علم اصول نسخه متنی

قرينه متصله، دلالت تصورى را بهم نمى زند ولى دلالت تصديق اولى را خراب مى كند و قرينه منفصله، هيچيك از دلالات سه گانه را بهم نمى زند ولى تعارض بين ظهور كلام اول و ظهور كلام دوم ايجاد مى كند.

59 - انواع استعمال لفظ مشترك:

1. استعمال لفظ مشترك در يكى از معانى در يك استعمال.

2. استعمال لفظ مشترك در مجموعه معانى در چند استعمال.

3. استعمال لفظ مشترك در چند معنى در يك استعمال و اراده هر معنى بطور عليحده.

4. استعمال لفظ تثنيه و جمع در معانى مختلف در يك استعمال.اين استعمال باطل است چون تثنيه و جمع تنها هيئت را مكرر مى كند ولى ماده در آن واحد است پس يك معنى و لحاظ در آن بيشتر نمى گنجد.

60 - دو نظريه درباره استعمال لفظ مشترك نوع سوم:

1. اين استعمال مجازى و صحيح است.

2. اين استعمال صحيح نيست حتى مجازاً، زيرا استعمال به معناى ايجاد معنى به وسيله لفظ است امّا نه بوجود واقعى بلكه بوجود تنزيلى. به اين معنى كه وجود لفظ همان وجود تنزيلى معنى است ولذا متكلم و سامع فانى در معنى مى شود و معنى ملحوظ بالاستقلال و بالاصالة است; مثل رابطه صورت مرئى و مرآة. بنابراين استعمال لفظ در دو معنى به معناى لحاظ دو معنى بالاصالة و بالاستقلال است در حالى كه لفظ كه وسيله اين لحاظ است يكى بيشتر نيست و لازم مى آيد لفظ در يك بار و با يك لحاظ دوبار و به دو لحاظ ديده شود و هو محال بالضروره زيرا شى ء واحد در آن واحد و نفس واحد جزوجود واحدى را بر نمى تابد. (رك. اصول مظفر)

61 - اقسام معناى شرعى: