تفسیر نمونه جلد 1

و يا منظور اين است كه او از نژاد شما و هموطن شما است، زيرا عربهاى جاهلى بر اثر تعصب شديد نژادى ممكن نبود زير بار پيامبرى از غير نژاد خود بروند، چنان كه در آيه 198 و 199 سوره شعراء مى‏خوانيم: وَ لَوْ نَزَّلْناهُ عَلى‏ بَعْضِ الْأَعْجَمِينَ فَقَرَأَهُ عَلَيْهِمْ ما كانُوا بِهِ مُؤْمِنِينَ:" اگر ما قرآن را بر مردى از غير عرب نازل ميكرديم و بر آنها مى‏خواند هرگز به او ايمان نمى‏آوردند" و اين براى آنها نعمت مهمى محسوب مى‏شد كه پيامبر از خودشان باشد.

البته اين براى آغاز كار بود، اما سر انجام مساله نژاد و وطن (جغرافيايى) از برنامه‏ها حذف شد و دستور اصلى و جاودانه اسلام كه" جهان" را وطن، و" انسانيت" را نژاد معرفى مى‏كند، اعلام گرديد.

بعد از ذكر اين نعمت به چهار نعمت ديگر كه از بركت اين پيامبر، عايد مسلمين شد اشاره مى‏كند:

1-" آيات ما را بر شما مى‏خواند" (يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا).

" يتلوا" از ماده" تلاوت" به معنى پى در پى در آوردن است لذا هنگامى كه عباراتى پى در پى (و روى نظام صحيح) خوانده شود از آن تعبير به تلاوت مى‏كنند، يعنى پيامبر، سخنان خدا را روى نظام صحيح و مناسبى پى در پى بر شما مى‏خواند تا قلوبتان را آماده پذيرش معانى آن كند، بنا بر اين تلاوت منظم و حساب شده پيامبر (ص) براى ايجاد آمادگى در برابر تعليم و تربيت است كه در جمله‏هاى بعد به آن اشاره مى‏شود.

2-" او شما را پرورش مى‏دهد" (وَ يُزَكِّيكُمْ).

" تزكيه" در اصل (چنان كه راغب در مفردات گويد) به معنى افزودن و نمو دادن است، يعنى او با كمك گرفتن از آيات خدا بر كمالات معنوى و مادى، شما مى‏افزايد، و روحتان را نمو مى‏دهد، گلهاى فضيلت را بر شاخسار وجودتان آشكار مى‏سازد و انواع صفات زشت را كه در عصر جاهليت، جامعه شما را فرا