بين وساطت ملائكه در تدبير امور و بين عبادت و تسبيح آنان تنافى نيست - نگرشی بر مقاله بسط و قبض تئوریک شریعت نسخه متنی

بين وساطت ملائكه در تدبير امور و بين عبادت و تسبيح آنان تنافى نيست

و نيز بين آنچه ذكر شد در اينكه شأن و رسالت و موجوديّت ملائكه واسطه بودن در تدبير امور است، و بين آنچه از كلام خداوند تعالى بدست ميآيد كه بعضى از ملائكه و يا جميع آنها بر عبادت و تسبيح و سجود او مداومت دارند، هيچگونه تنافى وجود ندارد؛ مثل قَوْله تعالى:

وَ مَنْ عِندَهُ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَ لاَ يَسْتَحْسِرُونَ * يُسَبِّحُونَ الَّيْلَ وَ النَّهَارَ لاَ يَفْتُرُونَ. (آيه 19 و آيه 20، از سوره أنبياء)

«و آنانكه نزد خداوند هستند، از عبادت وى استكبار و بلندمنشى ندارند، و به تعب و سختى نميافتند و خسته نميشوند. در تمام طول شب و روز تسبيح او را بجاى ميآورند؛ و ابداً فتور و سستى و خستگى در آنان پيدا نميشود.»

و مثل قَوْله تعالى: إِنَّ الَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَ يُسَبِّحُونَهُ وَ لَهُ يَسْجُدُونَ. (آيه 206، از سوره أعراف)

«آنانكه در حضور پروردگارت هستند، از عبادت او سركشى و استكبار ندارند، و او را تسبيح ميگويند و براى او به سجده در ميآيند.»

عدم تنافى درميان اين دو حقيقت، به جهت آنست كه: ميتواند عبادتشان و سجودشان و تسبيحشان، عين كارشان در تدبير امور و عين امتثالشان به سبب واسطه شدن درباره امرى باشد كه از ساحت حضرت ربّ العزّة شرف صدور يافته است. و به اين نكته اشاره دارد گفتار خداوند تعالى:

وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ مَا فِى السَّمَـوَ'تِ وَ مَا فِى الاْرْضِ مِن دَآبَّةٍ وَ الْمَلَـئِكَةُ وَ هُمْ لاَ يَسْتَكْبِرُونَ. (آيه 49، از سوره نحل)

«و از براى خداوند سجده ميكنند تمام جنبندگانى كه در آسمانها و در زمين هستند، و ملائكه نيز براى خداوند سجده مينمايند، و ايشان ابداً استكبار و بلندپروازى و شخصيّت طلبى ندارند.»»(240)

بارى اينها همه راجع به تفسير آيات ابتداى سوره وَ النّازِعات، و بيان وظيفه و شأنيّت فرشتگان مُوكَّل بر تمام امور بود. امّا در باره خصوص فرشتگان موكّل به امر وحى، و بيان صفات و كيفيّت القاء وحى در دو جاى از قرآن كريم، خداوند بطور قَسم، نامى از آنها را به ميان آورده است، غير از مواضعى كه بدون قسم ياد شده است.