تجهيـزات - عوامل شکست و پیروزی نسخه متنی

(قالَ لاتَثْريبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ يَغْفِرُاللّهُ لَكُمْ وَ هُوَ اَرْحَمُ الرّاحِمينَ)^(724) امروز بر شما ملامتى نيست ، خدا گناهان شما را بيامرزد، او مهربانترين مهربانان است .

بدين ترتيب ، پيامبر (ص ) با به كارگيرى شيوه هايى كه به وحشت و هراس دشمن انجاميد و فـكـر هر نوع مقابله و مقاومت را از وى گرفت ، به بزرگترين موفقيّت نظامى دست يافت و مكّه در رمـضـان سـال هـشـتـم هـجرى به دست پرتوان سپاهيان اسلام فتح شد و بزرگترين پايگاه شرك براى هميشه سقوط كرد.^(725)

تجهيـزات

اهميت تجهيزات

از وقـتـى كـه اجـتـمـاعات بشرى تشكيل شد و آتش جنگهاى خونين بين آنان شعله ور گشت ، بشر تـهـيـه سـلاح را بيش از هر چيز ضرورى دانست و با مرور زمان خود را به سلاحهاى جديدتر و مدرنتر مجهز كرد.

ابزار نبرد از چوب و سنگ به آهن رسيد و از آهن به باروت و از آن به اشعه ليـزر، گـاز شـيـمـيـايـى ، سـلاحـهـاى اتمى و ... تكامل يافت و توپ و تانك و موشك به جاى شمشير و اسب و كلاهخود و منجنيق نشست .

اهـمـيت ابزار آلات جنگى هر زمان نسبت به مردم آن عصر، بر كسى پوشيده نيست . بدون ترديد، در جـهـان كـنـونـى هـيـچ كـشـور و جـامـعـه اى بدون سلاح نمى تواند در راه صلح و صلاح گام برداشته و به حيات طبيعى خود ادامه دهد. از اين رو قرآن كريم مسلمانان را به آمادگى رزمى و تهيه سلاح و تجهيزات فرامى خواند و سيره معصومين عليهم السلام نيز بر آن تاءكيد دارد.

قرآن كريم چنين مى فرمايد:

(وَ اَعِدُّوالَهُمْ مَااسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ ... )^(726) اى مؤ منان در مقام مبارزه با دشمن ، خود را آماده سازيد و در هر چه مى توانيد سلاح و تجهيزات و ابزارآلات جنگى و مركبهاى تيزرو مهيّا كنيد.

آيـه مـذكـور مسلمانان را به آمادگى رزمى در برابر دشمنان فرامى خواند تا براى مقابله با دشـمـن از طريق آموزش ، تهيه سلاح ، مهمات ، مَرْكَب و نيازمنديهاى جنگ خود را آماده نمايند و با كـسـب تـوان رزمى برتر، دشمن را مرعوب خويش سازند. مفسرين در تفسير اين آيه چنين نوشته اند:

خـداونـد سـبـحـان دسـتـور داده اسـت كـه رزمـنـدگـان اسـلام قـبل از رو به رو شدن با دشمن به وسيله تهيه سلاح و ابزار آلات نبرد خود را آماده و نيرومند سازند و هر چه مى توانند به رفع نيازمنديهاى جنگى خود بپردازند و آنچه را كفّار و مشركان دارنـد و يـا مـمـكـن اسـت تـهـيـه كنند، براى خود تدارك بينند تا بدين وسيله هم دشمن را مرعوب سـازنـد و هـم پـرتـوان و نـيـرومـنـد در بـرابـر آنـان بـايـسـتـنـد و از كـيـان اسـلام دفـاع نمايند.^(727) با نگرشى كوتاه به كلمه (قوّه ) و (رباط الخيل ) اين معنا بهتر روشن مى شود. قوّه در زبان روايـات بـه تـيـرانـدازى ، شـمـشـيـر، سـپر، و درتفاسير به دژ و سنگرهاى محكم ، و خلاصه هـرگـونـه سـلاحـى كـه در جنگ به كار مى رود و باعث تقويت نيروهاى اسلام مى گردد، تفسير شده است .^(728) از ايـن رو، رسـول خـدا (ص ) بـا آغـاز نـبـردها به تهيه سلاح و تجهيزات اقدام مى كرد. تهيه سـلاح در شـرايـطـى انـجـام مـى گـرفـت كـه مـسلمانان به واسطه فقر اقتصادى ، توان خريد سـلاحـهـاى مـورد نـيـاز خـود از قـبـيـل اسـب ، زره و كـمـان و غيره را نداشتند و بيشتر تجهيزات و سـلاحـهـاى مـورد نـيـاز خـود را از غـنـايـم دشـمـن ، تـاءمـيـن مـى كـردنـد. در عـيـن حـال ، وقـتـى نـظـام جـنـگ گـسـتـرش پـيـدا كـرد و در سـطـح وسـيـع و نـويـن مـطـرح شـد رسـول گـرامـى اسـلام (ص ) بـراى مـقـابـله بـا دشـمـنـان اسلام به تهيه سلاحها و تجهيزات پيشرفته اقدام كرد و در حد توان ، نيروهاى اسلام را مجهز نمود كه خود نقش بسزايى در تحقق پيروزيها داشت . اينك به بيان شواهدى از سيره پيامبر(ص ) و امير مؤ منان (ع ) مى پردازيم .

الف ـ در غزوه بنى قريظه :

پس از شكست و فرار مشركان در خندق ، رسول گـرامـى (ص ) ماءموريت يافت كه به يهود بنى قريظه حمله كند و پاسخ خيانت آنان را بدهد. پـيـامـبـر(ص ) آنان را محاصره كرد، و پس از به هلاكت رساندن دشمن ، غنايم