعيان مانعى ندارد و مانند اصل نماز جماعت با آنها است كه از باب تقيه انجام مى گيرد. (همان)

* س ـ اخيراً پشت بام مسجدالنبى هم براى نمازگزاران مهيا شده است ولى ديوار اطراف پشت بام، بيش از قامت انسان بلند است و هيچ طرف صف هاى جماعت مسجد پيدا نيست، آيا اقتدا با اين وضع در پشت بام صحيح است؟ (استفتاءات حج، ص138 س71)

* آية الله فاضل: چنانچه موقع اقامه جماعت بالاى پشت بام باشد لازم است همانجا در نماز شركت كند ولى اختياراً رفتن بالاى بام هنگام نماز جايز نيست. (همان)

* آية الله بهجت: احتياط مراعات شود. (همان)

* آية الله تبريزى: درصورتيكه قرائت را خود اتيان نمايد و ساير شرايط نماز را به مقدار ممكن رعايت نمايد مجزى است. والله العالم. (همان)

* آية الله زنجانى: صحيح نيست. (همان)

* آية الله مكارم: احتياط آن است در داخل مسجد نماز بخواند. (همان)

* آية الله سيستانى: جايز است ولى بايد براى خود آهسته بخواند و اگر آهسته هم ممكن نباشد در دل خود بخواند. (همان)

* آية الله صافى: در صورتى كه خود اهل سنت با همين وضع اقتدا مى كنند شيعيان نيز شركت كنند. والله العالم. (همان)

* س ـ در مسجد الحرام و مسجد النبى و ساير مساجد مكه و مدينه بعضى از جاها مفروش است و بعضى غير مفروش و با سنگ ساخته شده است، آيا لازم است براى انجام نماز جماعت يا فرادى به جايى برود كه بر سنگ سجده كند و يا مى تواند بر فرش سجده نمايد؟ (استفتاءات ويژه حج، ص141 س73)

* امام خمينى(رحمه الله): سجده كردن بر فرشهاى مسجد مانع ندارد و مهر گذاشتن جايز نيست، و لازم نيست در جايى كه سنگ است نماز بخواند. (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): سجده بر سنگها مانعى ندارد. والله العالم و در صورت تقيه سجده بر مذكور در سؤال مانعى ندارد. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): سجده كردن بر سنگ مانعى ندارد هر چند بر فرش هم مى تواند سجده كند. (همان)

* آية الله فاضل: جواب قبلاً (س67) داده شد. (همان)

* آية الله بهجت: معلوم شد حكموجود مندوحه، پس در صورت امكان سجده بر ما يصحّ السجود عليه، اكتفا بغير آن خلاف احتياط است. (همان)

* آية الله تبريزى: در صورتيكه در مساجد مذكور جايى بوده باشد كه بتوان بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است مثل سنگ و موزاييك سجده نمايد، بايد در آنجا نماز بخواند. والله العالم. (همان)

* آية الله زنجانى: در صورت عدم محذور نمى تواند بر فرش سجده كند. (همان)

* آية الله مكارم: در صورت امكان و عدم جلب توجه به مكان غير مفروش برود و نماز بگزارد. (همان)

* آية الله خامنه اى: لازم نيست برود به جايى كه بتواند بر سنگ سجده كند بلكه مجاز است هر جا خواست بايستد و بر فرش سجده كند. (همان ص43 س116)

* آية الله سيستانى: لازم است جايى را انتخاب كند كه بتواند بر سنگ سجده كند البته خارج شدن از مسجد واجب نيست و همچنين لازم نيست تأخيرنمازبراى اين كه بتواندروى سنگ سجده نمايد.(همان ص141 س73)

* آية الله صافى: اگر فرادى مى خواند و ضرورتى نباشد نبايد به فرش سجده كند و اگر بجماعت مى خواند حكم آن از جوابهاى قبلى معلوم شد. والله العالم. (همان)

* آية الله صانعى: سجده كردن بر فرشهاى مسجد مانع ندارد و مهر گذاشتن جايز نيست و لازم نيست در جايى كه سنگ است نماز بخواند. (همان)

