فصلاول : از ولادت تا شهادت
زادگاه اويس
يمن در جنوب غربى شبه جزيره ى عربستان و كنار درياى سرخ واقع شده است و از خوش آب و هواترين و پر جمعيت ترين منطقه ى عربستان است . از مهمترين محصولات زمينى آن جو، گندم و ارزن است . اما محصولات آسمانى يمن چشمگيرتر است و دلپذيرتر. يمن در جغرافياى عشق نيز سر زمينى است خوش آب و هوا، حاصل خيز و دل انگيز. و از اين جهت اين سرزمينى پر يمن و با بركت را يمن ناميده اند. (2) و از افتخارات اهل يمن اين است كه گروهى از انصار رسول خدا صلى الله عليه و آله از يمن قيام كرده اند. و وقتى جمعى از ايشان به خدمت حضرت ختمى مرتبت صلى الله عليه و آله رسيدند، آن حضرت چنين فرمود :اتاكم اهل اليمن ، هم الين قلوبا، وارق افئده ، الايمان يمان ، والحكمه يمانيه ؛ (3) اهل بر شما وارد شده اند، آنان قلبهايى بسيار نرم و دلهايى سرشار از مهربانى دارند، ايمان يمنى و حكمت يمانى است .اگر به يمن عربستان خوشبخت گفته اند، راه به اشتباه نرفته اند. اهل يمن را به حق ، اهل و عمل ، و حكمت و معرفت دانسته اند. در آسمان يمن ستارگانى مى درخشد، اما ستاره سهيل را از آن جهت كه در يمن كاملا مشهود است ، سهيل يمانى خوانند و مولوى چه خوش سروده است :
كى باشد كاين قفس چمن گردد؟
اين زهره كشنده انگبين بخشد
در خرمن ماه سنبله كوبيم
چون نور سهيل در يمن گردد؟ (4)
و اندر خورگام و كام من گردد؟
وين خار خلنده ياسمن گردد؟
چون نور سهيل در يمن گردد؟ (4)
چون نور سهيل در يمن گردد؟ (4)