اعمال منى در ايّام تشريق - مناسک حج نسخه متنی

اعمال منى در ايّام تشريق

(يازدهم، دوازدهم و سيزدهم ذى حجّه) يكى ديگر از واجبات حج، بيتوته در منى، «يعنى ماندن شب در منى» مى باشد و همچنين در روز رمى جمرات سه گانه است.

(مسئله 909 ) بر كسى كه حج به جا مى آورد، واجب است در منى بيتوته كند، «يعنى شب يازدهم و دوازدهم ماه ذى حجّه را در منى باشد»، از غروب آفتاب تا نصف شب. پس جايز است پس از نيمه شب از منى خارج شود، و احتياط مستحب در آن است كه پيش از اذان صبح وارد مكه نشود.

(مسئله 910 ) اگر كسى در شب يازدهم و دوازدهم كه بايد در منى باشد در غير منى از روى علم و عمد به مسئله بيتوته نمايد و در آنجا بماند، بايد براى هر شب يك گوسفند به عنوان كفّاره بدهد و در ضمن معصيت هم نموده است، و امّا اگر مسئله را نمى دانسته و جاهل بوده و فكر مى كرده كه بيتوته در منى لازم نيست و يا مسئله را مى دانسته امّا فراموش كرده، بنا بر احتياط مستحب بايد براى هر شب يك گوسفند كفّاره بدهد و مضطر و كسى كه چاره اى ندارد جز آنكه در غير منى باشد، او هم مثل فراموش كار احتياط مستحب در دادن كفّاره است و در اين احكام فرقى نيست كه در نزديك بماند يا در جاهاى ديگر، آرى، اگر در نزديكى هاى منى با اعتماد به گفته افراد محلى به عنوان منى مانده باشد، ظاهراً بر او واجب نمى باشد و در حكم جاهل مى باشد.

(مسئله 911 ) بيتوته در منى، مانند ساير اعمال حج، از عبادات است و بايد به قصد قربت و اطاعت خداوند انجام شود.

(مسئله 912 ) بنا بر احتياط واجب، نيمه شب را از اول غروب آفتاب تا طلوع آفتاب بايد محاسبه نمود و مطابق با احتياط هم مى باشد.

(مسئله 913 ) نصف از اوّل شب را كه واجب است شخص در منى بيتوته كند، اگر در اوايل آن بدون عذر در منى نماند، احتياط واجب آن است كه قبل از نيمه شب برگردد و تا طلوع آفتاب در منى بماند، و اگر كسى بدون عذر نصف اول شب را در منى نباشد، بايد كفّاره تركِ مبيت را كه يك گوسفند است بدهد و بعلاوه معصيت هم كرده است.

(مسئله 914 ) لازم نيست در منى بيدار بماند، بلكه جايز است پس از نيّت و قصد قربت در آنجا بخوابد.

(مسئله 915 ) بر چند طايفه واجب است در شب سيزدهم نيز تا نصف شب در منى بمانند:

اول: كسى كه در حال احرام «چه احرام عمره و چه احرام حج» شكار كرده است; و احتياط واجب آن است كه اگر شكار را گرفته ولى نكشته باشد، شب سيزدهم را نيز بماند، ولى بر كسى كه شكار نكرده، امّا گوشت شكار را خورده يا شكار را به شكارچى نشان داده، واجب نيست در شب سيزدهم در منى بماند.

دوم: كسى كه در حال احرام «چه عمره و چه حج» با زن خود يا زن اجنبيّه نزديكى كرده باشد (چه در قُبُل يا در دُبُر). ولى اگر غير از جماع، كارهاى ديگرى مثل بوسيدن و لمس كردن و غير اينها انجام داده، واجب نيست شب سيزدهم را در منى بيتوته كند.

سوم: كسى كه روز دوازدهم در منى مانده و از آنجا خارج نشده و غروب شب سيزدهم را در منى درك كند. هر چند در حال كوچ كردن بوده ولى نتوانسته از منى خارج شود.

(مسئله 916 ) كسى كه در احرام عمره تمتّع از شكار و زن اجتناب نكرده، بايد شب سيزدهم را در منى بماند، و اين حكم اختصاص به احرام حج ندارد.

(مسئله 917 ) بر چند طايفه بيتوته و ماندنِ شب در منى واجب نيست:

اول: بيماران و پرستاران آنها، كه نمى توانند در منى بمانند; همچنين كسانى كه براى آنها مشقّت و حَرَج داشته باشد.

دوم: كسانى كه ترس آن دارند كه اگر شب را بمانند، مال آنها در مكّه از بين برود، در صورتى كه مال زيادى باشد و تلف شدن آن مال براى صاحبش مضرّ باشد، و اين تلف مال به حَسَب حال افراد و اشخاص و اندازه اموالشان متفاوت است.

سوم: چوپانهايى كه ناچارند براى چراندن و حفظ حيوانات خود در خارج از منى باشند.

چهارم: كسانى كه در مكّه متكفّل آب دادن به حجاج هستند.