* س ـ سجده كردن بر مهر يا حصير و بادبزن در مساجد مكه و مدينه در صورتى كه انگشت نما و سبب وهن به مسلمين بشود چه حكمى دارد؟ (استفتاءات، ص142 س74)

* امام خمينى(رحمه الله) و آية الله صانعى: جايز نيست. ولى اگر حصير براى جانماز باخود داشته باشند و روى آن نماز بخوانند به طورى كه متعارف ساير مسلمين است و موجب وهن نشود اشكال ندارد. (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): اگر مشكلى به وجود نياورد، سجده بر مذكورات مانعى ندارد. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): سجده كردن بر حصير و بادبزن مانعى ندارد و سجده كردن بر مهر اگر خلاف تقيه نباشد مانعى ندارد. (همان)

* آية الله فاضل: در صورت وهن و اتهام جايز نيست. (همان)

* آية الله بهجت: در فرض سؤال جايز نيست و حكم در صورت مندوحه در مسأله قبل بيان گرديد. (همان)

* آية الله تبريزى: كارى كه موجب وهن به مسلمين باشد جايز نيست ولى در صورتيكه در مسجد جايى باشدكه بتوان سجده را برچيزى كه سجده برآن صحيح است انجام دهد بايد در آنجا نماز بخواند. والله العالم. (همان)

* آية الله زنجانى: در صورتى كه سبب وهن شيعه باشد جايز نيست. (همان)

* آية الله مكارم جايز نيست. (همان)

* آية الله صافى: در آن اماكن همه نوع فرقه اى با روشهاى گوناگون وجود دارد اگر طورى باشد كه موجب وهن نشود اشكال ندارد و اگر موجب وهن شود از آن خوددارى كنند و چنانكه ديده شده اهالى آنجا بر روى حصير نماز مى خوانند. والله العالم. (همان)

نماز جماعت به نحو استداره

* مجزى است: (آيات عظام: امام خمينى(رحمه الله)، نورى و خامنه اى)

* تقيّةً جايز است (آية الله فاضل)

* اگر مقدم بر امام نباشد: (آيات عظام: گلپايگانى، اراكى(رحمهما الله)، صافى و مكارم)

* قرائت آهسته بخواند: (آية الله خوئى(رحمه الله) و آية الله تبريزى)

* س ـ كسى كه نماز را در مسجدالحرام به نحو استداره خوانده است، به طورى كه رو در روى امام جماعت و يا طرفين او ايستاده بوده است، آيا اين نماز احتياج به اعاده دارد؟ (م1336)

* امام خمينى(رحمه الله): با وضع فعلى نياز به اعاده ندارد.

* آية الله فاضل: اگر تقيّةً به طريق مذكور نماز خوانده اعاده ندارد و در غير مورد تقيه صلاة استداره اى جايز نيست. (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله) و آية الله صافى: نماز به نحو استداره مانعى ندارد ولى بنابر احتياط بايد به حسب دائره مقدم بر امام نباشد و همچنين بنابر احتياط با مراعات قيد قبلى نزديك تر از امام به كعبه هم نباشد. (همان)

* آية الله خويى(رحمه الله): جايز نيست، ولى به هر حال چون اقتداء صورى است بايد قراءت را ولو آهسته و اگر نمى شود به نحو حديث نفس بخواند و اين نماز مجزى است.(همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): در صورت تأخّر مأموم در مواضع سجود و اقرب نبودن به كعبه از امام به حسب دائره. (همان)

* آية الله تبريزى: درهرصورت بايد قراءت را خود ولو بنحو حديث نفس بخواند. (همان)

* آية الله مكارم: احتياط آن است كه امام به حسب دائره از جهت فاصله به كعبه از ديگران جلوتر باشد. (همان)

* آية الله خامنه اى: مجزى است. (استفتاءات بعثه، ص28 س71)

* آية الله بهجت: باحفظ نسبت درصف مأمومين باامام ونيز امام به كعبه اگر محفوظ باشد تا تمام دور حتى اطراف حجر اسماعيل(عليه السلام) و عدم حايل بين مأمومين، دور نيست تصحيح نماز جماعت به طور استداره. (م1336)

* آية الله نورى: با حفظ نسبت در تمام دائره صحيح است. (همان)

نماز فرادى در مساجد

* س ـ اگر وارد مسجد شد و ديد جماعت اهل سنت تمام شده و نمازگزاران در مسجد هستند، آيا مى تواند نماز را فرادى بر طبق شرايط موجود بخواند يا به محل اقامه خود برگردد و نماز بخواند؟ (م1337)

* آيات عظام: امام خمينى(رحمه الله)، خامنه اى و نورى: مى تواند در همانجا و بر طبق نماز آنان بجا آورد.

