تفسیر نمونه جلد 1

در اينجا اين سؤال پيش مى‏آيد كه مگر تمام قرآن در آن روز نوشته شده بود؟

در پاسخ اين سؤال مى‏گوئيم نوشته شدن تمام قرآن لازم نيست، چرا كه قرآن هم به كل اين كتاب گفته مى‏شود و هم به اجزاء آن.

به علاوه" كتاب" گاهى به معنى وسيعترى اطلاق مى‏شود به معنى مطالبى كه درخور نوشتن است و به صورت مكتوب بيرون خواهد آمد، هر چند تا آن زمان نوشته نشده باشد، در سوره ص آيه 29 مى‏خوانيم: كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ مُبارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آياتِهِ:" اين كتابى است كه بر تو نازل كرديم، كتابى است پر بركت تا مردم در آيات آن بينديشند" مسلم است كه قرآن قبل از نزولش به صورت نوشته‏اى در ميان انسانها وجود نداشت.

اين احتمال نيز وجود دارد كه تعبير به كتاب اشاره به مكتوب بودنش در" لوح محفوظ" باشد (درباره لوح محفوظ در جاى خود بحث خواهيم كرد) «1».

3- هدايت چيست؟

كلمه" هدايت" در قرآن در مورد فراوانى استعمال شده است ولى ريشه و اساس همه آنها به دو معنى بازگشت مى‏كند:

1-" هدايت تكوينى" كه در تمام موجودات جهان وجود دارد (منظور از هدايت تكوينى رهبرى موجودات به وسيله پروردگار زير پوشش نظام آفرينش و قانونمنديهاى حساب شده جهان هستى است).

قرآن مجيد در اين زمينه از زبان موسى (ع) مى‏گويد: رَبُّنَا الَّذِي أَعْطى‏ كُلَّ شَيْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى‏:" پروردگار ما همان كسى است كه همه چيز را آفريد و سپس آن را هدايت كرد" (طه- 50).

2-" هدايت تشريعى" كه به وسيله پيامبران و كتابهاى آسمانى انجام‏

(1) به جلد دهم تفسير نمونه صفحه 241 مراجعه شود (ذيل آيه 39 سوره رعد).