1. حسن و قبح تابع مصالح و مفاسد عقلائى نيستند بلكه خود امور واقعيه اى هستند كه عقل آنها را درك مى كند و در غالب موارد بامصالح و مفاسد عقلائى تطابق دارد و گاه هم اختلاف دارد. 2. حسن و قبح مجعول از طرف عقلا هستند و مطابق مصالح و مفاسد بشرى كه در امور مى فهمند، مصالح را حَسَن و مفاسد را قبيح قرار مى دهند. جواب: اين نظريه باطل است هم وجداناً; زيرا ظلم قطع نظر از هر جعلى قبيح است هم زيرا برخى ظلم ها با اينكه داراى مصالح عقلائى است باز عقلاً قبيح است. (همان، ص 426)
218 - اقسام حسن و قبح عقلى:
1. متاخر از حكم شرع و مربوط بعالم امتثال است مثل حسن وضوء به جهت حسن طاعت امر شرعى، اين حسن و قبح مستلزم حسن و قبح شرعى نيست للتسلسل. 2. متقدم بر حكم شرع است مثل حسن صدق و قبح كذب. و ملازمه اش باحكم شرعى نيز ثابت است. (همان، ج 2، ص 302)
حجيت دليل عقلى:
219 - اقسام دليل عقلى:
1. ظنى; مثل استقراء ناقص و قياس اين قسم به جهت ظنى بودن نيازمند قيام دليل معتبر بر حجيت آن است. 2. قطعى; كه مؤدّى به علم حكم شرعى مى شود اين دليل قطعاً حجت است به دليل حجيت قطع.