صابئين در عهد شيث و ادريس و نوح - تفسیر کوثر جلد 1

گويند.(1)

سيد قطب: صابئين گروهى از مشركين عرب هستند كه قبل از بعثت پيامبر اسلام از شرك به توحيد گراييدند و بر ملت ابراهيم و حنيفيت روى آوردند.(2)اين بود فرازهايى از عبارات و جملات دانشمندان اسلامى، كه در جهت معرفى صابئين اظهار داشته اند.

صابئين در عهد شيث و ادريس و نوح

با توجه به كتب تاريخى، صابئين از قديميترين ملتهاى تاريخ هستند. طبرى و به پيروى از او ابن اثير گفته اند كه بيوراسب اولين كسى است كه مردم را به دين صابئين دعوت كرد و دعوت او در اولين سال از سلطنت طهمورث بود و قوم او كه به او پيوستند همان قومى هستند كه بعدها حضرت نوح بر آنها مبعوث شد.(3)

گفته شده كه بيوراسب همان ضحاك است كه فارسيان او را از خودشان مى دانند و عرب يمن هم او را به خود نسبت مى دهند حسن بن هانى (شاعر يمن) گفته است:

و كان منا الضحاك يعبده***الخابل و الجن مساربها

شايد علت اين انتساب دوگانه اين باشد كه به نوشته مورخان ايرانى ضحاك يا اژى دهاك پادشاهى بود كه پس از جمشيد در ايران به سلطنت رسيد ولى او فرزند مرداس پادشاه ناحيه اى از عرب بود.(4) (افسانه دو مارى كه بر دوش ضحاك بود معروف است)

مسعودى، بنيان گذار مذهب صابئين را شخصى به نام بوذاسف مى داند كه در سرزمين هند ظهور كرد و از اصل هندى بود و از آنجا به سند و بلاد سجستان و زابلستان و كرمان آمد و ادعاى نبوت كرد و خود را پيامبر خدا و واسطه ميان او و خلق معرفى نمود. او سپس به فارس رفت و اين در اوائل سلطنت طهمورث بود و او اولين

1 - تاريخ اديان و مذاهب جهان ج 2 ص 828

2 - فى ظلال القرآن ج 1 ص 75

3 - طبرى، تاريخ الامم و الملوك ج 1 ص 108 و ابن اثير، الكامل فى التاريخ ج 1 ص 65

4 - طبرى ج 1 ص 121 [213]