تفسیر نمونه جلد 1

همه كمالات است رها نمى‏كنند، هر ميل و محبتى در برابر عشق خدا در نظرشان بى ارزش و ناچيز است، اصلا آنها غير او را شايسته عشق و محبت نمى‏بينند، جز به خاطر او، و در راه او كار نمى‏كنند، در درياى بيكران عشق خدا آن چنان غوطه‏ورند كه على‏وار مى‏گويند:

فهبنى صبرت على عذابك فكيف اصبر على فراقك!:

" گيرم كه بر عذاب تو صبر كنم اما با فراق و دورى تو چكنم" «1».

اساسا عشق حقيقى هميشه متوجه نوعى از كمال است، انسان هرگز عاشق عدم و كمبودها نمى‏شود، بلكه همواره دنبال هستى و كمال مى‏گردد و به همين دليل آن كس كه هستى و كمالش از همه برتر است از همه كس به عشق ورزيدن سزاوارتر مى‏باشد.

كوتاه سخن اينكه همانطور كه آيه فوق مى‏گويد: عشق و علاقه افراد با ايمان نسبت به خدا از عشق و علاقه بت پرستان به معبودهاى پنداريشان ريشه‏دارتر و عميقتر و شديدتر است.

چرا چنين نباشد آيا كسى كه واقعيتى را دريافته و به آن عشق مى‏ورزد با كسى كه گرفتار خرافه و تخيل است مى‏تواند يكسان باشد؟ عشق مؤمنان از عقل و علم و معرفت سرچشمه مى‏گيرد اما عشق كافران از جهل و خرافه و خيال!.

و باز به همين دليل عشق نخست به هيچوجه متزلزل نمى‏گردد ولى عشق مشركان ثبات و دوامى ندارد.

لذا در ادامه آيه مى‏فرمايد:" اين ظالمان هنگامى كه عذاب الهى را مشاهده مى‏كنند و مى‏دانند كه تمام قدرتها به دست خدا است و او داراى مجازات شديد است" در آن هنگام متوجه زشتى اعمال خود و بدى عاقبت كارشان مى‏شوند و اعتراف مى‏كنند كه انسانهاى منحرفى بوده‏اند

(1) از دعاى كميل‏