حرکت و زمان در فلسفه اسلامی ج1 جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حرکت و زمان در فلسفه اسلامی ج1 - جلد 2

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

جسم لا اسود است ؟ حدود كذلك ( 2 ) . و البرهان علي بقاء الشخص هاهنا كالبرهان علي بقاء الشخص هناك ، فان كلا منهما متصل واحد زماني ، و المتصل الواحد له وجود واحد ، و الوجود عين الهويه الشخصيه عندنا و عند غيرنا ممن له قدم راسخ في الحكمه . و لو لم يكن الحركه متصله واحده كان الحكم بان السواد في اشتداده غير باق حقا ( 3 ) ، و كذا في الصوره الجوهريه عند استكمالها ، و ليس الامر كذلك ( 4 ) . و السر فيه ما مر من أن الوجود الخاص لكل شي ء هو الاصل ( 5 ) ، و هو متعين بذاته ، و قد يكون ذا مقامات و درجات بهويته و وحدته و له بحسب كل مقام و درجه صفات ذاتيه كليه ، و اتفقت له مع وحدته معان مختلفه منتزعه ( 6 ) عنه متحده معه ضربا من الاتحاد .

تفريع : فالحركه بمنزله شخص روحه الطبيعه كما أن الزمان شخص روحه الدهر . فالطبيعه بالقياس الي النفس بل العقل كالشعاع من الشمس يتشخص بتشخصها .

1 - همانطور كه براي سواد يك فرد و شخصي زماني بود ، در حين حركت براي جوهر هم همين طور فرد شخصي زماني وجود دارد .

2 - در اين چند سطر آخر اشكالي عبارتي است . مرحوم آخوند فرمود : " كما ان للسواد عند اشتداده و هو الجسم الاسود هو موضوع هذه الحركه " بعد مي گويد " فكذلك للجوهر " . انتظار اين است كه بعد از آن عبارت بگويد " پس براي جوهر هم يك فرد زماني متدرج است و موضوع ما ماده است با همين صورت جوهري اما صوره ما " . ولي اين را در عبارت درست بيان نمي كند و به صورت ناقص توضيح مي دهد .

3 - يعني در توجيه بقاء و وحدت عددي ، بقاي موضوع كافي نيست .

4 - امر اينچنين نيست كه متصل واحده نباشد ، يعني متصل واحده است .

5 - بنابر اصالت وجود اين مطلب قابل توجيه است ، و بنابر اصالت ماهيت چاره اي جز اين نيست كه افراد را آني بالفعل بدانيم و به فرد متصل نيز قائل نشويم ، و اگر به فرد متصل قائل نشويم گذشته از اينكه لازم مي آيد غير متناهي محصور بين حاصرين باشد ، وحدت حركت هم محفوظ نيست .

6 - يعني از هر مرتبه ماهيتي انتزاع مي شود .

/ 93