تشويق درست و بجا عاملى مؤ ثر و سازنده در تربيت افراد است كه مى تواند انگيزه كافى و لازم را ايـجـاد نـمـايـد تـا بـتوانند به توانايى ها و ارزش هاى خود پى ببرند و موجبات رشد عقلى و ايمانى آنان را فراهم نموده باعث تقويت رفتارهاى مطلوب مى گردد.اگر كودكى در حد توان خود به نماز روى آورده مورد تشويق قرار گيرد، فرصت مى يابد تا خـود را بـاور كـنـد، درنـتيجه اين باور، تصور مثبت ، موفق و ارزنده اى از خود در ذهنش ايجاد مى شـود كـه بـاعـث تـداوم عـمـل مى گردد. در واقع تشويق بمنزله منبع انرژى و موتور محركه در انـسـان عـمـل مـى كـنـد و هـمـه انـسـان هـا در تـمـام سـطـوح و در طول عمر خود بدان نيازمند و از آن تاءثير مى پذيرند.(60)نـكته مهم اين كه اگر والدين و كودك تشويق را هدف تلقى كنند، آثار سازنده و مفيد آن از دست مى رود و هدف اصلى نيز به فراموشى سپرده مى شود. كودك نبايد چنين تصور كند كه هرگاه تشويق شود نماز بخواند.قـابـل ذكـر اسـت كـه در تـربـيـت كـودكـان مـى تـوان در آغـاز از تـشـويق شروع كرد امّا در ايام نـوجـوانـى نـبـايـد فـرد وابـسـتـه بـه تـشـويـق بـاشـد تـا اعـمـال و آداب ديـنـى را انـجام دهد.بلكه آموزش دينى خصوصاً نماز بايد منجر به ايجاد شوق درونـى ، بـيـدارى وجـدان ، لذت مـعـنـوى ، ارضـاى حـس حـقـيـقـت جـويـى و كمال طلبى فرد باشد. تا تربيت پايدار و اصيل بوده و از آسيب ها مصون بماند.تـحـقـيـقـات نـشـان مـى دهـد كـه تـشـويـق ، خـصـوصـاً در نـزد ديـگـران بـاعث پيشرفت و تداوم عـمـل مـى شـود. طـى تـحـقيقاتى ، چهار گروه كودك را در معرض چهار نوع روش مختلف درباره تشويق و تنبيه آزمايش كردند:1 ـ تشويق در نزد ديگران .2 ـ سرزنش در نزد ديگران .3 ـ خنثى در نزد ديگران .4 ـ گروه مشاهده گر.نـتـيجه تحقيقات نشان داد كه گروه اول و دوم در كارشان پيشرفت داشتند. (پيشرفت گروه دوم پـس از چـنـد روز كـاهـش يـافـت ولى گـروه اول پـيـشـرفتش ادامه داشت )، گروه سوم مقدار كمى پيشرفت داشتند و گروه چهارم از همه كمتر پيشرفت داشتند.(61)بـنـابـرايـن اگـر بـخـواهـيـم كـودكـان و نـوجـوان بـه نـمـاز تـمايل پيدا كرده و اين عمل صالح و نيكو را به طور مداوم انجام دهند، تشويق صحيح مى تواند ما را در رسيدن به اين هدف يارى نمايد.
تشويق در فرهنگ اسلامى
در تربيت اسلامى تشويق امرى مسلم و سفارش شده است . انبياى الهى و امامان معصوم (ع )با ذكر آيـات بـشـارت دهـنـده بـه بـهـشـت ، و وعـده پـاداش اخـروى مـردم را بـه ايـمـان و عمل صالح تشويق مى كردند.در قـرآن كـريـم و روايـات رسـيـده از مـعـصـومـيـن (ع )بـه شـيـوه هـاى مـخـتـلفـى هـمـچون محبت ، تـغـافـل ، تـفـاهم ، گفتار نرم و ملايم ، ارشاد و هدايت ، نصيحت و مدارا، تذكر و موعظه سفارش شـده تـا بـا ايـن شـيـوه هـا افـراد بـه سـوى دين ترغيب و تشويق ، و در نهايت به راه مستقيم و نورانى خداوند هدايت گردند.روح تـربـيـت اسـلامـى سـفـارش كـنـنـده بـه ايـن نـكـتـه مـهـم اسـت كـه افـراد، عـمـل را بـه عـنـوان وظـيـفـه الهـى انـجـام دهـند نه به خاطر پاداش و يا ترس از كيفر، به همين دليـل تـلاش خود را در انجام دادن هر كارى تقرب به خداوند سبحان بدانند براى فوايد و يا دفع زيان ها؛ و اين سفارش ، هدف از تشويق را متجلى مى سازد.در تـربـيـت اسـلامى ، تشويق و تنبيه از جايگاه والايى برخوردار است تاحدى كه خداوند آن را هدف از فرستادن پيامبران ذكر نموده و چنين فرموده است :( وَ ما نُرْسِلُ الْمُرْسَلينَ إِلاّ مُبَشِّرينَ وَ مُنْذِرين ) (سوره انعام / 48)
لطفا منتظر باشید ...
