قول به قدماى خمسه - تفسیر کوثر جلد 1

هيكل عظيم را سقلابيوس ساخته است سپس مسعودى اضافه مى كند: اين محل هم اكنون كه سال سيصد و سى و سه است بازارى است به نام بازار جزارين و ثابت قره صابئى حرانى در زمان معتضد عباسى در سال 289 به محل اين هيكل آمد و آن را تعظيم كرد.(1)

همچنين مسعودى از هيكلهاى مختلف صابئين حرانى نام مى برد و شكل آنها را نيز بيان مى كند آنگاه ادامه مى دهد كه از هيكلهاى عظيم صابئين كه در اين زمان كه سال سيصد وسى و دو است ، خانه اى است در شهر حران در محله باب الرقه كه به نام مغليتيا معروف است و به عقيده آنها آن هيكل آزر پدر ابراهيم(ع) است. ابن عيشون حرانى قصيده اى طولانى دارد كه در آن عقائد حرانيهاى صابئى را آورده و از آن جمله از همين هيكل هم نام مى برد و از سردابهاى چهارگانه اى كه در زير آنها قرار دارد و در آنها صورت بتهايى كه مثالى براى اجسام آسمانى است وجود دارد، خبر مى دهد.

سپس مسعودى مى افزايد: بر سر در محل اجتماع صابئين در شهر حران نوشته اى را ديدم كه به زبان سريانى از قول افلاطون نوشته بود: هر كس خود را بشناسد خدا را مى شناسد (2)

همچنين قاضى عبدالجبار نقل مى كند كه صابئين خانه هايى را براى عبادت به عدد هفت ستاره ساخته اند و مدعى هستند كه بيت الحرام يكى از آنهاست و علت اينكه اين بيت باقى مانده اين است كه بيت زحل است و زحل رمز بقاء و ثبات مى باشد.(3)البته نظر عبدالجبار به صابئين باستانى است.

قول به قدماى خمسه

يكى از عقائد معروف صابئين حرانى اعتقاد به قدماى خمسه است. به گفته

1 - مسعودى ، مروج الذهب ج 2 ص 233

2 - همان مأخذ ص 237

3 - قاضى عبدالجبار، المغنى فى ابواب التوحيد ج 5 ص 152