در تـربـيـت ؛ تـشـويـق داراى انـواعـى اسـت كـه بـه تشويق عمومى و فردى تقسيم مى شود. در تشويق عمومى همگان مورد خطاب بوده و به صورت كلى است و منظور فرد يا چيز خاصى نيست . امـّا در نـوع فـردى ، نـوع تـشويق معين شده و فرد مورد نظر با شرايط خاص خود نيز مطرح است . تشويق را مى توان به دو نوع تقسيم كرد:الف ـ تـشـويـق هـاى عـمـومى : اگر در منزل چند كودك داريد و مى خواهيد آنان را تشويق كنيد تا كـارى انـجـام دهـنـد، روش سـازنـده و مـفـيـد آن است كه همه را تشويق نموده فضاى دلپذيرى را بـرايـشـان ايـجـاد كـنـيد. و با گفتن عبارات كلى و تشويق همگانى آنان را به سوى نماز هدايت نـمـايـيـد. مثلاً مى توان گفت ؛ من بچه هاى نمازخوان را دوست دارم ، يا پس از طرح صفات الهى هـمـچـون بـخشندگى ، مهربانى يا ذكر نعمت هاى پروردگار، بگوييم خدايى كه اين همه نعمت بـه مـا داده اسـت بـچـه هـاى نـمـازخـوان را بـسـيـار دوسـت دارد و امثال اين موارد.ب ـ تـشـويـق هاى فردى : در تشويق فردى هدف تاءثير گذاشتن بر فرد خاص است تا او يك گام به سوى نماز جلوتر رود.در تشويق فردى بايد طورى عمل كرد كه اثر نامطلوب بر ديگران نگذارد، اگر دو كودك شما هـر دو نـمـاز مى خوانند و به صورت تك تك با دو هديه متفاوت تشويق شوند مى تواند زمينه حـسـادت و نـاراحـتـى را فـراهم نمايد. اگر چه براى كودكى كه بهتر و بيشتر نماز مى خواند جـايـزه بـهـتـرى تـهـيـه كـرده ايـد، او تـشويق مى شود ولى در كودك ديگر تاءثير منفى خواهد گذاشت . لذا تشويق فردى ، لازم است با دقت و به دور از عوارض نامطلوب به اجرا درآيد.تـشويق ها را مى توان با دادن جايزه ، هديه ، تشويق لفظى ، تهيه اسباب بازى ، خوراكى ، پوشاك ، دادن پول ، واگذارى مسؤ وليت هاى فردى و مانند آن به اجرا گذارد.دربـيـن تـشـويـق ها، تشويق لفظى و دادن مسؤ وليت ، بيشترين اثر را دارند. لذا بهتراست اين نوع تشويق ها به صورت زودگذر و موقتى نبوده و استمرار يابد.
فوايد تشويق
در ذيل برخى از مهم ترين آثار مثبت و سازنده تشويق را كه مى تواند در تربيت الهى كودكان و نوجوانان مفيد باشد برمى شمريم :1 ـ روحـيـه سـپـاسـگـزارى ، مـحبت و اميد را در كودك و نوجوان ايجاد نموده و باعث رغبت آنان به انجام كار مورد نظر مى شود.2 ـ در ايجاد رفتار مطلوب و حذف رفتار نادرست كودك و نوجوان مؤ ثر است .3 ـ سبب سرعت در فعاليت هاى بدنى و تلاش بيشتر در كارهاى فكرى مى گردد.4 ـ بـاعـث حـذف عـوارض نـامـطـلوب رفـتـارى و مـانـعـى در ايـجـاد اختلال رفتارى در كودك و نوجوان مى باشد.5 ـ مـوجـب تـداوم عـمـل و ايـجـاد انـگـيـزه و مـيـل درونـى نـسـبـت بـه انـجـام عمل است .6 ـ مى تواند عامل شكوفايى استعدادها، خلاقيت ، علاقه و رشد فكرى كودك و نوجوان در انجام هر كارى باشد.7 ـ مى تواند باعث مقاومت كودك در قبال عواملى شود كه او را از نماز بازمى دارد.
آفات تشويق نادرست
تـشـويـق بـا هـمـه فـوايدى كه دارد اگر نابه جا و حساب نشده به كار رود عواقب سوئى به دنبال مى آورد، از جمله :
لطفا منتظر باشید ...
