حركت امر انتزاعي است
ثالثا : در اين قسمت مرحوم آخوند مطلبي مي گويد كه در چند ورق بعد در فصل ربط حادث به قديم مفصلا آنرا مطرح و بحث خواهد كرد و آن مطلب قابل تفكر و تعمق است . مرحوم آخوند در اينجا اساسا منكر اين مي شود كه حتي حركت هم غير قار الذات باشدتدريجي شي ء از قوه به فعل ، يعني نفس خروج نه الخارج من القوه الي الفعل تدريجا . يك وقت مي گوييم الحركه هو امر خارج من القوه الي الفعل تدريجا . حركت اين دومي است . خروج شي ء تدريجا از قوه به فعل يك مفهوم نسبي است ،يعني يك مفهوم انتزاعي است كه در ذهن وجود دارد و به خارج نسبت داده مي شود از باب اينكه منشأ انتزاعش در خارج وجود دارد ، به عبارت ديگر از معقولات ثانيه فلسفي است ، نظير حدوث ( 1 ) .1 - شيخ اشراق حركت را مقوله و از معقولات اوليه دانسته است و اين اشتباه است ، حركت مقوله نيست ، مقعول ثاني فلسفي است .