پنجم: كسانى كه شب را در مكّه بيدار باشند و تا صبح (از مغرب تا طلوع فجر) به عبادت مشغول باشند و كار ديگرى جز آن نكنند، مگر كارهاى ضرورى از قبيل خوردن و آشاميدن به قدر احتياج و تجديد وضو.

(مسئله 918 ) جايز نيست محرم در غير مكّه مشغول عبادت شود و به منى نرود، حتّى در بين راه منى و مكّه، بنا بر احتياط واجب.

(مسئله 919 ) اگر شب را به قصد عبادت در مكه ماند ولى خوابش برد در صورتى كه خواب او طولانى شده به گونه اى كه صدق نمى كند همه شب را در مكه به عبادت سپرى كرده، در اين صورت بايد يك گوسفند كفّاره بدهد.

(مسئله 920 ) اگر بيتوته در منى را بدون عذر ترك كرد، بايد براى هر شب يك گوسفند كفّاره بدهد.

(مسئله 921 ) اگر كسى در جايى كه يقين كند به اعتماد و گفته افراد آنجا جزء منى است بيتوته كند، بعد معلوم شود كه خارج از منى بيتوته كرده، احتياط مستحب آن است كه براى هر شب يك گوسفند كفّاره بدهد.

(مسئله 922 ) كسانى كه تا صبح در مكّه به عبادت مشغول بوده اند و به منى نيامده اند كفّاره اى بر آنها واجب نيست.

(مسئله 923 ) چهار طايفه اى كه گفته شد واجب نيست در منى بمانند، در صورتى كه شب در منى نماندند، احتياط مستحب آن است كه براى هر شب يك گوسفند كفّاره قربانى كنند.

(مسئله 924 ) اگر كسى اول شب را در منى بماند، ولى پيش از نيمه شب از آن خارج شود، بنا بر احتياط واجب، حكم كسى را دارد كه به طور كلى نمانده پس بايد همانند او كفّاره بدهد; ولى اگر قسمتى از اول شب را كه بايد در منى بيتوته كند درك نكند، هر چند با عذر بوده، احتياط مستحب در دادن كفّاره است.

(مسئله 925 ) كسانى كه روز دوازدهم از منى كوچ مى كنند، واجب است كه بعد از ظهر از منى خارج شوند و كوچ كنند و بيرون رفتن از منى پيش از ظهر ولو آنكه سنگهايش را هم زده باشند، برايشان حرام است و در اين حكم فرقى بين مرد و زن نيست، پس زنها هم مثل مردان بايد بعد از ظهر كوچ نمايند; ولى كسانى كه در روز سيزدهم از منى خارج مى شوند، مختارند هر وقت كه بخواهند كوچ كنند.

(مسئله 926 ) اگر حاجى صبح روز دوازدهم به مكّه بيايد، واجب نيست براى نَفْر، بعد از ظهر به منى برگردد، گرچه رفتن او به مكّه قبل از ظهر جايز نيست.

(س 927 ) علامت گذارى حدود منى در سالهاى قبل با علامت گذارى كنونى كه به وسيله حكومت سعودى انجام گرفته فرق مى كند، و اين جانب كه شغلم حمله دارى است، در سالهاى قبل با حجّاج در قطعه زمينى بيتوته كرده بوديم كه اگر تعيين فعلى صحيح باشد، بيتوته ما در خارج از منى بوده، و اگر تعيين قبلى صحيح بوده، كه ما طبق علم قبلى و نظر اهل مكّه به آن يقين داريم. حال در صورتى كه تعيين حكومت صحيح باشد، تكليف ما نسبت به بيتوته سالهاى قبل چيست، و در صورت وجوب كفّاره، آيا ابلاغ به همه حجّاج لازم است يا نه؟ آيا با توجه به اينكه در فرض مسئله بيتوته ترك نشده، بلكه اشتباه در مصداق بوده است، نسبت به حجّاج ضامن هستم يا نه؟ ج ـ چون با اطمينان به منى بودن در آن مكانها بيتوته انجام گرفته، مجزى است و كفّاره ندارد، گرچه كشف خلاف هم بشود چه رسد كه كشف خلاف هم نشده باشد; و به هرحال حمله دار و غير آن از افراد ديگر تكليف نداشته و ندارند كه آن را اعلام كنند.

(مسئله 928 ) اگر كسى به علّت عذر شرعى رمى جمرات را در شب دوازدهم انجام دهد، بنا بر احتياط واجب، پيش از ظهر روز دوازدهم كوچ نكند، و اگر شب دوازدهم بعد از نصف شب به خاطر عذر و يا آوردن اعمال مكّه از منى خارج شد، لازم نيست براى رمى قبل از ظهر به منى بيايد، بلكه مى تواند روز دوازدهم براى رمى به منى برگردد، گرچه بعد از ظهر هم باشد، ولى اگر قبل از ظهر بيايد، بايد بعد از ظهر بيرون برود و نمى تواند قبل از ظهر كوچ كند.