در فصل قبل گفتيم كودكان در سنين مختلف داراى ويژگى هاى مختلفى هستند كه بدون آگاهى از آنها، نمى توان به تربيت درستى دست يافت .هـمـچـنـيـن بـايـد تـوجه داشت كه هر كودكى علاوه بر دارا بودن خصوصيات مشترك با كودكان ديگر، ويژگى هايى مربوط به خود نيز دارد. غفلت از اين مطلب مشكلاتى را به بار مى آورد كـه بـه تـربـيـت ديـنـى خـاصـه نـمـاز آسـيـب مـى رسـانـد و والديـن نـيـز دچـار مشكل خواهند شد.بـراى آشـنـايـى بـيـشـتـر بـا بـرخـى از خـصـوصـيـات كـودكـان در سـنـيـن مـخـتـلف ، جدول ذيل را ملاحظه نماييد.(22)جدول تفاوت هاى برخى از طبقه بندى وظايف در كودك و نوجوان مـثـلاً كـودك در اواخـر هـفت سالگى تا دوران بلوغ بهتر مى تواند قوانين و آداب را ياد بگيرد، زيرا زمينه رشد اخلاقى فراهم تر است . لذا شناخت اين خصوصيت ما را يارى مى دهد كه احكام و مفاهيم نماز را در اين سنين به آنها بياموزيم نه زودتر و نه ديرتر.هـمـچنين توانايى درك مفاهيم نيز از هفت سالگى تا بلوغ دقيق تر، واقع بينانه تر و همراه با انـديـشـيـدن اسـت . لذا زيـبـنده و نيكو است كه والدين در اين مرحله معارف نماز را با زبان ساده همراه با استدلال بر ايشان ارائه نمايند تا با تلاش و انديشه خود به تدريج رشد يابند.بنابراين بدون شناختن خصوصيات كودكان ، توقع تربيت دينى ، خاصه نماز توقعى بيجا و ساده انديشى است و هيچ گاه ما را به سرمنزل مقصود نمى رساند.خـصـوصـيـات كـودكان در سنين مختلف ، در حوصله اين مقاله نمى گنجد، امّا برخى از مهم ترين آنها را به اختصار شرح مى دهيم :
اثر پذيرى اطفال در دوران كودكى
از خـصـوصـيـات بـارز و مهم كودكان ، اثرپذيرى است به گونه اى كه اين دوران را ( دوران پذيرش كودك )ذكر كرده اند. زيرا آنها از هر چيز و هر كس تاءثير مى پذيرند و روحيه شان طـورى اسـت كـه بـدون تـحليل و دركِ درستى يا نادرستى مطلبى آن را به راحتى پذيرفته و به كار مى بندند.اصـل اثـرپذيرى در اطفال و كودكان از آغاز طفوليت شروع مى شود، لذا نبايد تصور كرد كه چـنـد سـال اوليـه چـيـزى نـمـى فـهـمـنـد تـا اثـر بـپـذيـرنـد. بـه هـمـيـن دليل پيامبر اكرم (ص ) حتى از آميزش زن و شوهر درحالى كه بچه اى در گهواره به آنها نگاه مـى كـنـد نـهـى فـرمـودند!(23) زيرا تمام وجود او مهياى تاءثيرپذيرى از محيط خانه ، مـدرسـه ، اجـتـمـاع و اطـرافـيـان و آنـچـه كـه در اطـرافـش مـى گـذرد هـسـت و اين اثرپذيرى در شكل گيرى شخصيت او نقش حياتى دارد.اگـر والديـن اعـمـال و رفتار و محيط خانه را از هرگونه آلودگى و گناه حفظ كنند و فضايى سرشار از صفا، پاكى و عشق به خداوند را ايجاد نمايند، قطعاً كودك اثر مى پذيرد و رابطه بـا خـدا در نـزد او ارزشـمـند و مهم جلوه مى كند. در اين صورت او در آينده زندگى اش به نماز مشتاق و پاى بند مى گردد.
همانندسازى و تقليد
كـودك در آغاز زندگى خود سعى مى كند از كارها، گفته ها و رفتار اطرافيانش تقليد كند و اين عـمـل بسيار دقيق و جدى انجام مى شود به طورى كه مى توان گفت كودك همچون آيينه اى رفتار اطرافيانش را در خود
لطفا منتظر باشید ...
