تفسیر نمونه جلد 1

امام (ع) فرمود ا فاعبد ما لا ارى آيا خدايى را كه نبينم پرستش كنم"؟! و هنگامى كه او توضيح بيشتر خواست امام اضافه كرد:

لا تدركه العيون بمشاهدة العيان و لكن تدركه القلوب بحقائق الايمان‏

"" چشمهاى ظاهر هرگز او را مشاهده نكنند، بلكه قلبها بوسيله نور ايمان او را درك مى‏نمايند" «1».

ولى اين حالت شهود باطنى در قيامت براى همگان پيدا مى‏شود، چرا كه آثار عظمت و قدرت خدا در آنجا آن چنان آشكار است كه هر كوردلى هم ايمان قطعى پيدا مى‏كند.

2- راه پيروزى بر مشكلات.

براى پيشرفت و پيروزى بر مشكلات دو ركن اساسى لازم است، يكى پايگاه نيرومند درونى و ديگر تكيه گاه محكم برونى، در آيات فوق به اين دو ركن اساسى با تعبير" صبر" و" صلوة" اشاره شده است: صبر آن حالت استقامت و شكيبايى و ايستادگى در جبهه مشكلات است، و نماز پيوندى است با خدا و وسيله ارتباطى است با اين تكيه گاه محكم.

گر چه كلمه" صبر" در روايات فراوانى به روزه تفسير شده است، ولى مسلما منحصر به روزه نيست، بلكه ذكر روزه به عنوان يك مصداق بارز و روشن آن است، زيرا انسان در پرتو اين عبادت بزرگ اراده‏اى نيرومند و ايمانى استوار پيدا مى‏كند و حاكميت عقلش بر هوسهايش مسلم مى‏گردد.

مفسران بزرگ در تفسير اين آيه نقل كرده‏اند كه رسول گرامى اسلام هر گاه با مشكلى روبرو مى‏شد كه او را ناراحت مى‏كرد از نماز و روزه مدد مى‏گرفت «2».

(1) نهج البلاغه كلام 179.

(2) مجمع البيان ذيل آيه مورد بحث.