راههاى پيدا كردن قبله - تفسیر کوثر جلد 1

دليل اين دو حكم نيز اجماع و روايات است.

موردى كه استقبال قبله حرام است ،آن حالتى است كه انسان در حال دفع بول و يا غائط است كه نبايد رو به قبله و يا پشت به قبله باشد و بايد طرف راست يا چپ او به طرف قبله باشد. اين حكم از روايات متعددى استفاده مى شود.

موردى كه استقبال قبله مستحب است ، آن حالتى است كه انسان نماز مستحبى مى خواند. در اين صورت استقبال واجب نيست بلكه مستحب است دليل آن اصل عدم وجوب و نيز روايات مستفيض است(1) همچنين در تمام حالات و به خصوص در حال خواب استقبال قبله مستحب است.موردى كه استقبال قبله مكروه است، آن حالتى است كه انسان با همسر خود هم بستر شود در اين حالت استقبال قبله كراهت دارد(2).

راههاى پيدا كردن قبله

براى كسانى كه در مناطق دور از مكه هستند پيدا كردن سمت و سوى قبله كار آسانى نيست مگر اينكه از راهها و وسايلى كه براى اين منظور فراهم آمده، استفاده شود. از همان گذشته ها براى پيدا كردن قبله، علايم و نشانه هايى ذكر شده و در عصر ما نيز قبله نماهاى دقيق و حساسى ساخته شده كه نشانگر سمت قبله است. اكنون ما بعضى از راههاى پيداكردن قبله را در اينجا به طور اختصار ذكر مى كنيم و يادآور مى شويم كه بعضى از اين علائم در روايات وارده از ائمه معصومين (ع) ذكر شده است:

1 ـ استفاده از محرابى كه معصوم در آن نماز خوانده است مانند محراب مسجد پيامبر در مدينه كه به طور متواتر به ما رسيده است و جالب اينكه با روشهاى علمى كه اهل هئيت و هندسه به كار برده اند و با توجه به نصف النهار مدينه، محراب فعلى مسجد پيامبر دقيقاً به سوى كعبه است و اين يكى از معجزه هاى ماندگار پيامبر اسلام مى باشد.

1 - جواهرالكلام ج 8 ص 30

2 - مدارك الاحكام ج 3 ص 146