تفسیر نمونه جلد 1

(طه- 81).

خلاصه اينكه اين مواهب و امكانات بايد نيرويى بر اطاعت باشد، نه وسيله‏اى براى گناه.

جمله إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ كه متجاوز از ده بار در قرآن مجيد به دنبال نام شيطان آمده است براى اين است كه تمام نيروهاى انسان را براى مبارزه با اين دشمن بزرگ و آشكار بسيج كند.

آيه بعد دليل روشنى بر دشمنى سرسختانه شيطان كه جز بدبختى و شقاوت انسان هدفى ندارد بيان كرده، مى‏گويد:" او شما را فقط به انواع بديها و زشتيها دستور مى‏دهد" (إِنَّما يَأْمُرُكُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشاءِ).

" و نيز شما را وادار مى‏كند كه به خدا افترا ببنديد، و چيزهايى را كه نمى‏دانيد به او نسبت دهيد" (وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ).

بنا بر اين برنامه‏هاى شيطانى در اين سه امر خلاصه مى‏شود:" بديها" و" زشتيها" و" گفتن سخنان ناروا و بى مدرك در برابر ذات پاك پروردگار".

" فحشاء" از ماده" فحش" به معنى هر كارى است كه از حد اعتدال خارج گردد و صورت" فاحش" به خود بگيرد، بنا بر اين شامل تمامى منكرات و قبائح واضح و آشكار مى‏گردد، اما اينكه مى‏بينيم اين لفظ امروز در مورد اعمال منافى عفت يا در مورد گناهانى كه حد شرعى دارد به كار مى‏رود در واقع از قبيل استعمال لفظ" كلى" در بعضى از مصاديق آن است.

جمله تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ ممكن است اشاره به تحريم پاره‏اى از غذاهاى حلال باشد، كه اعراب در جاهليت به خدا نسبت مى‏دادند، حتى به گفته بعضى از مفسران بزرگ رسوبات اين طرز تفكر در ميان جمعى از تازه مسلمانان‏