قربانى در شب - مناسک نوین نسخه متنی

قربانى در شب

* كفايت مى كند: (آيات عظام: امام خمينى(رحمه الله)، بهجت و خامنه اى)

* كفايت نمى كند: (آيات عظام: خوئى، اراكى، گلپايگانى(رحمهم الله)، مكارم، فاضل، سيستانى، تبريزى، نورى، صانعى، صافى، زنجانى، وحيد)

* س ـ اگر حاجى در روز عيد موفّق به قربانى نشد آيا مى تواند شب قربانى كند يا بايد در روزهاى آينده ذبح كند؟

* امام خمينى(رحمه الله): اگر ذبح (از روز عيد) تأخير شد، عمداً يا جهلاً يا نسياناً ذبح در شب كفايت مى كند. (م1080)

* آية الله خويى(رحمه الله)، آية الله فاضل: كفايت نمى كند مگر براى خصوص خائف (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): ذبح در شب بنا بر احتياط جايز نيست. (همان)

* آية الله اراكى(رحمه الله): كفايت مشكل است. (بايد در روز قربانى كند) (همان)

* آية الله مكارم: كفايت نمى كند. (استفتاءات ويژه حج ص113 س52)

* آية الله سيستانى: احتياط اين است كه در شب قربانى نكند. (همان)

* آية الله تبريزى: بنابر احتياط بايد در روزهاى آينده تا آخر روز سيزدهم انجام دهد. (همان)

* آية الله صانعى: نمى تواند در شب قربانى كند (همان)

* آية الله بهجت و خامنه اى: مى تواند شب قربانى كند (همان)

* آية الله صافى: ذبح در شب خلاف احتياط است مى تواند در روز بعد ذبح كند. (همان)

* آية الله زنجانى: قربانى بايد در روز انجام گيرد. (ص189 م743)

* آية الله نورى: ذبح در شب كفايت نمى كند. (ص319 م4)

* آية الله وحيد: ذبح در شب مجزى نيست (ص163)
حاشيه آيات عظام: مكارم، صافى و نورى در مناسك محشى م1080 نيامده است.

شرايط ذابح

* مؤمن باشد: (امام خمينى(رحمه الله))

* مسلمان باشد كافى است: (آيات عظام: خويى، گلپايگانى(رحمهما الله)، بهجت، صافى، مكارم، صانعى، وحيد، تبريزى، سيستانى، زنجانى)

* نائب در انجام قربانى بايد مؤمن باشد امّا ذابح مسلمان باشد كافى است: (آيات عظام: اراكى(رحمه الله)، فاضل، نورى و خامنه اى)

* امام خمينى(رحمه الله): احتياط واجب آن است كه ذابح مؤمن باشد، بلكه خالى از قوّت نيست و همينطور در ذبح كفّارات. (م1042)

* آية الله خوئى(رحمه الله): اگر مسلمان باشد كفايت مى كند و شيعه بودن آن لزوم ندارد. (همان)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): اگر ذابح مسلمان باشد كفايت مى كند. (آداب و احكام حج، ص319 م810)

* آية الله مكارم: تمام مسلمانان كه ذبيحه آنان پاك و حلال است مى توانند ذبح كنند. (ص360 م19)

* آيات عظام: اراكى(رحمه الله)، فاضل، خامنه اى و نورى: در صورتى كه ذابح را در انجام قربانى نايب كرده باشد (احتياط واجب بايد ذابح مؤمن باشد) و امّا اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نيست مؤمن باشد و خودش بايد قصد قربانى و قربت را انجام دهد. (م1042)

* آية الله وحيد: مسلمان باشد كافى است (169 م396) و همچنين تبريزى: (مناسك ص165 م403) و سيستانى: (ص293 م399)

* آية الله زنجانى: لازم نيست مؤمن باشدبلكه مسلمان بودنش كافى است. ( ص190 م750)

* آية الله بهجت: ايمان شرط نيست و همچنين آية الله صافى و آية الله صانعى: مسلمان بودن كافى است. (استفتاءات، ص111، س50)

قربانى بايد بعد از رمى باشد

* احتياط واجب: (آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، خامنه اى، مكارم، نورى و سيستانى).

