حرکت و زمان در فلسفه اسلامی ج1 جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حرکت و زمان در فلسفه اسلامی ج1 - جلد 2

مرتضی مطهری

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

فالحركه المكانيه أقدم من الكميه و الكيفيه ، لكن المكانيه اما
مستقيمه أو منعطفه ( 1 ) أو راجعه ( 2 ) ، و المستقيمات لا تدوم علي اتصالها لتناهي الابعاد ( 3 ) المكانيه كلها ، و الاخيرتان غير متصلتين لتخلل السكون بين كل حركتين متخالفتين جهه ( 4 ) ، و السكون لا يكون الا في الزمان ، لانه قوه الحركات كما مر و قوه الشي ء لابد أن تكون متقدمه عليه زمانا ( 5 ) و الزمان يفتقر الي حركه حافظه له ، و هو لا ينحفظ بحركه متصرمه بل بما يقبل الدوام التجددي الاتصالي ، و التي تقبل هذا الدوام هي المستديره ( 6 ) التي يجوز اتصالها دائما ، فهي غنيه عن سائر الحركات العرضيه و هي لا تستغني عن المستديره ، فهي أقدم الحركات ( 7 ) . و أما أن المستديره أدومها فلما مر أن غيرها منقطعه الي سكون ، لانه عدمها ، و

1 - مقصود از منعطف حركت دوري نيست ، يك حركت انحنائي است كه بعد زاويه مي خورد . اين اصطلاح خاصي است .

2 - اين تقسيم ، تقسيم درستي نيست . زيرا حركت راجعه خودش نوعي حركت مستقيم است . راجعه حركت مستقيمي است كه اول مستقيم حركت كردهو بعد حالا دارد به همان خط مستقيم برمي گردد .

3 - چون ابعاد متناهي است حركات مستقيم دائمي نيست امروزه اساسا به حركت مستقيم قائل نيستند و هر حركتي را كه ما در حس مستقيم مي دانيم مي گويند واقعا منحني است . اينها كه چنين مي گويند قائل به غير متناهي بودن ابعاد نيستند . قدما هم كه قائل به حركت مستقيم بودند باز هم مي گفتندكه چون ابعاد متناهي است بنابراين حركت مستقيم متناهي است .

4 - هر دو حركتي كه از نظر جهت متخالف هستند بايد سكوني در بينشان متخلل شده باشد و سكون هم جز در زمان رخ نمي دهد ، پس حركت منعطفه و راجعه نمي توانند حركات متصل باشند ، زيرا بدون تخلل سكون نمي تواند هيچ كدام از اين دو حركت رخ دهد .

5 - سكون غير از ثبات است ، سكون يعني قوه حركت . همين كه سكون در كار باشد پاي قوه در ميان است ، قوه تقدم زماني دارد بر فعليت ، پس سكون تقدم زماني دارد بر حركت . پس بايد زماني در كار باشد .

6 - از نظر قدما حركت دائم حركت فلك است . ولي ايشان كه قائل به آن نيست و حركت دائم را حركت جوهري مي داندو اين حرفها را بر مبناي قوم زده است .

7 - تا اينجا در مقام اثبات " اقدميت " بودند .

/ 93