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله) و آية الله صافى: اگر فرادى مى خواند و ضرورتى نباشد نبايد به فرش سجده كند. (م1334)

* آية الله خويى(رحمه الله): باوجودمكان سنگ فرش، بايدبه آنجابرود.(م1335)

* آية الله فاضل: بايد در منزل با رعايت شرايط معتبره بخواند مگر تقيه اقتضاى غير آن را داشته باشد. (م1337)

* آية الله تبريزى: با وجود مكان سنگ فرش در مسجد بايد در آنجا نماز بخواند و در غير اين صورت اگر روى فرش هم سجده كند مجزى است. (همان)
براى اطلاع از نظر ساير آيات عظام به مسأله 1334 مراجعه شود.

خمس فيش حجّ

* س ـ پولى كه براى ثبت نام حج پرداخت شده و سال خمسى بر آن گذشته و هنوز نوبت او نرسيده، مشمول خمس مى باشد يا نه؟

* آية الله تبريزى و آية الله اراكى(رحمه الله): خمس دارد.

* آية الله سيستانى خمس ندارد.

* آيات عظام: امام خمينى(رحمه الله)، فاضل، صانعى: مستقرّ بوده، ندارد.

* آية الله نورى: در آن سال مستطيع شده، ندارد.

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله) و آية الله صافى: از درآمد آن سال باشد، ندارد.

* آية الله مكارم و آية الله زنجانى: سال بر آن نگذشته باشد، ندارد.

* آية الله بهجت: در همان سال حج كند، ندارد.

* امام خمينى(رحمه الله) و آية الله صانعى: اگر قرعه براى همان سال به نام او درآمد خمس ندارد، و اگر سالهاى بعد درآمد، بايد حساب كند و خمس آن را بپردازد، مگر آن كه قبلا استطاعت داشته و نتواند به حج برود، مگر اين كه اين پول را بدهد. (استفتاءات ويژه حج ص50 س3) * آية الله گلپايگانى(رحمه الله): در صورتى كه پول را از درآمد آن سال براى نام نويسى حج واريز نموده جزء مؤنه محسوب است و خمس ندارد هرچند سال بر آن بگذرد. (همان)، همچنين آية الله صافى (همان)

* آية الله تبريزى خمس دارد. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): اگر حج بر او مستقر بوده و پول براى ثبت نام براى سفر حج پرداخته است على الاحوط خمس دارد وگرنه خمس دارد على الاقوى. (همان)

* آية الله فاضل: چنانچه حجة الاسلام قبلا بر او استقرار پيدا نكرده، لازم است خمس آن را بپردازد. (همان)

* آية الله بهجت: در صورتى كه همان سال حج مى كرد، آن پول خمس نداشت... ولى اگر در وقتش حج ننمايد بايد تخميس كند. (همان)

* آية الله مكارم: در صورتى كه در هنگام ثبت نام، سال بر آن نگذشته باشد خمس ندارد. همچنين آية الله زنجانى. (همان)

* آية الله سيستانى: خمس ندارد. (همان)

* آية الله نورى: در صورتى كه همان سال مستطيع شده، خمس ندارد. هرچند كه ساليان بعد به حج مشرف شود. (همان)

* آية الله وحيد: مالى را كه خرج سفر حج و زيارتهاى ديگر مى كند، از مخارج سالى حساب مى شود كه در آن سال خرج كرده و اگر سفر او تا مقدارى از سال بعد طول بكشد، آنچه در سال بعد، از منافع سال قبل خرج مى كند بايد خمس آن را بدهد. (توضيح المسائل، م1786)