* واجب است: (آيات عظام: خوئى، گلپايگانى(رحمهما الله)، وحيد، تبريزى، صافى و زنجانى)

* بنابر اقوى (آية الله فاضل)

* احتياط مستحب (آية الله صانعى)

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، مكارم، بهجت و نورى: بايد ذبح را بعد رمى جمره عقبه بكند به احتياط واجب. (م1028)

* آية الله خوئى و آية الله گلپايگانى(رحمهما الله): واجب است بعد از رمى باشد. (همان)

* همچنين آية الله وحيد (163) و آية الله تبريزى (ص160)

* آية الله فاضل: بنابر اقوى. (م1028)

* آية الله سيستانى: بنابر احتياط بايد آن را پس از رمى جمره عقبه بجا آورد ولى اگر آن را به علّت ندانستن حكم شرعى يا فراموش نمودن آن، مقدّم نمود كفايت مى كند و لازم نيست آن را دوباره بجا آورد. (ص283)

* آية الله صافى: بعد از رمى قربانى كند (ص156)

* آية الله زنجانى: تا رمى نكرده جايز نيست قربانى نمايد. (ص181 م706)

* آية الله صانعى: بنابه احتياط مستحب. (م1028)

نيابت در قربانى

* نائب نيّت كند: (آيات عظام: امام خمينى، گلپايگانى، اراكى(رحمهم الله)، نورى، صافى، سيستانى و فاضل)

* حاجى نيّت كند: (آيات عظام: خويى(رحمه الله)، صانعى، مكارم، زنجانى، تبريزى، وحيد)

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، سيستانى، نورى و فاضل: جائز است كه ذبح را كسى ديگر به نيابت انجام دهد و نيّت را نائب كند، و احتياطاً خود شخص هم نيّت كند. (م1041)

* آية الله مكارم: نيّت را حاجى مى كند. (همان)

* آية الله زنجانى: جايز است ديگرى براى انسان ذبح كند و از باب نيابت نيست و خود شخص مى بايست نيّت كند و نيّت ذابح كفايت نمى كند. (ص190 م749)
ـ (و در صورتى كه نيابت داد) نيز بايد منوب عنه (حاجى) قصد قربت داشته باشد... و تا هنگام ذبح نيز قصد قربت ادامه داشته باشد، در صورت نيابت بنا بر مشهور نائب بايد مؤمن باشد ولى ذابح لازم نيست مؤمن باشد. (ص190 م750 و 751)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله)، آية الله صافى: بايد نائب نيت كند و احوط آن است كه علاوه بر نائب، خودش نيز اگر در وقت ذبح حاضر باشد نيت كند و اگر خودش در قربانگاه حضور ندارد موقعى كه نائب را مى فرستد، خودش نيّت كند و نيّت را تا وقت انجام ذبح مستمرّ بدارد. (مناسك آية الله گلپايگانى و آية الله صافى م174)

* آية الله خويى(رحمه الله)، آية الله تبريزى: و نيّت از صاحب قربانى تا هنگام كشتن (بايد) مستمرّ باشد و كشنده لازم نيست نيت كند. هر چند احوط و اولى نيّت كردن اوست. (م1041)

* آية الله وحيد: لازم است صاحب قربانى نيت را تا ذبح مستمرّ بدارد. و نيت ذابح معتبر نيست. (169 م396)

* آية الله صانعى: بلكه اقوى است (نيّت خود فرد). (م1041)

مسلخ جديد

ذبح در مسلخ جديد

* مجزى است: (آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، فاضل، نورى، مكارم، و صانعى)

* در صورت عدم تمكّن و تعذّر مجزى است: (آيات عظام: گلپايگانى، خوئى(رحمهما الله)، بهجت، خامنه اى، زنجانى، تبريزى، سيستانى، صافى و وحيد)

* آيات عظام: امام خمينى، اراكى(رحمهما الله)، فاضل و مكارم: ذبح در مسلخ جديد مجزى است. (م1078 م1085)، همچنين آية الله نورى و آية الله صانعى: (استفتاءات س49)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): در صورت اضطرار و عدم تمكّن از ذبح
در خود منى يا حتى با تأخير، ذبح در مسلخ جديد مجزى است.

(همان)

* آية الله فاضل: ... بر فرض اين كه مسلخ فعلى خارج از منى باشد صبر كردن لازم نيست بلكه مى توانند در روز عيد در مذبح فعلى قربانى كنند. (م1078)

* آية الله بهجت: با فرض تعذّر از قربانى در منى ولو تا آخر ذى حجّه، ذبح در خارج آن مانع ندارد. (همان)

* آية الله خامنه اى: در وضعيّت فعلى صحيح و مجزى است. (استفتاءات حج ص33 س85)

