در مـيـان يهوديان مدينه ، بيش از همه يهوديان (بَنى قَيْنُقاع ) با جنگ سرد تبليغاتى ،عليه پـيـامـبـر (ص ) تـوطـئه مـى كردند و با نشر شعارهاى زننده و توهين آميز، عملاً پيمان خود را شـكـسـتند. ديرى نپاييد كه آتش فتنه بر افروخته شد و در پى جسارت مردى يهودى به زنى مـسـلمـان در بـازار بنى قينقاع فتنه بالا گرفت و مردى مسلمان كه به كمك زن مسلمان آمده بود، كشته شد. در پى پيمان شكنى ، اين گروه از مدينه اخراج و به (اذرعات ) شام تبعيد شدند. از ديـگـر طايفه هاى يهودى ساكن مدينه ، (بنى قريظه ) بود. در جنگ احزاب ، هنگامى كه سپاه عـظـيـم ده هـزار نـفـرى دشمن با تمام امكانات تسليحاتى اش در بيرون شهر اردو زده بود و هر لحـظـه مـمـكـن بود از خندق بگذرد، يهوديان (بنى قريظه )، با پيمان شكنى ، قصد داشتند از پـشـت بـه مـسـلمـانـان خنجر بزنند. خطر حمله يهود به شهر، بيشتر از عبور ارتش كفر از خندق بود.به هر حال ، جنگ احزاب با امدادهاى غيبى و تدابير پيامبر (ص ) و مجاهدت هاى سرداران اسلام بـه نـفـع مسلمانان خاتمه يافت . سپس ، به دستور خداوند، پيامبر (ص ) با سه هزار نفر از رزمندگان اسلام به سوى دژ بنى قريظه رفت و آن را به محاصره در آورد پس از روزها مقاومت ، سر انجام يهوديان تسليم شدند و پيشنهاد كردند كه ، سَعْد بِنْ مَعاذ بر ايشان داورى كند.(سـعـد بـن مـعـاذ) بـا اسـتـنـاد بـه كـتـاب آسـمـانـى شـان (تـورات ) و مـفـاد پـيـمـانـى كـه بـا رسـول خـدا (ص ) بـسـته بودند، حكم كرد كه مردانشان را با شمشير گردن بزنند و زنان و اموالشان را به غنيمت بردارند. (70)
خلاصه درس
گسترش روز افزون اسلام ميان انصار و قبايل اطراف مدينه حسد يهود و منافقان را برانگيخت و آنان را وادار به كار شكنى و توطئه عليه اسلام كرد.منافقان ، به رهبرى عبد الله بن ابىّ، همواره كار شكنى مى كردند و با تضعيف روحيه مسلمانان و شـايـعـه پـراكـنـى ، نـقـش سـتـون پـنجم را براى دشمنان خارجى ايفا مى كردند. چهره حقيقى منافقان ، در جنگ تبوك آشكار گرديد.يـهـوديـان نـيـز كـه مـوقـعـيـت سـيـاسـى اجـتـمـاعـى خـود را در خـطـر مـى ديـدنـد، پـيمان خود با رسـول خـدا(ص ) را نـاديـده گرفتند و با القاى شبهه هاى بى اساس اعتقادى و با ياد آورى اخـتلاف ها و كينه هاى دوران جاهلى ، مى كوشيدند اعتقادات مسلمانان را سست كنند و اتحاد سياسى مدينه را بگسلند.
پرسش
1 ـ بـهـانـه مـنـافـقـان بـراى فـرار از جـنـگ (تـبـوك ) چـه بـود و آنـان چـه هـدفـى را دنبال مى كردند؟ 2 ـ رسول خدا (ص ) درباره مسجدى كه محل توطئه چينى منافقان بود چه دستورى داد؟ 3 ـ چرا به غزوه تبوك (فاضحه ) گفته اند؟