هـر سـازمـانـى بـراى اجـراى اهـداف مـعـيّنى كه در برنامه ريزى مشخص شده به وجود مى آيد. موفقترين سازمان ، سازمانى است كه اهداف و برنامه هاى پيش بينى شده را بخوبى اجرا كند. آن سـازمـانـى مـى تواند اصول و برنامه ها را بطور شايسته به مرحله اجرا گذارد كه هماهنگ عـمـل كـنـد و در صـورتـى هـمـاهنگى برقرار مى شود كه تقسيم كار صورت گيرد؛ چرا كه با تقسيم كار:1 ـ هيچ كارى بدون مسؤ ول و هيچ فردى بدون كار نمى ماند.2 ـ هر كارى به افرادى كه از عهده آن برمى آيند سپرده مى شود.3 ـ تمام افراد به صورت يك سازمان منظم و هماهنگ در مى آيند.4 ـ سلسه مراتب در تقسيم پستها در نظر گرفته مى شود.5 ـ كليه افراد از طريق سلسله مراتب با فرماندهى ارتباط برقرار مى كنند.6 ـ جلوى بسيارى از كم كاريها و اتلاف وقتها گرفته مى شود.7 ـ كارها با كيفيت بهتر و بازدهى بيشتر انجام مى شود.8 ـ سنگينى كار بر دوش عدّه خاصى قرار نمى گيرد.9 ـ نيروهاى متعهّد و مسؤ ول از نيروهاى بى تفاوت بازشناخته مى شوند.10 ـ استعدادها شكفته مى شود.
نقش سازماندهى در تحقق پيروزى
سـازمـانـدهـى در پـيـكـار بـا دشـمـن ، نـقـش بـنـيـادى و زيـربـنـايـى دارد. بـطـور مـعـمـول ، كـسـى در نـبـرد بـرنـده مـى شـود كه از سازماندهى قوى برخوردار باشد و آن كسى بـازنده است كه سازماندهى اش ضعيف باشد. اگر امكانات ، تجهيزات ونيروى كافى در اختيار فرمانده باشد، اما وى قدرت سازماندهى و جهت بخشى به يگان مزبور را نداشته باشد، نمى تواند در مقابل حركات دشمن ، واكنش مناسبى از خود نشان دهد.سـازمـانـدهـى خـوب ، تـوان رزمـى را دو چندان مى كند، روحيّه نيرو را بالا مى برد و بر ترس دشمن مى افزايد.ايـنـك به بررسى نبرد احد و خندق مى پردازيم تا نقش سازماندهى را در پيروزى يگان رزمى دريابيم :
سازماندهى در جنگ خندق
در نبرد احزاب رسول گرامى اسلام (ص ) به پيشنهاد سلمان فارسى دستور حفر خندق داد و با يـك تـقـسـيم بندى عادلانه و حساب شده ، از كار تعداد محدود مسلمانان ، نتيجه اى بسيار عالى و مـوفـّقـيـت آمـيـز گـرفـت .^(625) حـفـر خـنـدق كـه طـول آن در حـدود دوازده هـزار ذراع ^(626) و پـهـنـاى آن بـقـدرى بـود كه زبده ترين نيروهاى سواره نظام نمى توانستند از آن عبور كنند،^(627) با سازماندهى حساب شده و تقسيم كار صحيح توسط پيامبر (ص ) درمدت شش روز به پايان رسيد.^(628) در نـتـيـجـه ، سدّ دفاعى استوارى در برابر دشمن ايجاد گرديد و سپاه احزاب كه براى نابودى اسلام متحّد شده بودند، شكست خورده و پراكنده شدند.
سازماندهى در پيكار احد
پـيـامـبـر اكـرم (ص ) در سـازمـانـدهـى سـپـاه خـويـش از اصـول و تـاكـتـيـكـهـاى جـنـگـى نـويـنـى اسـتـفـاده مـى كـرد و از نـيروهاى اندك خويش سازمانى متشكل و استوار تشكيل مى داد.قرآن مجيد خطاب به پيامبر (ص ) مى فرمايد:(وَ اِذْ غَذَوْتَ مِنْ اَهْلِكَ تُبَوِّئُ الْمُؤْمِنينَ مَقاعِدَ لِلْقِتالِ وَاللّهُ سَميعٌ عَليمٌ)^(629) (اى پيامبر) به يادآر صبحگاهى را كه از خانه خود به منظور صف آرايى مؤ منان براى جنگ بـيـرون آمـدى (تـا بـراى مـؤ مـنـان پـايگاههايى جهت نبرد با دشمن آماده سازى ) و خدا (به همه گفتار