* آية الله زنجانى: اگر ذبح در منى تا آخر ذى حجّه امكان نداشته باشد يا حرج شخصى يا نوعى همراه داشته باشد... لازم نيست در منى قربانى كند بلكه قربانى كردن در مسلخ جديد كه در وادى محسّر واقع است جايز مى باشد. (ص188 م74)

* آية الله خويى(رحمه الله)، آية الله تبريزى: واجب است ذبح در منى باشد. و در صورت عدم تمكّن و تعذّر، پس اگر متمكّن از تأخير و ذبح در منى باشد. اگر چه تا آخر ذى الحجه حلق يا تقصير نمايد و محلّ شود و ذبح را تأخير بيندازد و همچنين طواف و نماز و سعى را تأخير بيندازد و اِلاّ جايز است ذبح در مذبح فعلى باشد. (ص160 م161) و (م1078)
ـ چنانچه نتواند در خود منى قربانى كند كافى است. (استفتاءات ص110 س49)

* آية الله سيستانى: واجب است ذبح در منى باشد و اگر ممكن نباشد بعلّت زياد بودن حجّاج و گنجايش نداشتن منى براى همه آنها، بعيد نيست كشتن در وادى محسّر (مسلخ جديد) نيز جايز باشد. (مناسك 283) و اگر عدم امكان به علت منع حكومت و غير اينها باشد احتياط اين است كه هم در وادى محسّر ذبح نمايد و هم سه روز روزه بگيرد. (استفتاءات، ص110 س49)

* آية الله صافى: تا قربانى در منى ممكن است در غير منى مجزى نيست. بلى اگر بكلّى متعذّر باشد ذبح در وادى محسّر مجزى است. (استفتاءات ص111 س49)

* آية الله وحيد: واجب است ذبح در منى باشد و در صورت عدم تمكّن تا آخر ايّام تشريق بخاطر تقيّه يا حرجى بودن، ذبح در وادى محسّر جايز است. (ص163)

ذبح با كارد استيل

* صحيح نيست: (امام خمينى(رحمه الله))

* اشكال ندارد: (آيات عظام: خويى(رحمه الله)، تبريزى، فاضل، خامنه اى، زنجانى، مكارم و نورى)

* اگر آهن است اشكال ندارد: (آيات عظام: گلپايگانى، اراكى(رحمهما الله)، بهجت و صافى)

* خالى از اشكال نيست: (آية الله سيستانى)

* س ـ آياذبح با كاردهاى استيل كه معلوم نيست آهن است يا نه چگونه است؟

* امام خمينى(رحمه الله): صحيح نيست. (م1094)

* آية الله گلپايگانى(رحمه الله): ذبح بايد با آلت حديدى باشد و حديد بودن آلت مذكوره در سؤال محرز نيست. (استفتاءات ويژه، س51)

* آية الله مكارم: با هر فلزّ برنده اى صحيح است. (همان) * آية الله فاضل: اشكال ندارد. (م1094)

* آية الله اراكى(رحمه الله): اگر استيل را عرفاًحديدوآهن بدانند كافى است. (استفتاءات ص112 س51)

* آية الله نورى: ذبح با كاردهاى استيل كه در برندگى مثل آهن است نيز جايز است. (م1094)

* آية الله بهجت: اگر در تيزى و حدّت مثل آهن باشد تا انتهاى ذبح، بعيد نيست حكم آهن را داشته باشد. (همان)

* آية الله خامنه اى: وسيله ى ذبح بايد آهن باشد و استيل (فولاد همراه با موادّ ضد زنگ) در حقيقت همان آهن است و ذبح با آن مانع ندارد. ولى اگر شكّ در آهن بودن كارد و امثال آن داشته باشد تا آهن بودن احراز نشده كافى نيست. (استفتاءات ص43 س86)

* آية الله زنجانى: ذبح با استيل اشكال ندارد هر چند بداند از آهن نيست ولى احتياط مستحب در ترك است. (ص230 م805)

* آية الله صافى: ذبح بايد با حديد (آهن) باشد و تشخيص آن با عرف است و اگر كسى يقين كند استيل حديد است براى او اشكال ندارد والله العالم. (استفتاءات ص112 س51)

* آية الله صانعى: ذبح با استيل با عدم تمكن از آهن ظاهراً كافى است. (همان)

* آية الله سيستانى: جايز بودن ذبح با چاقوى استيل خالى از اشكال نيست و جاى احتياط است. (همان)

* آية الله تبريزى: مانعى ندارد، بلى اگر در محل ذبح آهن باشد احتياط مستحب آن است كه با آن ذبح كند. (م1094)

* آية الله خويى(رحمه الله): مانعى ندارد. (همان)