تفسیر کوثر جلد 1

كنند.(1)

بيضاوى: صابئين قومى ميان نصارى و مجوس هستند و گفته شده كه اصل دين آنها دين حضرت نوح است و گفته شده كه آنها ملائكه را مى پرستند و گفته شده كه آنها ستارگان را مى پرستند.(2)

ابوالفتوح رازى: پس از نقل بعضى اقوال مى گويد: كلبى گفت (صابئين) جماعتى اند ميان جهودان و ترسايان. ميان سر بتراشند و خصى بكنند.(3) ابن زيد گفت: قومى اند در جزيره موصل لااله الاالله گويند و بر رسولان خداى، ايمان ندارند.(4)

ابن العبرى: آنچه از مذهب صابئين به دست آورديم اينست كه دعوت آنها همان دعوت كلدانيهاى باستان و قبله آنها قطب شمال است و نماز و روزه اى دارند و كواكب را مى خوانند و اقوال آنها نزديك به اقوال حكماست.(5)

علامه طباطبايى: به بعضيها نسبت داده شده كه در تفسير صابئين گفته اند:آنها پيرو مذهبى هستند كه مخلوطى از مجوس ويهود است وچيزهايى هم از حرانيها برآن افزوده شده،اين قول با آيه شريفه موافق تر است زيرا ظاهر سياق آيه،برشمردن اهل دين است.(6)

احمد مصطفى المراغى: صابئين قوم موحدى هستند كه در عين حال به تأثير نجوم هم عقيده دارند و به بعضى از پيامبران اقرار مى كنند.(7)عبدالله مبلغى: گويند صابئين يكى از شعب دين مانى است واژه مندايى يا مندائيه لفظ آرامى است كه اصل آن مذبع يا مذعا در زبان آراميهاى شرقى است كه با الف نوشته شده: مذا اين لفظ به معناى فرشته يا منجى است و در يونانى به آن گنوسيس

1 - تفسير القرآن ج 1 ص 108

2 - انوار التنزيل ج 1 ص 60

3 - جاحظ نيز گفته است كه از صابئين كسانى هستند كه اهل عبادت هستند و گاهى خود را اخته مى كنند (جاحظ، الحيوان ج 1 ص 125)

4 - روض الجنان ج 1 ص 210.

5 - تاريخ مختصرالدول ص 153

6 - الميزان ج 1 ص 198

7 - تفسير المراغى ج 1 ص